Lactulose
اطلاعات دارویی لاکتولوز
لاکتولوز Lactulose
لاکتولوز یک دی ساکارید مصنوعی به فرم محلول است که به دو شکل خوراکی و مقعدی مورد استفاده قرار می گیرد. هر 15 میلی لیتر از محلول لاکتولوز شامل 10 گرم لاکتولوز (کمتر از 1/6 میلی گرم گالاکتوز، کمتر از 1/2 گرم لاکتوز و 1/2 گرم یا کمتر از سایر قندها) و مقداری آب می باشد.
این ترکیب در روده بزرگ به اسیدهای کوچک تقسیم می شود و با کشاندن آب به داخل روده بزرگ کمک می کند تا مدفوع نرم شود.
لاکتولوز برای درمان یبوست مزمن استفاده میشود. [ دستگاه گوارش و بیماری های گوارشی ]
لاکتولوز گاهی اوقات برای درمان یا پیشگیری از شرایط خاص مغز که ناشی از نارسایی کبدی است و میتواند منجر به گیجی ، مشکلات حافظه یا تفکر ، تغییرات رفتاری ، لرزش ، تحریک پذیری ، مشکلات خواب ، از دست رفتن تعادل و از دست دادن هوشیاری شود ، به کار می رود.
مکانیسم اثر
یبوست: به عنوان یک عامل افزایش دهنده اسمولاریته سبب افزایش حجم مدفوع، ملایم کردن مدفوع، تحریک حرکات دودی روده و کاهش مقدار آمونیاک خون می شود.
آنسفالوپاتی کبدی: باکتری های موجود در روده بزرگ باشکستن لاکتولوز به اسیدهای آلیمنجر به اسیدی شدن روده بزرگ می شود، در نتیجه از انتشار آمونیاک به خون جلوگیری می شود. همچنین با تبدیل NH3 به NH4+در این محل ، انتشار آمونیاک از خون به روده انجام می گیرد.
فارماکودینامیک
شروع اثر:
یبوست :24 تا 48 ساعت برای ایجاد حرکات مناسب روده ای.
آنسفالوپاتی : حداقل 24 تا 48 ساعت.
این دارو جذب کمی دارد. برای فعالسازی به فلور نرمال روده بزرگ نیاز داردو متابولیسم آن با تبدیل شدن به لاکتیک اسید و استیک اسید در روده بزرگ رخ می دهد.
بیشترین مقدار دارو از طریق مدفوع و کمتر از 3درصد آن، از طریق ادرار دفع می شود.
مقدار مصرف لاکتولوز
محلول خوراکی/ مقعدی: 10 گرم در 15 میلی لیتر.
ساشه: 10 و 20 گرم.
- یبوست :
فرم محلول :15 تا 30 میلی گرم (10 تا 20 گرم)خوراکی یک بار در روز، که ممکن است این مقدار به 60 میلی لیتر (40گرم) یکبار در روز افزایش یابد.
فرم کریستالی : 10 تا 20 گرم خوراکی یک بار در روز ،که ممکن است تا 40 گرم در روز افزایش یابد.
- آنسفالوپاتی کبدی:
پیشگیری :30 تا 40 میلی لیتر (20 تا 30 گرم) خوراکی هر 6 تا 8 ساعت.
این دوز پس از 2-3 مرتبه مدفوع نرم ، نیاز به تنظیم مجدد دارد. در صورت آنسفالوپاتی حاد، دارو هر 1 تا 2 ساعت تا زمانی که 2-3 مرتبه مدفوع نرم ایجاد گردد ، باید استفاده شود.
درمان : 20 تا 30 گرم (30 تا 45 گرم) هر یک ساعت تا زمان دفع؛ سپس کاهش دوز به 20 تا 30 گرم هر 6 تا 8 ساعت. پس از 2-3 بار مدفوع نرم ، مقدار دوز باید مجدد تنظیم شود.
دوز مورد استفاده در سالمندان همانند بزرگسالان است. در نارسایی کلیه و کبد تنظیم دوز خاصی نیاز نیست.
موارد منع مصرف
به خاطر وجود گالاکتوز (کمتر از 1/6 گرم در 15 میلی لیتر) در کسانی که رژیم غذایی با مقادیر کم گالاکتوز دارند، نباید مصرف شود.
عوارض جانبی لاکتولوز
عوارض دارو شایع نیست.
هشدارها
به صورت تئوری در بیماران تحت درمان با لاکتولوز که نیاز به کولونوسکوپی یا پروکتوسکوپی دارند خطراتی وجود دارد. تجمع گاز هیدروژن با غلظت های بالا ممکن است سبب ایجاد جرقه و انفجار شود.
اگرچه این واکنش گزارش نشده است اما جهت حفظ ایمنی، لازم است که بیماران تحت درمان با لاکتولوز قبل از انجام آزمایشهای ذکر شده به صورت کامل روده خود را با یک روش غیرقابل اشتعال پاکسازی کنند.
