● لکنت یک اختلال گفتاری است که بر ریتم و جریان نحوه صحبت کردن اثر می‌گذارد. این اختلال نحوه صحبت کردن شما را مختل می‌کند و باعث ایجاد صداهای ناخواسته، مکث یا مشکلات دیگر در صحبت کردن می‌شود.
● لکنت انواع مختلفی دارد:
- ○ لکنت رشدی (اختلال روانی با شروع کودک). یک اختلال عصبی رشدی است، به این معنی که مغز شما متفاوت از آنچه انتظار می‌رود رشد می‌کند. این حالت زمانی که کودک هستید شروع می‌شود.
- ○ لکنت مداوم. این لکنت رشدی است که تا بزرگسالی ادامه می‌یابد.
- ○ لکنت اکتسابی. این نوع لکنت به دلیل بیماری یا آسیبی که بر مغز وارد شده، ایجاد می‌شود.
● لکنت نوع خاصی از اختلال روانی است که در دسته کلی اختلالات گفتاری قرار می‌گیرند.
چه کسانی دچار لکنت می‌شوند؟
● لکنت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما مردان یا افرادی که در بدو تولد مرد هستند چهار برابر بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند. سن می‌تواند بر نوع لکنت تأثیر بگذارد:
- ○ لکنت رشدی همیشه مربوط به دوران کودکی است. می‌تواند از سن 2 سالگی یا در اواخر 7 سالگی شروع شود. میانگین سنی برای شروع آن حدود 3 سالگی است و 95٪ از کودکان قبل از 4 سالگی به آن دچار می‌شوند.
- ○ لکنت مداوم یک بیماری تا بزرگسالی است که از دوران کودکی شروع می‌شود.
- ○ لکنت اکتسابی می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد. به احتمال زیاد با صدمات یا شرایطی که به نواحی مغز آسیب می‌رسانند، اتفاق می‌افتد.
این وضعیت چقدر شایع است؟
● لکنت در دوران کودکی بین 1 تا 2.4 درصد کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. لکنت مداوم حدود 0.3٪ تا 1٪ از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تحقیقات محدودی در مورد اینکه چگونه لکنت اکتسابی اتفاق می‌افتد وجود دارد.
علائم لکنت چیست؟
● صحبت کردن به هماهنگی بین عضلات صورت، دهان، گلو، سینه و شکم نیاز دارد. لکنت باعث حرکات کنترل نشده یا اسپاسم در ماهیچه‌هایی می‌شود که برای صحبت کردن استفاده می‌کنید.
● هفت معیار اصلی تشخیص لکنت زبان که باید حداقل یکی از آنها را داشته باشید:
- ○ تکرار صداها یا هجاها. معمولاً در هجای اول یک کلمه اتفاق می‌افتد. شما صدا یا هجا را تا زمانی که بتوانید کل کلمه را بگویید تکرار می‌کنید و سپس صحبت را از سر می‌گیرید.
- ○ نگه داشتن و بیرون کشیدن هجاها یا صداهای خاص. این حالت زمانی است که روی یک صدا یا هجا گیر می‌کنید و صدا را طولانی‌تر از آنچه در نظر دارید بیرون می‌آورید.
- ○ مکث وسط کلمه. زمانی که شما برای مدت طولانی در نقطه‌ای از یک کلمه که غیرضروری است، مکث می‌کنید.
- ○ مسدود کردن. این مکث مکرر است - چه به صورت بی صدا یا با یک صدا (مانند "اوم" یا "آه") - در حالی که شما در حال صحبت هستید. نام آن به این اشاره دارد که احساس می‌کنید چیزی مانع جریان کلمات شما می‌شود.
- ○ تعویض کلمه. زمانی که روی یک کلمه یا عبارت لکنت می‌کنید و برای دور زدن، آن را به کلمه یا عبارت دیگری تغییر می‌دهید.
- ○ استرس بیش از حد. استرس یا تنش بیش از حدی را روی بخشی یا تمام یک کلمه وارد می‌کنید.
- ○ تکرار کلمات تک هجا. این تکرار کلمه‌ای است که از یک صدای واحد تشکیل شده است، مانند "ا" یا "با".
