سندروم پیش قاعدگی یا (PMS) گروهی از علائم مربوط به سیکل قاعدگی است. علائم PMS حدود یک تا دو هفته قبل از دوره قاعدگی شروع می شود و معمولا با آغاز خونریزی از بین می روند. PMS می تواند برای زنان در دوران قاعدگی در هر سنی وجود داشته باشد و معمولا در افراد مختلف متفاوت است .برای برخی افراد PMS تنها یک ناراحتی ماهیانه است درحالیکه ممکن است برای برخی بقدری طاقت فرسا باشد که به سختی بتوان آنرا تحمل کرد . زمانیکه عادت ماهیانه به دلایلی از قبیل حاملگی یا یائسگی متوقف می شود PMS نیز از بین می رود .
چه عواملی باعث ایجاد PMS می شود؟
عوامل ایجاد کننده ی PMS هنوز مشخص نیست اما فاکتورهای زیادی می تواند زمینه ساز این علائم باشند.به نظر می رسد که تغییر در هورمون ها در طول سیکل قاعدگی می تواند یک عامل مهم باشد. این تغییر سطح هورمونی می تواند روی برخی از زنان تاثیر بیشتری داشته باشد. تغییرات شیمیایی در مغز نیز می تواند تاثیر گذار باشد .استرس و مشکلات عاطفی از قبیل افسردگی ظاهرا عامل ایجاد PMS نیست اما میتواند باعث تشدید علائم شود. برخی دیگر از عوامل موثر عبارتند از :
- سطح پایین ویتامین ها و مواد معدنی بدن
- خوردن غذاهای شور که ممکن است باعث شود به علت تشنگی مایعات بیشتری مصرف کرده و منجر به تجمع آب در بدن شود.
- نوشیدن الکل و کافئین ٬ که می تواند سطح انرژی و خلق و خوی شما را تغییر دهد.
PMS چه علائمی دارد؟
از علائم PMS می توان هم به علائم فیزیکی و هم علائم عاطفی اشاره کرد ٬ از قبیل:
اکنه ,ورم و حساسیت پستان ,احساس خستگی ,مشکلات خواب , ,ناراحتی معده ٬ نفخ ٬ یبوست یا اسهال ,سردرد یا کمردرد ,تغییرات اشتها یا اشتهای زیاد ,
درد مفاصل و ماهیچه ها ,مشکلات حافظه و تمرکز ,تنش ٬ زودرنجی ٬ نوسانات خلقی و یا حملات گریه ,اضطراب و افسردگی
البته علائم می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
بیشتر بخوانید : افسردگی و راه های مقابله با آن
چگونه تشخیص دهید که PMS دارید؟
پزشک معالج میتواند از روی علائمی که دارید ٬ زمانهایی که علائم رخ می دهند و میزان تاثیری که روی زندگی شما دارد PMS را تشخیص دهد . اگر فکر می کنید که PMS دارید٬ برای چند ماه متوالی پیگیر باشید که چه علائمی دارید و شدت علائم چگونه است. علائم خود را یادداشت کرده و زمان ملاقات پزشک ٬ وی را در جریان آن خود قرار دهید.
پزشک از شما می خواهد که اگر یکی از شرایط زیر را که دارای علائم مشابهی با PMS هستند دارید به وی اطلاع دهید:
افسردگی ,اضطراب ,یائسگی ,سندروم خستگی مزمن (CFS) , سندروم روده تحریک پذیر (IBS) ,مشکلات سیستم غدد داخلی
PMS چقدر شیوع دارد؟
طبق برآوردها رنج وسیعی از زنان از PMS رنج می برند. یک دانشگاه زنان و زایمان در امریکا تخمین زده است که حداقل 85 درصد از زنان در سیکل قاعدگی خود حداقل یکی از علائم PMS را دارند. اکثر این زنان علائم نسبتا ملایمی دارند که نیاز به درمان ندارد. و سایرین که در حدود 3 الی 8 درصد هستند شکل سخت و طاقت فرسایی از علائم PMS را دارند که " اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی (PMDD) " نامیده می شود.
PMS اغلب در زنانی که شرایط زیر را دارند رخ می دهد :
در اواخر دهه سنی 20 و در اوایل دهه 40 زندگی
*دارای حداقل یک فرزند هستند
*سابقه خانوادگی از افسردگی داشته باشند
*دارای سابقه مصرف داروهای افسردگی پس از زایمان یا ناراحتی اعصاب باشند.
PMS چگونه درمان می شود؟
روشهای درمانی زیادی برای کاهش علائم PMS وجود دارد ولی هیچ درمانی به طور قطع برای همه ی زنان جواب نمی دهد . ممکن است احتیاج باشد که راههای درمانی مختلفی را امتحان کنید تا بهترین روشی که مناسب شماست را بیابید . برخی از گزینه های درمانی عبارتند از:
تغییر سبک زندگی ,مدیتیشن (تمدد اعصاب) , درمان های جایگزین
تغییر سبک زندگی
درصورتیکه PMS شما انقدر شدید نیست که نیاز به مراجعه به پزشک باشد برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند باعث شود که احساس بهتری داشته باشید .
