پسوریازیس ، نشانه ها و روش های درمانی ، تفاوت با اگزما ، علت و تشخیص

پسوریازیس چیست

پسوریازیس یک بیماری مزمن خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های پوست حمله می کند و موجب تکثیر سریع آن ها می شود. این تکثیر بیش از حد سلول های پوستی باعث بروز ضایعات قرمز و پوسته پوسته می شود که می توانند در نواحی مختلف بدن ظاهر شوند. این بیماری می تواند در هر سنی آغاز شود و به صورت دوره ای و با شدت های مختلف بروز می کند. پسوریازیس به عنوان یک بیماری غیرعفونی شناخته می شود، به این معنی که از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. این بیماری می تواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد، چرا که ضایعات پوستی ممکن است دردناک، خارش دار و در برخی موارد ناتوان کننده باشند.

علت به وجود آمدن پلاک و پچ های پوستی در پسوریازیس چیست؟

پلاک ها و پچ های پوستی در پسوریازیس به دلیل اختلال در فرآیند طبیعی بازسازی و ترمیم سلول های پوستی ایجاد می شوند. برای درک این پدیده، باید به مکانیسم های پیچیده ای که در سطح سیستم ایمنی و فرآیندهای سلولی بدن رخ می دهند، پرداخته شود. در اینجا، علت به وجود آمدن پلاک ها و پچ های پوستی در پسوریازیس به طور علمی توضیح داده می شود:

اختلال در سیستم ایمنی بدن

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن به طور اشتباهی به سلول های سالم بدن حمله می کند. در حالت طبیعی، سیستم ایمنی بدن برای محافظت از بدن در برابر عوامل خارجی مانند ویروس ها و باکتری ها فعالیت می کند. اما در پسوریازیس، سیستم ایمنی بدن به ویژه سلول های T (نوعی سلول های ایمنی) را به پوست می فرستد، که باعث التهاب و آسیب به پوست می شود.

این التهاب باعث آزاد شدن مواد شیمیایی خاصی از جمله سیتوکین ها (که مولکول هایی هستند که باعث تحریک التهاب می شوند) می شود. این سیتوکین ها، به ویژه فاکتور نکروز تومور آلفا (TNF-α) و اینترلوکین ها (IL-17 و IL-23)، باعث تشدید واکنش های التهابی و تحریک فرآیندهای غیرطبیعی در پوست می شوند.

رشد سریع و غیرطبیعی سلول های پوست

در شرایط طبیعی، سلول های پوست (کراتینوسیت ها) به طور مداوم در لایه های عمقی پوست تولید می شوند و با گذشت زمان به سمت سطح پوست حرکت می کنند و در نهایت از سطح پوست جدا می شوند. این فرآیند حدود ۲۸ روز طول می کشد. اما در افراد مبتلا به پسوریازیس، این فرآیند به طور چشمگیری تسریع می شود و تنها در ۳-۴ روز رخ می دهد. در نتیجه، سلول های جدید به سرعت به سطح پوست می رسند و نمی توانند به درستی بالغ شوند. این تجمع سلول های مرده در سطح پوست، که در نتیجه تکثیر بیش از حد سلول ها ایجاد می شود، باعث ایجاد پلاک ها و پچ های پوستی می شود که به صورت قرمز و با پوسته های سفید یا نقره ای ظاهر می شوند.

التهاب و ناهنجاری در عروق خونی پوست

در پسوریازیس، التهاب شدید باعث افزایش جریان خون در نواحی آسیب دیده پوست می شود. این التهاب همچنین باعث بروز رگ های خونی جدید در سطح پوست می شود که به نام angiogenesis شناخته می شود. این رگ های جدید به دلیل نزدیک بودن به سطح پوست، به راحتی قابل مشاهده می شوند و باعث قرمزی و حساسیت پوست می شوند.

این فرآیندهای التهابی و ناهنجاری در رگ های خونی، به علاوه تکثیر سریع سلول های پوست، باعث می شود که پلاک ها و پچ های پوستی به طور برجسته و قابل مشاهده روی پوست ظاهر شوند.

نقش ژنتیک در ایجاد پلاک ها و پچ ها

عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی در بروز پسوریازیس دارند. افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند. تغییرات ژنتیکی مختلفی در پسوریازیس شناسایی شده اند که می توانند باعث ایجاد التهاب و پاسخ های ایمنی غیرطبیعی شوند. برخی از این تغییرات در ژن های مرتبط با سیستم ایمنی بدن و تنظیم فعالیت سلول های T قرار دارند. این تغییرات باعث می شود که سیستم ایمنی بدن به طور اشتباهی پوست را هدف قرار داده و فرآیندهای التهابی را تحریک کند.