سایر خصوصیات لکنت زبان
● افرادی که این بیماری را دارند نیز ممکن است موارد زیر را انجام دهند یا تجربه کنند:
- ○ سرریز اسپاسم حرکات ماهیچه‌ای که باعث لکنت می‌شود. این حالت باعث می‌شود که اسپاسم‌ها به قسمت‌هایی از صورت، گردن، شانه‌ها و بازوها سرایت کنند.
- ○ ژست‌ها یا اعمالی که با لکنت ایجاد می‌شوند و بدتر می‌شوند. افرادی که لکنت دارند معمولاً عادت‌های حرکتی دارند که هنگام لکنت ظاهر می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به پلک زدن غیرمعمول، نگاه کردن به دور، اخم کردن صورت و مشت کردن دست اشاره کرد.
- ○ احساس شما می‌تواند بر علائم تأثیر بگذارد. علائم لکنت اغلب زمانی بدتر می‌شود که شما خسته، هیجان زده، مضطرب یا استرسی هستید. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که در مورد موضوعات جدید یا پیچیده صحبت می‌کنید. علائم اغلب زمانی بهتر می‌شوند که استراحت یا آرامش داشته باشید.
- ○ سایر فعالیت‌ها مانند آواز خواندن باعث لکنت نمی‌شوند. لکنت معمولاً در طول فعالیت‌های خاصی مانند صحبت کردن با اشیاء یا حیوانات خانگی، خواندن با صدای بلند و آواز خواندن اتفاق نمی‌افتد.
- ○ لکنت می‌تواند باعث تشدید سایر شرایط روحی شود. لکنت می‌تواند باعث احساس ناامیدی، خجالت یا شرم شود. افرادی که لکنت دارند بیشتر در معرض بیماری‌های روانی مانند اضطراب یا افسردگی هستند.
چه چیزی باعث لکنت زبان می‌شود؟
● کارشناسان به طور کامل نمی‌دانند که چرا لکنت رخ می‌دهد. با این حال، آنها گمان می‌کنند که عوامل متعددی می‌تواند در آن نقش داشته باشند.
- ○ سابقه خانوادگی. اگر یکی از بستگان درجه یک (یکی از والدین یا خواهر و برادر) لکنت زبان دارد، سه برابر بیشتر احتمال دارد که دچار لکنت شوید.
- ○ جهش‌های ژنتیکی ممکن است باعث ایجاد لکنت شوند. به نظر می‌رسد ژنتیک نیز بر بهبود یا از بین رفتن این وضعیت در طول زمان تأثیر بگذارد.
- ○ ساختار مغز افرادی که لکنت دارند در نواحی خاصی متفاوت است. اینها معمولاً مناطقی هستند که عضلات صحبت کردن یا هماهنگی عضلات را کنترل می‌کنند.
لکنت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
● متخصص برای تشخیص لکنت با گوش دادن به هر یک از علائم بیماری شروع می‌کند. همچنین در مورد سابقه سلامتی شما (یا فرزندتان)، زمان شروع علائم و زمانی که معمولاً رخ می‌دهند، سؤال کنند.
● متخصص اطفال نیز می‌تواند لکنت کودک را تشخیص می‌دهد. معمولاً پس از مشاهده و ذکر علائم یا پس از اینکه پزشک در طول معاینه متوجه علائم شد، اتفاق می‌افتد.
● اکثر افراد مبتلا به لکنت مداوم در کودکی تشخیص لکنت رشدی را دریافت کردند. با این حال، ممکن است - هرچند نادر - برای بزرگسالان مبتلا به لکنت مداوم، تشخیص رسمی در دوران کودکی نداشته باشند.
● آزمایشات پزشکی معمولاً برای تشخیص لکنت رشدی یا لکنت مداوم ضروری نیست.
لکنت اکتسابی
● اگر در بزرگسالی به طور غیرمنتظره شروع به لکنت کنید، ممکن است نیاز به آزمایش داشته باشید. این لکنت می‌تواند نشانه آفازی باشد. شرایطی که می‌توانند باعث آفازی شوند عبارتند از آسیب مغزی تروماتیک (همچنین به عنوان TBI شناخته می‌شود)، سکته مغزی و تومورهای مغزی (از جمله سرطان).