احیای CO2 به عنوان روش کمکی می تواند در نظر گرفته شود اما تقریبا روشی منسوخ شده محسوب می شود.
در افراد دیابتی مصرف لاکتولوز باید با احتیاط انجام شود (به دلیل وجود لاکتوز و گالاکتوز در دارو)
میزان الکترولیت های بدن در بیماران دارای اختلالات الکترولیتی و نوزادان زیر 6 ماه باید مورد توجه قرار گیرد (به دلیل احتمال کاهش سدیم و کم آبی در بدن).
مصرف همزمان لاکتولوز با داروهای ملین دیگر و داروهای آنتی بیوتیک توصیه نمی شود.
نکات قابل توصیه
- داروی لاکتولوز در دمای کنترل شده 15 تا 30 درجه سانتیگراد و دور از یخ زدگی نگهداری شود. حین نگهداری دارو در دمای توصیه شده ممکن است تغییراتی در رنگ دارو رخ دهد و رنگ آن به علت ویژگی های ذاتی قندها کمی تیره شود که این تغییر رنگ، اختلالی در خاصیت درمانی دارو ایجاد نمی کند و همچنان قابل استفاده است، اما در صورتیکه دارو در دمای بالاتر از 30 درجه سانتیگراد یا در تماس مستقیم با نور باشد تیره و کدر شده و باعث تغییر در خواص درمانی دارو شده و قابل استفاده نیست.
- اگر داروی لاکتولوز در دمای پایین قرار بگیرد ممکن است حالت نیمه جامد بگیرد که با بازگرداندن دارو به دمای محیط این حالت رفع خواهد شد و قابل استفاده است.
- دارو باید در ظروف تیره و دور از نور مستقیم و دسترس اطفال نگهداری شود.
مصرف در بارداری
معمولا لاکتولوز به عنوان خط اول درمان یبوست در بارداری در نظر گرفته می شود.
مصرف در شیردهی
مشخص نیست که لاکتولوز چه مقدار در شیر مادر ترشح می شود. اما با توجه به مقدارکم جذب داروبه صورت خوراکی، با در نظر گرفتن مزایا و معایب برای درمان کوتاه مدت یبوست در شیردهی قابل استفاده است.
محمدکاظمی | 1403/01/13
باسلام من بعلت نارسایی کلیه وکبددربیمارستان بستری بودم. شربت لاکتولوزیکی از داروهای من بود. پس ازترخیص درمنزل روزی3بار از شربت میخورم. دیابت نوع2دارم. قندخون 250تا500 است چکارکنم. آیامربوط به این شربت است. متشکرم
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام اگر فقط برای رفع یبوست این دارو برای شما با دوز کم تجویز شده بود مشکلی نداشت ولی الان که با دوز بالا مصرف می شود حتما به متخصص معالجتان اطلاع دهید
راحیل | 1402/12/15
سلام من بیماری دیابت نوع دو دارم قند ناشتا ۱۳۶ وای وان سی ۶/۶ هستش یبوست دارم میتونم از شربت لاکتولوزاستفاده کنم؟؟؟
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
لاکتولوز، یک عامل ملین اسمزی است که اغلب در بیماران مبتلا به دیابت شیرین تجویز می شود. در طول فرآیند تولید، ناخالصی‌های کربوهیدراتی ممکن است ایجاد شود که میتواند سطح گلوکز خون را با تأثیر احتمالی بر کنترل قند خون افزایش دهد. با این حال، نیازی به در نظر گرفتن ناخالصی های کربوهیدرات در محصولات لاکتولوز خوراکی که در دوزهای توصیه شده 20 گرم در روز و 30 گرم در روز برای مدیریت گلوکز خون تجویز می شوند، وجود ندارد.
لاکتولوز در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 به خوبی تحمل شد و هیچ مشکل ایمنی غیرمنتظره ای شناسایی نشد.
با این حال، اگر رژیم غذایی خاصی دارید که حاوی گالاکتوز (قند شیر) است، نباید از لاکتولوز استفاده کنید.
سید معراج حسینی | 1400/08/09
سلام خسته نباشید دکتر صاحب محترم ی بزرگوار خدمتون یک‌سوال داشتم اگه زود تری بهم پاسخ بدین از تون ممنونم چرا از شربت لاکتولوز به عنوان ملین اسموتیک استفاده می شود؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام به این دلیل که مکانیسم ملین بودن آن اختلاف فشار اسمزی است
امرالله | 1399/08/14
سلام خدمت شما دکتر صاحب بزرگوار در مورد موثریت لاکتولوز در آنسفالوپاتی کبدی اگر کدام پایانامه در دسترس دارین لطف نموده برم بفرستین ممنون تان میشوم
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام به منظور پیشگیری از تجمع آمونیاک در خون، در آنسفالوپاتی کبدی استفاده می شود