فعال سازی توسط عوامل محیطی

عوامل محیطی مانند عفونت ها (به ویژه عفونت های گلو که ناشی از استرپتوکوک ها هستند)، استرس، آسیب های پوستی، مصرف برخی داروها و تغییرات هورمونی می توانند باعث تشدید یا فعال سازی پسوریازیس در افرادی شوند که استعداد ژنتیکی برای ابتلا به این بیماری را دارند. این عوامل می توانند پاسخ های ایمنی را تحریک کرده و باعث تشدید التهاب و ایجاد پلاک ها و پچ های پوستی شوند.

تجمع و تکثیر کراتینوسیت ها در پلاک ها

در نهایت، تکثیر بی رویه و تجمع کراتینوسیت ها (سلول های تشکیل دهنده لایه بیرونی پوست) در نواحی آسیب دیده پوست، منجر به ایجاد ضخامت در لایه اپیدرم و شکل گیری پلاک های پوستی می شود. این پلاک ها با پوسته های سفید یا نقره ای (که از سلول های مرده پوست تشکیل شده اند) پوشیده شده اند و ممکن است باعث خارش، درد و سوزش شوند.

انواع مختلف پسوریازیس ، علائم و علت بروز هر کدام

نوع پسوریازیس	علت ها و عوامل بروز	توضیحات و علائم
پسوریازیس پلاکی	شایع ترین نوع پسوریازیس ناشی از عوامل ژنتیکی و اختلالات ایمنی که باعث تکثیر سریع سلول های پوست می شود.	ضایعات قرمز رنگ با پوسته های نقره ای که بیشتر در نواحی آرنج، زانو و پوست سر ظاهر می شود. ممکن است خارش، درد و خشکی پوست به همراه داشته باشد.
پسوریازیس قطره ای	عفونت های گلو، استرس یا آسیب های پوستی ممکن است این نوع را فعال کنند.	ضایعات کوچک، گرد و شبیه قطره که پس از عفونت های گلو (استرپتوکوک) به وجود می آید. بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود.
پسوریازیس معکوس	عوامل محرک شامل عفونت ها، چاقی و تعریق زیاد. حساسیت های پوستی نیز ممکن است نقش داشته باشند.	ضایعات قرمز و بدون پوسته که در نواحی مرطوب مانند کشاله ران، زیر بغل و زیر سینه ظاهر می شوند. بدون خارش زیاد، اما ممکن است باعث التهاب و درد شود.
پسوریازیس پوستی	ممکن است ناشی از استرس شدید، عفونت ها یا مصرف داروهای خاص باشد. نوعی پسوریازیس نادر و شدید است.	ایجاد دانه های سفید و پر از چرک (پوسچول) که می تواند به صورت گسترده یا محلی باشد. پوست اطراف ضایعات قرمز و ملتهب می شود.
پسوریازیس آرتروپاتیک	ترکیب عوامل ژنتیکی و اختلالات ایمنی. عوامل محیطی مانند استرس یا عفونت ها می توانند شدت یابند	التهاب مفاصل که با علائم پوستی همراه است. مفاصل دست، پا و ستون فقرات ممکن است متورم و دردناک شوند.
پسوریازیس اریترودرمای	این نوع ممکن است ناشی از عفونت، داروها یا تغییرات هورمونی باشد. این نوع پسوریازیس نیاز به درمان فوری دارد چون می تواند تهدیدکننده زندگی باشد.	التهاب و قرمزی شدید پوست که به صورت گسترده در سطح بدن پخش می شود. ایجاد پوسته پوسته های ضخیم و گاهی خونریزی از پوست.

 

پسوریازیس پوست سر چیست ، علائم و علت بروز و درمان

پسوریازیس پوست سر یکی از شایع ترین اشکال پسوریازیس است که می تواند به صورت خفیف یا شدید بروز کند. در این نوع پسوریازیس، پوست سر دچار پلاک های قرمز، خارش دار و پوسته پوسته می شود که با پوسته های نقره ای یا سفید رنگ پوشیده شده است. این ضایعات ممکن است در نواحی مختلف پوست سر شامل جلوی مو، پشت سر و حتی نزدیک به خط مو پخش شوند.

علائم پسوریازیس پوست سر

پلاک های قرمز با پوسته های سفید یا نقره ای.

خارش و التهاب: احساس خارش شدید در مناطق آلوده و حساسیت به لمس.

خشکی و ترک خوردن پوست: پوست سر ممکن است خشک و ترک خورده باشد.

ریزش مو: اگر پسوریازیس به مدت طولانی درمان نشود یا در شدت بالایی باشد، ممکن است باعث ریزش موقت مو شود، به ویژه در نواحی که پلاک ها ایجاد شده اند.

