● آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) سطح PSA را در خون مردان اندازه گیری می‌کند. PSA پروتئینی است که توسط سلول‌های پروستات، غده کوچکی درست زیر مثانه تولید می‌شود. PSA در تمام بدن و در سطوح پایین همیشه در گردش است.
● تست PSA حساس است و می‌تواند سطوح بالاتر از حد متوسط را تشخیص دهد. سطوح بالای PSA ممکن است با سرطان پروستات قبل از ظهور علائم فیزیکی مرتبط باشد. با این حال، سطوح بالای آن ممکن است به این معنی باشد که شما یک بیماری غیر سرطانی دارید که سطح PSA را افزایش داده است.
● با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، به غیر از سرطان پوست غیر ملانوما، سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان در بین مردان است.
● آزمایش PSA به تنهایی اطلاعات کافی برای تشخیص پزشک شما ارائه نمی‌دهد. با این حال، پزشک می‌تواند هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا علائم و نتایج آزمایش شما به دلیل سرطان یا بیماری دیگری است، نتایج آزمایش PSA را در نظر بگیرد.
چرا آزمایش PSA لازم است؟
● همه مردان در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند، اما تعداد کمی از جمعیت‌ها بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند. شامل:
- ○ مردان مسن‌تر
- ○ مردان سیاه پوست
- ○ مردان با سابقه خانوادگی سرطان پروستات
● پزشک ممکن است آزمایش PSA را برای غربالگری علائم اولیه سرطان پروستات توصیه کند. با توجه به جامعه سرطان آمریکا، پزشک همچنین می‌تواند از یک معاینه دیجیتال رکتوم برای بررسی رشد استفاده کند. در این معاینه، پزشک یک انگشت دستکش دار را در راست روده شما قرار می‌دهند تا پروستات را بررسی کند.
● علاوه بر آزمایش سرطان پروستات، پزشک ممکن است آزمایش PSA را به دلایل زیر تجویز کند:
- ○ برای تعیین اینکه چه چیزی باعث ناهنجاری فیزیکی در پروستات می‌شود که در طول معاینه فیزیکی پیدا شده است.
- ○ برای کمک به تصمیم گیری در مورد زمان شروع درمان، اگر سرطان پروستات در شما تشخیص داده شده است.
- ○ برای نظارت بر درمان سرطان پروستات
چگونه برای آزمایش PSA آماده شوم؟
● اگر پزشک شما درخواست آزمایش PSA را دارد، مطمئن شوید که از داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید آگاه است. برخی داروها ممکن است باعث شوند که نتایج آزمایش به طور کاذب پایین باشد.
● اگر پزشک فکر می‌کند که داروی شما ممکن است با نتایج تداخل داشته باشد، ممکن است تصمیم بگیرد آزمایش دیگری تجویز کند یا ممکن است از شما بخواهد تا چند روز از مصرف دارو خودداری کنید تا نتایج دقیق‌تر باشند.
حتما بخوانید: 9 راه برای جلوگیری از تداخلات دارویی مرگبار
● سطح PSA همچنین می‌تواند به طور کاذب توسط فعالیت‌های خاصی مانند دوچرخه سواری یا اسب سواری، فعالیت جنسی و انزال اخیر افزایش یابد. برخی از متخصصان توصیه می‌کنند حداقل 48 ساعت قبل از انجام آزمایش PSA از انجام این فعالیت‌ها خودداری کنید.
آزمایش PSA چگونه انجام می‌شود؟
● از شما آزمایش خون گرفته می‌شود و سپس برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال می‌شود.
● تست PSA را می‌توان با یک کیت تست خانگی نیز انجام داد.
خطرات آزمایش PSA چیست؟
● خون گیری بی خطر است. با این حال، از آنجایی که رگ‌ها و سرخرگ‌ها در اندازه و عمق متفاوت هستند، گرفتن نمونه خون همیشه ساده نیست.
● متخصصی که خون شما را می‌گیرد، ممکن است مجبور شود چندین ورید را در چندین مکان روی بدن امتحان کند، تا رگی را پیدا کند که به آنها اجازه دهد خون کافی دریافت کنند.
● خطرات دیگری نیز وجود دارد که باید از آنها آگاه بود. این خطرات شامل:
- ○ غش کردن
- ○ خون ریزی بیش از حد
- ○ احساس سبکی سر یا سرگیجه
- ○ عفونت در محل سوراخ
- ○ هماتوم یا خون جمع شده در زیر پوست در محل سوراخ
● آزمایش PSA همچنین می‌تواند نتایج مثبت کاذب ایجاد کند که باعث ایجاد اختلاف نظر در مورد آن می‌شود. سپس پزشک ممکن است به سرطان پروستات مشکوک شود و در صورتی که واقعاً سرطان ندارید، بیوپسی پروستات را توصیه کند.