● که شامل آزمایشات تصویربرداری، تشخیصی یا آزمایشگاهی است. برای مثال:
- ○ اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
- ○ اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- ○ اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET)
لکنت چگونه درمان می‌شود؟
● گفتار درمانی شکل اصلی درمان تمام انواع لکنت زبان است. در کودکان، شامل یادگیری و فعالیت‌هایی است که به بهبود علائم لکنت کمک می‌کنند تا زمانی که از بین بروند. فعالیت‌ها و تکنیک‌های گفتار درمانی به نوع، علائم و شدت لکنت بستگی دارد. دفعات درمان و طول جلسه نیز می‌تواند نقش داشته باشد.
● دارودرمانی برای درمان مستقیم لکنت رایج نیست. با این حال، داروها می‌توانند شرایط سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی را که اغلب با لکنت اتفاق می‌افتند و به آن شدت می‌دهند، را درمان کنند. داروهای افسردگی (داروهای ضد افسردگی) و داروهای ضد اضطراب نمونه‌هایی از داروهای مورد استفاده در این روش هستند.
عوارض جانبی درمان
● عوارض احتمالی درمان لکنت به خود درمان و سایر عوامل بستگی دارد. گفتار درمانی به طور معمول هیچ خطری یا عوارض جانبی ندارد. عوارض دارویی هم نادر است.
● متخصص می‌تواند در مورد عوارض احتمالی و عوارض جانبی بیشتر به شما بگوید. همچنین می‌تواند راه‌هایی را برای جلوگیری یا به حداقل رساندن تأثیرات احتمالی توضیح دهد.
آیا لکنت قابل پیشگیری است؟
● تنها شکلی از لکنت که قابل پیشگیری است، لکنت اکتسابی است. بهترین راه برای پیشگیری از آن پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سکته مغزی یا TBI است.
چشم انداز این وضعیت چیست؟
● لکنت یک بیماری خطرناک نیست و بیشتر افراد بهبود می‌یابند. درمان - به ویژه گفتار درمانی - می‌تواند بهبودی را تسریع کند.
● با این حال، لکنت می‌تواند به طور جدی بر سلامت روان تأثیر بگذارد. نزدیک به 40 درصد از کودکان بین 12 تا 17 سال که لکنت دارند، شرایطی مانند اضطراب یا افسردگی نیز دارند.
● بزرگسالانی که لکنت دارند دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به شرایط مشابه و سه برابر بیشتر احتمال دارد به اختلالات شخصیتی مبتلا شوند. تشخیص و درمان شرایط سلامت روان می‌تواند به محدود کردن تأثیر آنها بر لکنت کمک کند.
لکنت چقدر طول می‌کشد؟
● تا 90 درصد از کودکان مبتلا به لکنت رشدی تا زمانی که به 18 سالگی می‌رسند، خود به خود بهبود می‌یابند. برای کسانی که به طور کامل بهبود می‌یابند، لکنت باز نمی‌گردد مگر اینکه لکنت اکتسابی باشد.
● لکنت مداوم، اگرچه نادر است، اما اتفاق می‌افتد. معمولاً یک وضعیت مادام‌العمر است. با این حال، هنوز قابل درمان است و بسیاری از بزرگسالان می‌توانند یاد بگیرند که آن را مدیریت کنند.
● لکنت اکتسابی می‌تواند دائمی یا موقت باشد. معمولاً به علت ایجاد آن بستگی دارد. هنگامی که به دلیل آسیب شدید یا دائمی مغز اتفاق می‌افتد، این احتمال وجود دارد که این نوع لکنت نیز دائمی باشد. متخصص می‌تواند توضیح دهد که در مورد شما چه اتفاقی می‌افتد.
چگونه از خودم مراقبت کنم؟
● اگر کودک شما علائم لکنت رشدی دارد، باید با پزشک اطفال صحبت کنید. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند به کودک شما در صحبت کردن کمک کند و با احساساتی مانند خجالت یا شرم مقابله کند.
● اگر لکنت دائمی دارید، گفتار درمانی نیز می‌تواند به شما کمک کند. گفتار درمانی می‌تواند راه‌هایی را برای مقابله با اثرات این بیماری به شما آموزش دهد.
مراقبت از سلامت روان
● مراقبت از سلامت روان خود یا فرزندتان همیشه مهم است، و زمانی که شما یا فرزندتان به بیماری‌هایی مانند لکنت مبتلا هستید، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. صحبت با روانپزشک، درمانگر یا دیگر متخصصان سلامت روان می‌تواند به شرایطی مانند اضطراب یا افسردگی کمک کند.