علت

پسوریازیس پوست سر همانند دیگر انواع پسوریازیس به علت اختلال در سیستم ایمنی بدن و تکثیر سریع سلول های پوستی ایجاد می شود. برخی عوامل محیطی مانند استرس، عفونت های گلو، تغییرات هورمونی و استفاده از محصولات مو که باعث تحریک پوست سر می شوند، می توانند این بیماری را تشدید کنند.

درمان

درمان پسوریازیس پوست سر شامل استفاده از شامپوهای خاصی است که ممکن است حاوی کتوکونازول، تار زغال سنگ یا استروئیدها باشند. همچنین، درمان های موضعی مانند کرم ها و پمادهای استروئیدی یا کرم های ضد التهاب نیز می توانند مفید باشند.

پسوریازیس ناخن چیست ، علائم و علت بروز و درمان

پسوریازیس ناخن ها به ویژه در افرادی که دچار پسوریازیس پلاکی هستند، شایع است. این نوع پسوریازیس می تواند ناخن ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و به تغییرات ظاهری آن ها منجر شود. این تغییرات شامل لکه های سفید یا زرد، ضخیم شدن ناخن، شکاف خوردن و حتی جدا شدن ناخن از بستر ناخن است.

علائم پسوریازیس ناخن ها

لکه های سفید یا زرد روی سطح ناخن.

ناخن های ضخیم که ممکن است شکننده و دچار ترک خوردگی شوند.

حفره های کوچک یا نقاط فرو رفته روی ناخن.

جدا شدن ناخن از بستر ناخن (Onycholysis)، که می تواند باعث جدا شدن ناخن از پوست زیرین شود.

شکستن ناخن ها یا پوسته پوسته شدن اطراف ناخن.

علت

علت پسوریازیس ناخن ها مشابه با دیگر انواع پسوریازیس است که به دلیل اختلالات سیستم ایمنی بدن و تکثیر سریع و غیرطبیعی سلول های پوستی رخ می دهد. همچنین، آسیب به ناخن ها، ضربه های فیزیکی، استرس و عوامل محیطی می توانند شدت علائم را افزایش دهند.

درمان

درمان پسوریازیس ناخن ها می تواند شامل درمان های موضعی مانند استفاده از کرم های استروئیدی، درمان های سیستمیک (داروهایی که به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف می شوند)، و استفاده از داروهایی مانند متوتروکسیت یا سیکلوسپورین باشد. همچنین، استفاده از لامپ های UVB درمانی و بهبود مراقبت های ناخن نیز به بهبود علائم کمک می کند.

پسوریازیس چشم چیست ، علائم و علت بروز و درمان

پسوریازیس می تواند پوست اطراف چشم ها و حتی پلک ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در این ناحیه، التهاب و قرمزی به ویژه در پلک ها و اطراف چشم ها رخ می دهد. پسوریازیس پلک ها می تواند به طور قابل توجهی به ظاهر چهره تأثیر بگذارد و موجب ناراحتی های جدی شود.

علائم پسوریازیس چشم ها

قرمزی و التهاب در اطراف چشم و پلک ها.

خارش شدید در نواحی اطراف چشم ها و پلک ها.

خشکی و پوسته پوسته شدن پوست اطراف چشم.

تورم و سوزش در پلک ها.

احساس خستگی و درد چشم در موارد شدیدتر که ممکن است به مشکلات بینایی منجر شود.

علت

پسوریازیس چشم ها به دلیل التهاب شدید پوست اطراف چشم ها رخ می دهد که نتیجه همان اختلال ایمنی و التهاب است که در دیگر انواع پسوریازیس دیده می شود. استفاده از لوازم آرایشی، استرس یا حساسیت های آلرژیک ممکن است این وضعیت را تشدید کنند.

درمان

برای درمان پسوریازیس چشم ها، درمان های موضعی مانند کرم ها و پمادهای استروئیدی برای کاهش التهاب مفید است. در موارد شدیدتر که ممکن است به مشکلات بینایی منجر شود، استفاده از داروهای سیستمیک مانند داروهای بیولوژیک یا درمان با لیزر UVB توصیه می شود.

پسوریازیس گوش چیست ، علائم و علت بروز و درمان

پسوریازیس گوش ها می تواند در داخل گوش، اطراف گوش یا در هر دو ناحیه بروز کند. این نوع از پسوریازیس ممکن است به طور ویژه به پوست حساس گوش ها آسیب بزند و منجر به التهاب، خارش و پوسته پوسته شدن شود. در موارد شدیدتر، پسوریازیس گوش ها می تواند باعث انسداد کانال گوش و مشکلات شنوایی گردد.

علائم پسوریازیس گوش ها

خارش و التهاب شدید در داخل و اطراف گوش ها.

پوسته پوسته شدن و خشکی پوست داخل گوش.

قرمزی و سوزش در ناحیه اطراف گوش و در داخل کانال گوش.