1-بطور منظم ورزش کنید.هرهفته باید :
- دو ساعت و نیم فعالیت فیزیکی نیمه قدرتی و با شدت متوسط
- یک ساعت و ربع فعالیت فیزیکی ایروبیک و هوازی شدید
-ترکیبی از فعالیت قدرتی شدید و متوسط
-فعالیت کشش عضلات حداقل دو روز در هفته
2-غذاهای سالم از قبیل میوه جات و سبزیجات و تمامی غلات مصرف کنید.
3-از مصرف غذاهای پر نمک یا شیرین ٬ کافئین و الکل مخصوصا زمانی که علائم PMS دارید اجتناب کنید.
4-خواب کافی داشته باشید . سعی کنید شبی 8 ساعت بخوابید.
5-راههای سالمی برای غلبه بر استرس بیابید .از قبیل صحبت با دوستان٬ ورزش و نوشتن خاطرات روزانه .
6-برخی از زنان یوگا ٬ ماساژ و تمدد اعصاب را نیز موثر دیده اند.
7-سیگار نکشید
داروها
مسکن ها میتواند به کاهش علائم فیزیکی از قبیل دل درد٬ گرفتگی عضلات ٬ سردرد ٬ کمر درد و حساسیت پستان کمک کند. این دارو ها از قبیل :
- ایبوپروفن (به عنوان مثال Advil, Motril )
-کتوپروفن ( به عنوان مثال Orudis KT)
-ناپروکسن (مثلا Aleve)
در موارد شدید PMS ٬ ممکن است از داروهای تجویزی برای کاهش علائم استفاده شود. یکی از روشها ٬ استفاده از داروهایی است که تخمک گذاری را متوقف می کند مثل قرص های جلوگیری از بارداری. گزارش شده است که زنانی که از این قرص استفاده کرده اند علائم PMS آنها از قبیل گرفتگی عضلات و سردرد کاهش یافته است. محققان در جستجو برای یافتن راههای جدید درمانی PMS هستند .
درمان های جایگزین
ویتامین ها و مواد معدنی خاصی جهت کاهش علائم PMS یافت شده است .که شامل :
- فولیک اسید ( 400 میکروگرم)
-منیزیم ( 400 میلی گرم)
-ویتامین ب6 (50 تا 100 میلی گرم)
-ویتامین ای (واحد بین المللی)
میزان کلسیم مورد نیاز روزانه بدن
|
سن |
میلی گرم در روز |
|
18 – 9 |
1300 |
|
50- 19 |
1000 |
|
50 سال به بالا |
1200 |
کلسیم مورد نیاز زنان باردار نیز مطابق رده سنی خود از جدول بالا می باشد.
داروهای گیاهی
برخی از زنان با مصرف داروهای گیاهی زیر علائم PMS خود را کاهش داده اند :
-کوهوش سیاه (مسکن ملایم و ضد اسپاسم)
-گیاه پنج انگشت (فلفل بیابانی)
-روغن گل پامچال
با اینحال بهتر است قبل از مصرف این گیاهان با پزشک خود مشورت کنید. نتایج موثر بسیاری از این داروهای گیاهی هنوز به اثبات نرسیده است و ممکن است با داروهایی که مصرف می کنید تداخل نیز داشته باشند.
اختلال دیفورسیک پیش از قاعدگی (PMDD)چیست؟
یک ماده شیمیایی در مغز که سروتوئین نامیده می شود ممکن است در اختلال دیفورسیک (بی قراری) پیش قاعدگی که شکل شدیدتر PMS است نقش داشته باشد . علائم اصلی که می تواند ناتوان کننده باشد عبارتند از :
-احساس ناراحتی و نا امیدی یا حتی افکار خودکشی
-احساس اضطراب و تنش
-حملات ترس و وحشت
-نوسانات خلقی یا گریه های گاه و بیگاه
-زود رنجی و خشم
-مشکلات حافظه و تمرکز
-خستگی و انرژی کم
-اشتهای زیاد و پرخوری
-مشکلات خواب
-احساس عدم کنترل
-علائم فیزیکی از قبیل نفخ حساسیت پستان ٬ درد عضات و مفاصل
باید حداقل 5 مورد از علائم ذکر شده را داشته باشید تا PMDD برای شما تشخیص داده شود . علائم معمولاهفته ی قبل از عادت ماهیانه آغاز شده و با شروع خونریزی کاهش می یابد .
برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند به کاهش علائم PMDD کمک کند . (مشابه موارد ذکر شده در مورد PMS)
داروهای ضد افسردگی که مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) نیز نامیده می شوند برای کمک به برخی از زنان مبتلا به PMDD موثر است . این داروها سطح سروتونین در مغز را تغییر دهید . سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان PMDD سه مورد از SSRI ها را تایید کرده است که عبارتند از :
Yaz (دروسپیرنون / اتنیل استرادیول) ٬ تنها قرص پیشگیری از بارداری تایید شده توسط FDA برای درمانPMDD است
.** مشاوره فردی یا گروهی و مدیریت استرس نیز می تواند در تخفیف علایم موثر باشد.
مطالب مرتبط :
پاسخ به سؤالات شایع دربارۀ کلسیم
حقایقی درباره ویتامین دی و ارتباط آن با بیماری ها
سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
وبسایت داروخانه مرکزی امام رضا مشهد | بانک اطلاعات دارویی ، اخبار و مقالات پزشکی
درج نظر