● مراقبت از سلامت روان در کودکان بسیار مهم است، زیرا می‌تواند به کاهش شدت اثرات لکنت بر سلامت روان کمک کند. کودکان مبتلا به لکنت اغلب هدف آزار و اذیت قرار می‌گیرند که باعث بدتر شدن اضطراب یا افسردگی در مورد وضعیت آنها می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
● اگر شما یا فرزندتان لکنت دارید، باید طبق توصیه به پزشک خود مراجعه کنید. بیشتر کودکان لکنتشان بهبود می‌یابد و در نهایت نیازی به مراجعه به پزشک برای این عارضه ندارند.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
● تنها شکلی از لکنت که به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی نیاز دارد، لکنت اکتسابی است که به طور ناگهانی ظاهر می‌شود، به ویژه با هر گونه علائم سکته دیگر. هنگامی که لکنت اکتسابی به تدریج ایجاد می‌شود، مهم است که به محض مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنید. علائمی که ظاهر می‌شوند و به تدریج بدتر می‌شوند می‌توانند نشانه‌های دیگر بیماری‌های مغزی باشند.
آیا لکنت نوعی اضطراب است؟
● نه لکنت شرایطی است که کاملاً با اضطراب متفاوت است. با این حال، یک پیوند قوی و دو طرفه بین این دو شرایط وجود دارد. این بدان معناست که لکنت می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن اضطراب شود و لکنت اغلب زمانی که احساس اضطراب می‌کنید بدتر می‌شود.
آیا لکنت قابل درمان است؟
● هیچ درمانی برای لکنت وجود ندارد، اما می‌توانید از شر آن خلاص شوید. گفتار درمانی و سایر درمان‌ها می‌توانند به بهبود سریع‌تر و آسان‌تر کمک کنند.
اگر فرزندم لکنت داشت، برای کمک به او چه کنم؟
● اگر کودک شما لکنت دارد، می‌توانید چندین کار برای کمک به او انجام دهید:
- ○ با مثال زدن راهنمایی کنید. با انجام این کار به کودک خود نشان دهید که چگونه با سرعت آهسته‌تر و آرام صحبت کند.
- ○ آنها را به خاطر لکنت تنبیه نکنید. این اتفاق می‌تواند اثر معکوس داشته باشد و اضطراب و سایر اثرات لکنت بر سلامت روان را بسیار بدتر کند.
- ○ به آنها گوش کنید. اطمینان حاصل کنید که فرزندتان توجه کامل شما را دارد. وقتی حرفشان تمام شد عجله نکنید. صحبت کردن با آنها در سطح چشمی و با تماس چشمی نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
- ○ صحبتشان را قطع نکنید یا روی اشتباهات تمرکز نکنید. بر آنچه فرزندتان می‌گوید تمرکز کنید، نه اینکه چگونه آن را می‌گوید. از تمام کردن جملات یا توصیه به آنها در حین صحبت خودداری کنید.
- ○ عزت نفس آنها را تقویت کنید. کارهایی را که فرزندتان خارج از نحوه صحبت کردنش خوب انجام می‌دهد را تحسین کنید. به آنها به وضوح بگویید که چه زمانی در فعالیت‌های غیرحرفه‌ای خوب عمل می‌کنند و چه احساسی نسبت به کاری که انجام داده‌اند دارید.
- ○ با آنها وقت بگذرانید. وقت گذرانی با فرزندتان - بدون حواس پرتی مانند تلویزیون یا وسایل دیگر - می‌تواند به اعتماد به نفس و سلامت روان کودک شما کمک کند.
- ○ کاری نکنید که احساس کنند باید آن را پنهان کنند. اگر کودک شما لکنت دارد، به او بگویید که صحبت کردن در مورد آن اشکالی ندارد. بحث در مورد احساس ناامیدی یا خجالت ممکن است احساسات منفی آنها را در مورد این وضعیت کاهش دهد.
- ○ مطمئن شوید که می‌دانند از آنها حمایت می‌کنید. حتماً به فرزندتان بگویید که در هر شرایطی از او حمایت می‌کنید. آنها باید بشنوند که لکنت بر ارزش آنها به عنوان یک شخص تأثیر نمی‌گذارد.
درج نظر