مشکلات شنوایی در صورت انسداد کانال گوش.

تورم و درد در اطراف گوش و کانال گوش.

علت

پسوریازیس گوش ها به دلیل التهاب ناشی از اختلالات ایمنی بدن بروز می کند. عواملی مانند عفونت های پوستی، خشکی بیش از حد یا استفاده از وسایل غیر استریل در گوش می توانند این بیماری را تشدید کنند.

درمان

درمان پسوریازیس گوش ها شامل استفاده از کرم ها و پمادهای استروئیدی برای کاهش التهاب است. همچنین، ممکن است داروهای ضد قارچ یا ضد التهاب در داخل کانال گوش تجویز شود. در موارد شدیدتر، استفاده از داروهای سیستمیک و درمان های خاص برای کاهش علائم در گوش ها مفید است.

علائم کلی پسوریازیس ، عوامل تشدید کننده

پلاک های قرمز و پوسته پوسته

یکی از علائم اصلی پسوریازیس، وجود پلاک های قرمز و ملتهب روی پوست است که به طور معمول با پوسته های سفید یا نقره ای پوشیده می شوند. این پلاک ها ممکن است روی سطح پوست به صورت برجسته و ضخیم ظاهر شوند. در برخی از انواع پسوریازیس مانند پلاکی، این پلاک ها به طور عمده در نواحی مانند آرنج ها، زانوها، پوست سر و پشت ظاهر می شوند.

خارش و سوزش

پسوریازیس با احساس خارش و سوزش همراه است. این احساس ممکن است به شدت متغیر باشد، از خارش خفیف تا شدید که ممکن است فرد را آزار دهد. خارش ممکن است در هنگام شب یا پس از قرار گرفتن در معرض عوامل تحریک کننده (مانند استرس یا تغییرات آب و هوا) تشدید شود.

خشکی و ترک خوردن پوست

پوست در نواحی مبتلا به پسوریازیس می تواند خشک و شکننده شود. در برخی موارد، پوست ممکن است دچار ترک خوردگی شود و حتی خونریزی کند. این مشکل به ویژه در مناطقی که پلاک ها بیشتر ضخیم و بزرگ هستند، رایج است.

ریزش مو (در پسوریازیس پوست سر)

در صورت بروز پسوریازیس در پوست سر، ممکن است فرد دچار ریزش موقت مو شود. این ریزش به طور عمده به علت التهاب پوست و خارش شدید ایجاد می شود که باعث آسیب به فولیکول های مو می گردد.

ناخن های تغییر یافته

پسوریازیس می تواند بر ناخن ها نیز تأثیر بگذارد. علائم پسوریازیس ناخن شامل نقاط سفید یا زرد روی ناخن ها، ضخیم شدن ناخن ها، و حفره هایی بر روی سطح ناخن است. در موارد شدیدتر، ناخن ها ممکن است از بستر خود جدا شوند.

تورم و التهاب مفاصل (پسوریازیس آرتروپاتیک)

در برخی افراد، پسوریازیس به التهاب مفاصل منجر می شود که به نام پسوریازیس آرتروپاتیک شناخته می شود. این نوع از پسوریازیس باعث درد و تورم در مفاصل می شود، به ویژه در مفاصل دست، پا و ستون فقرات. این علائم می تواند باعث محدود شدن حرکت و کاهش کیفیت زندگی فرد مبتلا شود.

علائم در نواحی خاص (مانند چشم ها و گوش ها)

پسوریازیس می تواند پوست اطراف چشم ها، گوش ها و حتی پلک ها را تحت تأثیر قرار دهد. در این نواحی، علائم شامل قرمزی، سوزش، التهاب و پوسته پوسته شدن پوست است. اگر این علائم به طور جدی درمان نشوند، می توانند منجر به مشکلات شنوایی یا بینایی شوند.

تغییرات در رنگ و ظاهر پوست

در برخی موارد، پسوریازیس می تواند باعث تغییرات در رنگ پوست شده و نواحی مختلف پوست دچار تیره شدگی یا روشن شدگی شوند. این تغییرات بعد از درمان پلاک های پوستی ایجاد می شود.

تب و احساس ناخوشی عمومی (در موارد شدید)

در برخی از انواع شدید پسوریازیس مانند پسوریازیس اریترودرمای، ممکن است فرد دچار تب، لرز، ضعف عمومی و احساس ناخوشی شود. این علائم می تواند نشان دهنده التهاب گسترده پوست باشد و نیاز به درمان فوری دارد.

عفونت های ثانویه

در مواردی که پوست ترک می خورد یا دچار آسیب می شود، احتمال بروز عفونت های باکتریایی یا قارچی در نواحی مبتلا به پسوریازیس افزایش می یابد. این عفونت ها می توانند باعث تشدید علائم و ایجاد درد بیشتر شوند.

