● رگ های واریسی رگ های خونی متورم و پیچ خورده‌ای هستند که درست زیر سطح پوست برآمده می‌شوند. این برآمدگی‌های آبی یا بنفش معمولاً در پاها و مچ پا ظاهر می‌شوند. آنها می‌توانند دردناک یا خارشی باشند. رگ های عنکبوتی که ممکن است رگ های واریسی را احاطه کنند، خطوط قرمز یا بنفش کوچک‌تری هستند که نزدیک به سطح پوست ظاهر می‌شوند.
● اگرچه وریدهای واریسی می‌توانند ناخوشایند و ناراحت کننده باشند، اما برای بیشتر افراد خطرناک نیستند. در برخی موارد، رگ های واریسی شدید می‌توانند منجر به مشکلات سلامتی جدی مانند لخته شدن خون شوند. می‌توانید اکثر علائم واریس را در خانه تسکین دهید یا پزشک می‌تواند آنها را با تزریق، لیزر درمانی یا جراحی درمان کند.
تفاوت بین واریس و رگ های عنکبوتی چیست؟
● وریدهای واریسی و وریدهای عنکبوتی هر دو نوعی از بیماری وریدی هستند، اما ظاهر متفاوتی دارند. رگ های عنکبوتی کوچک‌تر و نازک‌تر از رگ های واریسی هستند. آنها شبیه تار عنکبوت قرمز یا آبی یا شاخه‌های یک درخت هستند و نزدیک به سطح پوست هستند.
● رگ های عنکبوتی معمولاً دردناک نیستند. می‌توانند در هر نقطه از بدن ظاهر شوند، اغلب در پشت زانو، روی پاها یا روی صورت. اما رگ های واریسی معمولاً روی پاها و ساق‌ها ظاهر می‌شوند.
چه کسانی احتمال دارد به واریس مبتلا شوند؟
● هر کسی ممکن است به واریس مبتلا شود. عوامل خاصی شانس ابتلا به واریس را افزایش می‌دهند، از جمله:
○ سن: به دلیل روند پیری، دیواره‌های ورید و دریچه‌ها مانند گذشته کار نمی‌کنند. رگ‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و سفت می‌شوند.
○ جنسیت: هورمون‌های زنانه می‌توانند به دیواره رگ‌ها اجازه کشش دهند. افرادی که باردار هستند، از قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند یا در دوران یائسگی قرار دارند، به دلیل تغییر در سطح هورمون، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس هستند.
○ سابقه خانوادگی: این بیماری می‌تواند ارثی باشد.
○ سبک زندگی: ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت گردش خون را کاهش می‌دهد. پوشیدن لباس‌های محدود کننده مانند کمربند یا شلوار با کمربند تنگ می‌تواند جریان خون را کاهش دهد.
○ سلامت کلی: برخی از شرایط سلامتی، مانند یبوست شدید یا تومورهای خاص، باعث افزایش فشار در وریدها می‌شوند.
○ مصرف تنباکو: افرادی که از محصولات تنباکو استفاده می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به واریس هستند.
○ وزن: اضافه وزن به رگ های خونی فشار وارد می‌کند.
واریس چقدر شایع است؟
● واریس بسیار شایع است. حدود 1/3 از کل بزرگسالان واریس دارند. در زنان بیولوژیکی نسبت به مردان بیولوژیکی، شایع‌تر است.
علائم واریس چیست؟
● قابل تشخیصی‌ترین علامت وریدهای واریسی، وجود یک سیاهرگ آبی یا بنفش است که درست زیر سطح پوست وجود دارد.
● علائم عبارتند از:
○ رگ های برآمده: رگ های پیچ‌خورده، متورم و طناب مانند اغلب آبی یا بنفش هستند. آنها درست در زیر سطح پوست روی پاها، مچ و ساق‌ها ظاهر می‌شوند. می‌توانند به صورت خوشه‌ای رشد کنند. خطوط ریز قرمز یا آبی (وریدهای عنکبوتی) ممکن است در نزدیکی‌شان ظاهر شوند.
○ پاهای سنگین: عضلات پاها ممکن است احساس خستگی، سنگینی یا سستی کنند، به خصوص پس از فعالیت بدنی.
○ خارش: ناحیه اطراف رگ های واریسی ممکن است خارش داشته باشند.
○ درد: پاها ممکن است درد بکنند، به‌خصوص در پشت زانو. ممکن است گرفتگی عضلات داشته باشید.
○ تورم: پاها ممکن است متورم و ضربان داشته باشند.
○ تغییر رنگ و زخم‌های پوستی: اگر واریس درمان نشود، می‌تواند باعث ایجاد تغییر رنگ قهوه‌ای در پوست شما شود. رگ های واریسی شدید می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های وریدی روی پوست شود.
