بیوشیمی تری گلیسرید:
تری گلسیرید مهمترین شکل از ذخیرهای لیپیدهاست و در سلول های جانوری و گیاهی به صورت ذرات چربی وجود دارند. انرژی حاصل از اکسایش تری گلیسریدها چندین برابر بیشتر از انرژی حاصل از اکسایش قندها یا پروتئینها میباشد. اکثر چربی های طبیعی مثل کره ، روغن جامد و مایع ، چربیهای گوشت (پیه ، چربی زیر پوست و حفره شکمی جانوران ) تری گلیسرید هستند. بافت چربی مهمترین بافت ذخیرهای چربی در بدن جانوران است.
تری گلیسریدها از ترکیب سه مولکول اسید چرب و یک مولکول گلیسرول تشکیل میشوند. گلیسرول الکلی سه کربنی است که یک گروه هیدروکسیل با هر یک از کربنهای آن در پیوند است. برای تشکیل تری گلیسریدها یک مولکول اسید چرب با هر یک از گروههای هیدروکسیل موجود در گلیسرول ترکیب و به ازای هر اتصال حاصل ، یک مولکول آب ایجاد میشود. سه اسید چرب ممکن است از یک نوع یا از انواع مختلف باشند.جذب تری گلیسریدهای غذا در روده و پس از اثر آنزیم لیپاز و تجزیه آنها به مونوگلیسرید صورت می گیرد. سپس در سلول های روده مجدداً تری گلیسرید تشکیل و بصورت شیلومیکرون از طریق سیستم لنفاوی وارد گردش خون وریدی می شود. مقداری از تری گلسیرید ها نیز بصورت داخلی توسط کبد سنتز می شود.
انواع کلسترول چیست و هر کدام چه عملکردی دارند؟
کلسترول انواع مختلفی دارد. افزایش کلسترول بد ( LDL ) منجر به عوارض مانند گرفتگی رگها می شود که می تواندباعث سکته های قلبی و مغزی شود. از طرف دیگر افزایش کلسترول خوب HDL) ) بر خلاف افزایش LDL عمل کرده و منجر به جلوگیری از عوارض ذکر شده می گردد.
انواع اصلی چربی های موجود درخون چیست؟
چربی های اصلی موجود در خون عبارت است از کلسترول و تریگلیسرید می باشند.
LDL چیست؟
LDL یا کلسترول بد، ذرات کلسترول را در طول بدن شما منتقل می کند. LDL ساخته شده با اتصال به دیواره رگها، آن ها را سخت و تنگ می سازد .
VLDL چیست؟
دارای بالاترین میزان تری گلیسرید است. تری گلیسرید نوعی چربی موجود در خون است. VLDL نیز همچون LDL ذرات کلسترولی را بزرگ تر ساخته و منجر به تنگ و باریک شدن رگ های خونی می شود. اگر شما تحت درمان کلسترول بالای خون هستید ولی همچنان دارای VLDL بالا هستید، به درمان اضافه تری جهت کاستن آن نیاز خواهید داشت چراکه VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است.
HDL چیست؟
HDL یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را برداشته و به کبد بر می گرداند.
علل افزایش چربی خون:
یکی از علل معمولی افزایش چربی خون پرخوری است مصرف مقادیر بسیار زیاد کربوهیدارتها سبب می شود تا کربوهیدرات های اضافه بر مصرف بدن به تری گلیسیرید تبدیل شده و میزان چربی خون افزایش یابد. بطورکلی- چاقی ، دیابت ، مشکلات تیروئیدی ، بیماری های کلیوی ، ژنتیک، استرس، مصرف بعضی داروها مثل استروژن، قرص های ضدبارداری، بتابلوکرها و استروئیدها، مصرف زیاد مواد غذایی شیرین و چرب ونوشیدن الکل سبب افزایش چربی خون می شوند.
علائم بیماری و بیماری زایی :
افزایش چربی خون غالبا بدون علامت می باشد . مقدار طبیعی تری گلیسرید خون کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر است . اگر این میزان بیش 200 میلی گرم در دسی لیتر باشد نشاندهنده افزایش چربی خون است. زیادی تری گلیسیرید روی دیواره غروق رسوب نموده که نتیجه این فرایند تشکیل پلاکهای فیبری-چربی (آتروما) بوده که با افزایش سن رفته رفته ازدیاد مییابد و موجب تنگی رگ (استنوزیس) و یا انسداد شریان و رگ ها می گردد و زمینه یروز سکته قلبی و مغزی را فراهم می آرد
تشخیص آزمایشگاهی :
تشخیص افزایش چربی با انجام آزمایش خون و اندازه گیری مقدار سطح تری گلسیرید خون صورت می گیرد . انجام آزمایش نتایج بدست آمده در چهار گروه تقسیم بندی می شود :
کمتر از 150 میلیگرم دردسی لیتر — نرمال
199-150 ملیگرم در دسی لیتر —- سطح مرزی – بالا
499-200 میلیگرم در دسی لیتر — بالا
500 میلی گرم در دسیلیتر — بسیار بالا
کنترل افزایش چربی خون :
1- کاهش مصرف غذا همراه با افزایش فعالیت های ورزشی: در این حالت مقدار انرژی سوزانده شده بیشتر از مقداری دریافتی باشد و این سبب کاهش چربی خون می گردد.
2- عدم مصرف و یا کاهش مصرف غذاهایی را که دارای مقدار زیادی انرژی و کربوهیدرات هستند،. مثل نوشابه ها، دسرهای شیرین، شیرینی ها، شکلات، کیک، کلوچه، آب نبات، آدامس، آب میوه های مصنوعی، ژله، کرم کارامل که همگی دارای قند فراوانی هستند.
3- عدم مصرف چربی های اشباع و جامد ، مثل روغن نباتی جامد، کره، مارگارین، چربی گوشت، پوست مرغ، لبنیات پرچرب، خامه و سس مایونز که می توان.بجای ان از روغن های گیاهی استفاده نمود.
4- عدم نوشیدن الکل ، زیرا الکل خیلی سریع مقدار تری گلیسرید خون را افزایش می دهد.
داروخانه مرکزی امام رضا (ع) | بانک اطلاعات دارویی ، اخبار و مطالب پزشکی
درج نظر