عوامل تشدیدکننده علائم پسوریازیس:

استرس: یکی از عوامل عمده تشدیدکننده علائم پسوریازیس است. استرس می تواند باعث بروز یا بدتر شدن علائم شود.

عفونت ها: عفونت های گلو (استرپتوکوکی) به ویژه در پسوریازیس قطره ای، می توانند علائم را تشدید کنند.

آسیب های پوستی: خراشیدگی یا بریدگی های پوست می توانند باعث تحریک و بدتر شدن بیماری شوند (پدیده کوبن).

داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد مالاریا یا استروئیدها می توانند علائم پسوریازیس را تشدید کنند.

آب و هوا: تغییرات شدید آب و هوا، به ویژه سرما و خشکی هوا، می تواند به خشکی و ترک خوردگی پوست و تشدید علائم منجر شود.

رژیم غذایی: برخی از غذاها یا رژیم های خاص می توانند تأثیرگذار باشند. مثلاً مصرف زیاد الکل یا غذاهای چرب می تواند علائم را بدتر کند.

 

روش های تشخیص پسوریازیس

تشخیص پسوریازیس از طریق ارزیابی تاریخچه پزشکی، معاینه بالینی و در برخی موارد آزمایش های تکمیلی صورت می گیرد. در اینجا به روش های مختلف تشخیص پسوریازیس اشاره می کنیم:

معاینه بالینی

در بیشتر موارد، تشخیص پسوریازیس از طریق معاینه بالینی انجام می شود. پزشک با بررسی علائم ظاهری پوست و دیگر نشانه های بیماری می تواند پسوریازیس را تشخیص دهد. ویژگی های خاصی که پزشک به آن ها توجه می کند شامل موارد زیر است:

پلاک های قرمز و پوسته پوسته که با پوسته های سفید یا نقره ای پوشیده شده اند.

مناطقی که پلاک ها بیشتر ظاهر می شوند مانند آرنج ها، زانوها، پوست سر، پایین کمر، پشت و ناخن ها.

خارش و التهاب که همراه با پسوریازیس است.

در صورتی که پلاک های پوستی ویژگی های پسوریازیس را داشته باشند، پزشک می تواند تشخیص اولیه را بدهد.

تاریخچه پزشکی بیمار

پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا اطلاعاتی در مورد تاریخچه بیماری خود و علائم قبلی ارائه دهد. این اطلاعات می تواند به تشخیص دقیق تر کمک کند. به ویژه، پزشک به عوامل زیر توجه خواهد کرد:

آیا بیمار سابقه خانوادگی پسوریازیس یا دیگر بیماری های خودایمنی دارد؟

آیا علائمی مانند خارش، التهاب و پوسته پوسته شدن در نواحی خاص بدن وجود دارد؟

آیا عوامل محرک مانند استرس، عفونت ها یا آسیب های پوستی وجود داشته اند؟

بیوپسی پوست

اگر تشخیص بالینی نامشخص باشد یا پزشک بخواهد نوع پسوریازیس و شدت آن را دقیق تر ارزیابی کند، ممکن است از بیوپسی پوست استفاده کند. در این روش، پزشک مقداری از بافت پوست بیمار را برای بررسی زیر میکروسکوپ برداشته و از آن برای تشخیص استفاده می کند. در بیوپسی پوست، موارد زیر مشاهده می شود:

افزایش ضخامت اپیدرم (لایه خارجی پوست)

تجمع سلول های ایمنی (مانند لکوسیت ها) در لایه های مختلف پوست

وجود واکنش های التهابی و تغییرات سلولی در لایه های پوست که از ویژگی های پسوریازیس است.

آزمایش های خون

آزمایش های خون برای تشخیص پسوریازیس به طور مستقیم استفاده نمی شود، اما می تواند به شناسایی علل احتمالی دیگر یا عوارض مرتبط کمک کند. به ویژه اگر پزشک مشکوک باشد که پسوریازیس ممکن است با مشکلات سیستمیک مانند التهاب مفاصل (پسوریازیس آرتروپاتیک) یا مشکلات کبدی همراه باشد، آزمایش خون می تواند مفید باشد. برخی آزمایش های خون شامل موارد زیر است:

سطح پروتئین C-واکنشی (CRP) برای اندازه گیری التهاب در بدن.

سطح اسید اوریک برای ارزیابی وجود مشکلات در مفاصل یا نقرس.

آزمایش های کبدی برای ارزیابی عوارض کبدی ناشی از درمان های دارویی.