رگ های واریسی معمولاً در کجا ظاهر می‌شوند؟
● اغلب، رگ های واریسی در نیمه پایینی بدن، معمولاً روی ساق پا، مچ و ران ایجاد می‌شوند. همچنین می‌توانند در ناحیه لگن ایجاد شوند (سندرم احتقان لگن)، به ویژه در افرادی که بچه‌دار شده‌اند. واریس در بیضه‌ها (واریکوسل) می‌تواند منجر به ناباروری شود.
علت واریس چیست؟
● واریس زمانی اتفاق می‌افتد که دیواره رگ‌ها ضعیف می‌شود. همان‌طور که فشار خون در رگ افزایش می‌یابد، دیواره‌های ضعیف شده به رگ اجازه بزرگ‌تر شدن می‌دهند. همان طور که رگ کشیده می‌شود، دریچه‌هایی که خون را در یک جهت در رگ حرکت می‌دهند، نمی‌توانند آن‌طور که باید کار کنند. حرکت خون کند یا در رگ‌ها جمع می‌شود و باعث تورم، برآمدگی و پیچش رگ می‌شود.
● دیواره‌های ورید و دریچه‌ها ممکن است به دلایل مختلفی ضعیف شوند، از جمله:
- ○ هورمون‌ها
- ○ روند پیری
- ○ اضافه وزن
- ○ لباس‌های تنگ
- ○ فشار داخل سیاهرگ از ایستادن طولانی‌مدت
واریس چگونه تشخیص داده می‌شود؟
● رگ های واریسی نزدیک به سطح پوست و به‌راحتی قابل مشاهده هستند. پزشکان می‌توانند این بیماری را در طول معاینه فیزیکی تشخیص دهند. آنها رگ‌ها را در حالی که نشسته و ایستاده‌اید بررسی می‌کنند.
● برای دیدن تصاویر دقیق از رگ های خود و بررسی عوارض، ممکن است پزشک سونوگرافی تجویز کند. سونوگرافی می‌تواند لخته شدن خون و نحوه عملکرد دریچه‌ها را نشان دهد.
درمان واریس چیست؟
● اگرچه درمانی برای واریس وجود ندارد، اما این درمان‌ها می‌توانند ظاهر آن را کاهش داده و ناراحتی‌ها را از بین ببرند:
○ ارتفاع: برای افزایش جریان خون و کاهش فشار در وریدهای خود، باید پاهای خود را چندین بار در طول روز بالاتر از کمر خود قرار دهید.
○ جوراب‌های الاستیک: جوراب‌های حمایتی رگ‌ها را فشرده می‌کنند و درد را کاهش می‌دهند. فشرده سازی از کشش رگ‌ها جلوگیری و به جریان خون کمک می‌کند.
○ تزریق درمانی (اسکلروتراپی): در طول اسکلروتراپی، پزشک محلولی را به رگ تزریق می‌کند. محلول باعث می‌شود که دیواره‌های سیاهرگ به هم بچسبند. در نهایت، رگ شما به بافت اسکار تبدیل و محو می‌شود.
○ لیزر درمانی: در یک روش کم تهاجمی به نام فرسایش حرارتی درون وریدی، پزشکان از یک کاتتر (یک لوله بلند و نازک) و لیزر برای بستن ورید آسیب دیده استفاده می‌کنند.
○ جراحی ورید: در طول این روش که بستن و برهنه‌سازی نیز نامیده می‌شود، جراح ورید آسیب‌دیده (بسته‌شدن) شما را می‌بندد تا از تجمع خون جلوگیری کند. جراح ممکن است برای جلوگیری از ظهور مجدد رگ های واریسی، ورید را بردارد.
عوارض جانبی درمان
● نیمی از افرادی که با جراحی استریپیپینگ درمان می‌شوند در عرض پنج سال دوباره دچار واریس می‌شوند و واریس می‌تواند پس از ابلیشن داخل وریدی نیز دوباره اتفاق بیفتد.
● عوارض جانبی بالقوه این درمان‌ها عبارتند از:
- ○ جای زخم
- ○ سوختگی پوست
- ○ عفونت
- ○ آسیب به عصب
- ○ ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در ورید عمیق داخل بدن شما)
● اسکلروتراپی می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند که عبارتند از:
- ○ قرمزی یا کبودی برای چند روز در جایی که سوزن وارد پوست شده است.
- ○ نواحی قهوه‌ای‌رنگ (به مدت چند ماه) روی پوست
- ○ توده یا حس سفتی برای چند ماه
● با اسکلروتراپی، وریدهای واریسی جدید ممکن است رخ دهد و نیاز به درمان دارند.
چگونه می‌توانم از واریس جلوگیری کنم؟
● ممکن است نتوانید از واریس پیشگیری کنید. می‌توانید با داشتن یک سبک زندگی فعال و سالم شانس خود را برای ایجاد آنها کاهش دهید. پزشکان بسیاری از اقدامات مشابه را برای پیشگیری و درمان واریس توصیه می‌کنند:
○ از ایستادن طولانی‌مدت خودداری کنید: برای بهبود جریان خون، به طور منظم حرکات کششی انجام دهید و راه بروید، به خصوص اگر شغلی دارید که لازم است روی پاهای خود بایستید.