● با این حال، PSA بالا به این معنی نیست که بیمار مستقیماً به بیوپسی نیاز دارد. بسیاری از متخصصان پزشکی از آزمایشاتی مانند آزمایش‌های PHI یا 4K یا MRI پروستات استفاده می‌کنند تا اهمیت PSA را قبل از انجام بیوپسی بهتر ارزیابی کنند.
بعد از آزمایش PSA چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟
● اگر سطح PSA شما افزایش یافته باشد، احتمالاً برای اطلاع از علت به آزمایشات بیشتری نیاز خواهید داشت. به غیر از سرطان پروستات، دلایل احتمالی افزایش PSA عبارتند از:
- ○ قرار دادن یک لوله کاتتر در مثانه برای کمک به تخلیه ادرار
- ○ بیوپسی پروستات یا جراحی‌های اخیر مرتبط با پروستات
- ○ عفونت دستگاه ادراری
- ○ پروستاتیت یا پروستات ملتهب
- ○ هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، یا بزرگ شدن پروستات
- ○ انزال پیش از تست، دوچرخه سواری یا اسب سواری
● اگر خطر ابتلا به سرطان پروستات در شما بالاست یا پزشک مشکوک به سرطان پروستات است، آزمایش PSA می‌تواند به عنوان بخشی از گروه بزرگتری از آزمایشات برای تشخیص سرطان پروستات استفاده شود. سایر آزمایشاتی که ممکن است نیاز داشته باشید عبارتند از:
- ○ معاینه دیجیتال رکتوم
- ○ تست PSA
- ○ آزمایشات مکرر PSA
- ○ بیوپسی پروستات
- ○ بررسی PHI یا 4k
- ○ ام‌آرآی پروستات
بحث در مورد تست PSA
● آزمایش‌های PSA بحث‌برانگیز هستند، زیرا پزشکان و متخصصان مطمئن نیستند که آیا مزایای تشخیص زودهنگام بیشتر از خطرات تشخیص اشتباه است یا خیر. همچنین مشخص نیست که آیا آزمایش غربالگری واقعاً زندگی را نجات می‌دهد یا خیر.
● از آنجایی که این آزمایش بسیار حساس است و می‌تواند افزایش تعداد PSA را در غلظت‌های پایین تشخیص دهد، ممکن است سرطانی را شناسایی کند که آن‌قدر کوچک است که هرگز تهدید کننده زندگی نخواهد بود. دقیقاً به همین ترتیب، اکثر پزشکان مراقبت‌های اولیه و اورولوژیست‌ها تصمیم می‌گیرند که PSA را به عنوان یک آزمایش غربالگری در مردان بالای 50 سال تجویز کنند.
● معمولاً سطح PSA بیش از حد تشخیص داده می‌شود. مردان بیشتری ممکن است با عوارض و خطرات عوارض جانبی ناشی از درمان یک رشد کوچک روبرو شوند تا زمانی که سرطان آنها تشخیص داده نشود.
● این احتمال وجود دارد که این سرطان‌های کوچک علائم و عوارض عمده‌ای ایجاد کنند؛ زیرا سرطان پروستات، در بیشتر موارد اما نه همه موارد، سرطانی با رشد بسیار کند است.
● همچنین هیچ سطح خاصی از PSA وجود ندارد که برای همه مردان طبیعی در نظر گرفته شود. مؤسسه ملی سرطان گزارش می‌دهد که در گذشته، پزشکان سطح PSA 4.0 نانوگرم در میلی‌لیتر یا کمتر را طبیعی می‌دانستند.
● با این حال، تحقیقات اخیر نشان داده است که برخی از مردان با سطوح پایین PSA نیز سرطان پروستات دارند و بسیاری از مردان با سطوح بالاتر PSA سرطان ندارند. پروستاتیت، عفونت‌های دستگاه ادراری، برخی داروها و عوامل دیگر نیز می‌توانند باعث نوسان سطح PSA شوند.
● اکنون توصیه می‌شود که مردان 55 تا 69 ساله پس از صحبت با پزشک خود تصمیم بگیرند که آیا آزمایش PSA را انجام دهند یا خیر. غربالگری بعد از 70 سالگی توصیه نمی‌شود.
● انجمن اورولوژی آمریکا همچنان اکیداً غربالگری سرطان پروستات را برای همه مردان با خطر متوسط 55 تا 69 ساله توصیه می‌کند و مردان در معرض خطر باید غربالگری را از 45 سالگی شروع کنند.
● به طور کلی، مدیریت سرطان پروستات کم خطر و محافظه کارانه تر شده است و معمولاً به جای درمان، نظارت فعال را توصیه می‌کند.
درج نظر