آزمایش های تشخیصی برای پسوریازیس آرتروپاتیک

در صورت مشکوک بودن به پسوریازیس آرتروپاتیک (نوعی از پسوریازیس که مفاصل را درگیر می کند)، ممکن است آزمایش های تکمیلی مانند رادیوگرافی (X-ray) یا MRI برای ارزیابی مفاصل و دقت بیشتر در تشخیص التهاب مفاصل انجام شود.

آزمایش های تشخیصی برای انواع خاص پسوریازیس

در برخی موارد نادر، پزشک ممکن است از آزمایش های خاصی برای شناسایی نوع دقیق پسوریازیس استفاده کند. برای مثال، در پسوریازیس قطره ای (Guttate Psoriasis)، آزمایش خون برای شناسایی عفونت های گلو (استرپتوکوکی) که می تواند عامل ایجاد این نوع از پسوریازیس باشد، مفید است.

درمان پسوریازیس

درمان پسوریازیس شامل ترکیبی از درمان های خانگی، دارویی و سایر روش ها است که بسته به شدت بیماری و نوع آن انتخاب می شود. هدف اصلی درمان پسوریازیس کاهش التهاب، کنترل علائم و پیشگیری از بازگشت بیماری است. در اینجا به روش های مختلف درمانی اشاره می کنیم.

درمان خانگی پسوریازیس

درمان خانگی پسوریازیس بیشتر بر مدیریت علائم و کاهش شدت بیماری در منزل تمرکز دارد. این روش ها به کاهش خارش، خشکی و التهاب پوست کمک می کنند. برخی از این روش ها عبارتند از:

استفاده از مرطوب کننده ها

پوست خشک و ترک خورده یکی از علائم شایع پسوریازیس است. استفاده از مرطوب کننده های حاوی گلیسرین، وازلین، یا روغن های طبیعی مانند روغن نارگیل می تواند به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی آن کمک کند.

حمام های گرم

استفاده از حمام های گرم با افزودن مواد طبیعی مانند جوش شیرین، روغن های گیاهی (مثل روغن زیتون یا روغن بادام) یا آفتابگردان می تواند به تسکین علائم پسوریازیس کمک کند. همچنین حمام های دمنوش بابونه یا جو دوسر (آوئه) نیز برای کاهش التهاب و خارش مفید هستند.

استفاده از آلوئه ورا

ژل آلوئه ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و تسکینی که دارد، می تواند به کاهش قرمزی، التهاب و خارش پوست کمک کند. استفاده از ژل طبیعی آلوئه ورا روی نواحی آسیب دیده می تواند باعث تسکین سریع علائم شود.

نور خورشید

قرار گرفتن در معرض نور خورشید به میزان مناسب می تواند به کاهش شدت علائم پسوریازیس کمک کند. نور ماوراء بنفش (UV) به کاهش التهاب و رشد سلول های جدید پوست کمک می کند. البته باید از قرارگیری طولانی مدت در معرض آفتاب و سوختگی پوست جلوگیری شود.

رژیم غذایی سالم

مصرف رژیم غذایی غنی از مواد مغذی مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و ماهی های چرب (مثل ماهی سالمون) می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک کند. همچنین کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده، قندهای ساده و چربی های اشباع شده ممکن است مفید باشد.

درمان های دارویی پسوریازیس

درمان های دارویی برای پسوریازیس می توانند به کنترل علائم و کاهش التهاب کمک کنند. درمان دارویی به دو دسته تقسیم می شود: درمان های موضعی و درمان های سیستمیک.

درمان های موضعی

کورتیکواستروئیدها (استروئیدهای موضعی)

کورتیکواستروئیدها معمول ترین داروهای موضعی برای درمان پسوریازیس هستند که به کاهش التهاب و خارش کمک می کنند. این داروها به صورت کرم، پماد یا لوسیون برای درمان پلاک های پوستی استفاده می شوند.

کلسپوریین A و ویتامین D

داروهایی مانند کلسپوریین A و مشتقات ویتامین D مانند کلسیتریول (Calcipotriol) به تنظیم رشد سلول های پوست کمک می کنند و می توانند در درمان پسوریازیس مؤثر باشند.

ترپتوفول (Tazarotene)

این دارو یک رتینوئید موضعی است که به تنظیم رشد سلول های پوستی کمک کرده و می تواند در کاهش پلاک ها مفید باشد. البته ممکن است باعث تحریک و خشکی پوست شود.

آنالوگ های ویتامین D3

داروهایی مانند کلسیتریول و تاکالسیترول که آنالوگ های ویتامین D3 هستند، می توانند به کاهش فعالیت سلول های پوستی و بهبود علائم پسوریازیس کمک کنند.

درمان های سیستمیک

داروهای خوراکی

داروهایی مانند متوترکسات و سیکلوسپورین ممکن است در درمان پسوریازیس شدید یا مقاوم به درمان های موضعی استفاده شوند. این داروها با کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن به کاهش التهاب کمک می کنند.