○ پاهای خود را بالا بیاورید: بالا بردن پاها از کمر به جریان خون در قلب کمک می‌کند.
○ وزن سالم خود را حفظ کنید: خلاص شدن از شر چربی‌های اضافه فشار داخل رگ های خونی را کاهش می‌دهد.
○ مصرف دخانیات را ترک کنید: سیگار به رگ های خونی آسیب می‌رساند، جریان خون را کاهش می‌دهد و باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی می‌شود.
○ فعال بمانید: برای بهبود گردش خون، مرتب حرکت کنید و از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید.
○ جوراب‌های فشاری را امتحان کنید: جوراب‌ها و جوراب شلواری ساپورت کنند، رگ‌ها را فشرده و به گردش خون کمک می‌کنند که می‌تواند از بدتر شدن رگ های واریسی جلوگیری کند.
○ لباس مناسب بپوشید: برای بهبود جریان خون، لباس تنگ نپوشید.
چشم‌انداز افراد مبتلا به واریس چیست؟
● معمولاً وریدهای واریسی خطرناک نیستند و مشکلات سلامتی طولانی‌مدت ایجاد نمی‌کنند. بیشتر افراد مبتلا به این عارضه نگران ظاهر وریدهای واریسی هستند. آنها ممکن است درد را هم تجربه کنند؛ اما عوارضی ایجاد نمی‌کنند.
مدت زمان ماندگاری رگ های واریسی
● اغلب اوقات، رگ های واریسی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتند، طی دو یا سه هفته پس از زایمان خودبه‌خود از بین می‌روند. برای افراد دیگر، رگ های واریسی ممکن است پس از درمان دوباره عود کنند.
عوارض واریس چیست؟
● وریدهای واریسی در صورت عدم درمان می‌توانند باعث ایجاد زخم (زخم باز)، خونریزی و تغییر رنگ پوست شوند. واریس شدید ممکن است نشانه نارسایی مزمن وریدی باشد. این وضعیت بر توانایی رگ های شما برای پمپاژ خون به قلب تأثیر می‌گذارد.
● افرادی که رگ های واریسی دارند ممکن است بیشتر در معرض لخته شدن خون باشند. پزشک باید شما را از نظر اختلالات انعقادی بررسی می‌کند، مانند:
○ ترومبوفلبیت سطحی: لخته‌های خون می‌توانند در داخل وریدهای واریسی ایجاد شوند و باعث ایجاد بیماری به نام ترومبوز ورید سطحی یا ترومبوفلبیت سطحی شوند. ترومبوفلبیت دردناک است؛ اما معمولاً خطرناک نیست. قابل درمان هم هست.
○ ترومبوز ورید عمقی (DVT): افراد مبتلا به وریدهای واریسی بیشتر در معرض خطر ترومبوز ورید عمقی، لخته شدن خون در ورید عمیق داخل بدن شما هستند.
○ آمبولی ریه: یک لخته خون در بدن (معمولاً ناشی از DVT) می‌تواند در ریه گیر کند. آمبولی ریه یک بیماری تهدیدکننده زندگی است که نیاز به درمان فوری دارد.
آیا واریس بعد از درمان برمی‌گردد؟
● اگرچه درمان‌ها مؤثر هستند، اما رگ های واریسی می‌توانند بازگردند. احتمال بازگشت آنها در افرادی که پس از درمان باردار می‌شوند، بیشتر است. اگر چاق هستید یا سبک زندگی کم تحرکی دارید، شانس بیشتری برای ظهور مجدد رگ های واریسی دارید.
چه زمانی باید در مورد واریس با پزشک خود صحبت کنم؟
● اگرچه وریدهای واریسی معمولاً خطرناک نیستند، اما باید برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. اگر نگران ظاهر رگ های واریسی هستید یا درد می‌کنند، درمان می‌تواند کمک کند. در صورت:
- ○ خونریزی
- ○ بی‌رنگ شدگی پوست
- ○ حس درد، قرمزی یا گرمی در زمان لمس
- ○ تورم
● میلیون‌ها نفر با رگ های واریسی زندگی می‌کنند. برای بیشتر افراد، واریس مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند. تغییر سبک زندگی و درمان‌های خانگی می‌توانند علائم را تسکین دهند و از بدتر شدن آنها جلوگیری کنند. با پزشک در مورد درمان‌های ایمن و کم تهاجمی که می‌توانند درد را کاهش داده و ظاهر رگ های واریسی را بهبود بخشند، صحبت کنید.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
● اگر رگ های واریسی‌تان دچار خونریزی شدید شدند، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
چه سؤالاتی باید از پزشکم بپرسم؟
- ○ کدام درمان برای من بهتر است؟
- ○ آیا می‌توانید درمان را در مطب خود انجام دهید؟
- ○ مقرون به صرفه‌ترین درمان چیست؟
درج نظر