بیولوژیک ها

داروهای بیولوژیک جدیدترین دسته از درمان های پسوریازیس هستند که به صورت تزریقی یا داخل وریدی وارد بدن می شوند. این داروها به طور خاص سیستم ایمنی را هدف قرار می دهند و از طریق مهار واکنش های التهابی که باعث ایجاد پسوریازیس می شود، علائم را کنترل می کنند.

سایر روش های درمانی پسوریازیس

نور درمانی (فوتوتراپی)

نور درمانی یا فوتوتراپی استفاده از نور ماوراء بنفش (UVB) برای درمان پسوریازیس است. در این روش، پوست به طور کنترل شده در معرض نور UV قرار می گیرد تا از سرعت تولید سلول های پوستی کاسته شود. این درمان در مراکز درمانی و تحت نظر پزشک انجام می شود.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

در این روش، پلاکت های خون بیمار استخراج شده و به پوست آسیب دیده تزریق می شوند. این روش به تحریک فرآیندهای التهابی طبیعی بدن و بهبود وضعیت پوست کمک می کند.

درمان های روانی و مدیریت استرس

استرس یکی از عوامل مهم در تشدید علائم پسوریازیس است. تکنیک های کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن و درمان های شناختی-رفتاری (CBT) می توانند به بهبود وضعیت عمومی فرد کمک کنند و علائم پسوریازیس را کاهش دهند.

درمان های جایگزین و مکمل ها

برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس از درمان های جایگزین مانند طب سوزنی، درمان های گیاهی، یا مکمل های غذایی (مانند روغن ماهی و پروبیوتیک ها) برای بهبود علائم خود استفاده می کنند. با این حال، قبل از استفاده از هرگونه درمان مکمل، مشورت با پزشک ضروری است.

تفاوت اگزما و پسوریازیس چیست

اگزما و پسوریازیس هر دو از بیماری های التهابی پوست هستند که باعث ایجاد التهاب، قرمزی و خارش می شوند، اما علل، علائم و درمان های مختلفی دارند. در اینجا به تفاوت های اصلی بین این دو بیماری اشاره می کنیم:

1.علت بروز

اگزما (درماتیت آتوپیک): اگزما به طور مستقیم با عوامل ژنتیکی و واکنش های آلرژیک مرتبط است. این بیماری به دلیل سیستم ایمنی بیش فعال و حساسیت به مواد مختلف (مانند مواد شیمیایی، آلرژن ها، گرد و غبار و تغییرات آب و هوا) بروز می کند.

پسوریازیس: پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های پوست حمله کرده و باعث رشد سریع سلول های پوستی می شود. این بیماری به دلیل تغییرات ژنتیکی و عوامل محیطی (مانند استرس یا عفونت ها) بروز می کند.

2.ویژگی های ظاهری

اگزما: اگزما با پوست خشک، قرمز و ملتهب همراه است. ممکن است پوست دچار ترک خوردگی، پوسته ریزی و حتی زخم های آبدار یا ترشحی شود. در برخی از انواع اگزما، پوست خارش شدیدی پیدا می کند.

پسوریازیس: پسوریازیس با پلاک های قرمز و برجسته ای که روی آن ها پوسته های سفید یا نقره ای قرار دارد، مشخص می شود. این پلاک ها ضخیم تر از اگزما هستند و بیشتر در نواحی خاصی مانند آرنج ها، زانوها، کمر و پوست سر ظاهر می شوند.

3.محل بروز

اگزما: اگزما در مناطقی از بدن که پوست حساس تری دارند مانند صورت، داخل آرنج ها، پشت زانوها و دست ها ظاهر می شود.

پسوریازیس: پسوریازیس بیشتر در نواحی خاصی مانند زانوها، آرنج ها، پشت، کمر، پوست سر و ناخن ها ظاهر می شود. همچنین ممکن است مفاصل را نیز درگیر کند (پسوریازیس آرتروپاتیک).

4.شدت و طول دوره بیماری

اگزما: اگزما بیشتر به صورت حملات دوره ای بروز می کند و ممکن است در هنگام مواجهه با محرک ها یا تغییرات محیطی تشدید شود.

پسوریازیس: پسوریازیس به طور مزمن و طولانی مدت ادامه دارد. در این بیماری، شدت و طول مدت علائم ممکن است تغییر کند، اما علائم برای مدت طولانی تری باقی می مانند.

5.خارش

اگزما: خارش یکی از علائم اصلی اگزما است و ممکن است پوست به شدت خارش کند. این خارش ممکن است منجر به خراشیدن پوست و افزایش التهاب شود.

پسوریازیس: خارش در پسوریازیس نیز وجود دارد، اما شدت آن کمتر از اگزما است. در برخی موارد، پسوریازیس می تواند بدون خارش و فقط با التهاب و پوسته ریزی ظاهر شود.

درمان

اگزما: درمان اگزما عمدتاً شامل استفاده از مرطوب کننده ها، داروهای کورتیکواستروئیدی موضعی و آنتی هیستامین ها برای کاهش التهاب و خارش است.

پسوریازیس: درمان پسوریازیس شامل درمان های موضعی مانند کورتیکواستروئیدها، آنالوگ های ویتامین D3 و داروهای بیولوژیک است. همچنین درمان های سیستمیک مانند داروهای خوراکی یا بیولوژیک ها برای کنترل التهاب و سیستم ایمنی بدن استفاده می شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

مراجعه به پزشک برای افرادی که مشکلات پوستی مانند پسوریازیس یا اگزما دارند، در شرایط خاصی ضروری است. این موارد به طور کلی شامل زمانی است که علائم تغییر کرده یا شدت یافته اند، یا زمانی که نیاز به ارزیابی دقیق تری از وضعیت دارید. در اینجا به برخی از شرایط که باید به پزشک مراجعه کنید اشاره می کنیم:

● اگر علائم شما تشدید شده اند

اگر مشاهده کردید که علائم پوست شما مانند قرمزی، التهاب، پوسته ریزی یا خارش به طور ناگهانی بدتر شده اند یا در نواحی جدیدی از بدن ظاهر شده اند، این می تواند نشانه ای از نیاز به تغییر درمان یا ارزیابی بیشتر باشد.

● اگر درمان های خانگی مؤثر نباشند

اگر درمان های خانگی مثل مرطوب کننده ها، کرم های ضدخارش یا داروهای بدون نسخه نتواسته اند علائم شما را کاهش دهند یا کنترل کنند، مراجعه به پزشک برای تجویز درمان های تخصصی تر ضروری است.

● اگر علائم شما باعث محدودیت در زندگی روزمره شده اند

اگر بیماری شما به قدری شدید است که فعالیت های روزمره تان مانند خواب، کار یا تعاملات اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است، مراجعه به پزشک می تواند به شما کمک کند تا درمان مناسب تری دریافت کنید.

● اگر علائم شما با عفونت همراه شوند

اگر پوست شما دچار ترک خوردگی شدید و علائمی مانند ترشح، قرمزی یا درد اضافه مشاهده کردید که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. عفونت ها می توانند وضعیت بیماری پوستی شما را پیچیده تر کنند و نیاز به درمان سریع دارند.

● اگر علائم جدیدی را تجربه می کنید

اگر علائم جدیدی مانند تورم مفاصل، درد، تب یا خستگی غیرعادی به همراه مشکلات پوستی تجربه کردید، این ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای دیگر مانند پسوریازیس آرتروپاتیک باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.

● اگر وضعیت روانی شما تحت تأثیر قرار گرفته است

بیماری های پوستی مانند پسوریازیس می توانند تأثیر زیادی بر سلامت روانی فرد داشته باشند. اگر احساس افسردگی، اضطراب یا کاهش اعتماد به نفس به دلیل وضعیت پوستی خود دارید، مشورت با پزشک یا روان شناس می تواند به شما کمک کند.

● اگر پوست شما دچار تغییرات غیرمعمول شده است

در صورتی که متوجه تغییرات غیرمعمول در پوست خود مانند خونریزی، زخم های باز یا گسترش شدید پلاک ها شدید، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است.

● اگر داروهای تجویزی شما اثر نداشته باشند یا عوارض جانبی ایجاد کنند

اگر داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده است، اثرات مطلوب نداشته باشند یا عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کنند، بهتر است برای بررسی جایگزین ها یا تغییر دوز داروها با پزشک مشورت کنید.

سوالات متداول

آیا پسوریازیس مسری است؟

خیر، پسوریازیس یک بیماری غیرمسری است و از طریق تماس مستقیم با پوست فرد مبتلا منتقل نمی شود.

آیا پسوریازیس نوعی سرطان است؟

نه، پسوریازیس یک بیماری پوستی خودایمنی است و با سرطان ارتباط ندارد.

آیا روش های درمانی پسوریازیس باعث بروز سرطان می شود؟

درمان های خاصی مانند نور درمانی یا داروهای بیولوژیک ممکن است خطر ابتلا به سرطان را کمی افزایش دهند، اما به طور کلی این خطر بسیار کم است و پزشکان در انتخاب درمان ها احتیاط می کنند.

پسوریازیس و ازدواج

پسوریازیس تاثیری بر ازدواج ندارد، اما ممکن است افراد مبتلا به این بیماری از نظر روانی یا اجتماعی دچار مشکلاتی شوند. مشاوره و حمایت عاطفی می تواند کمک کننده باشد.