دارودرمانی لیشمانیوز جلدی یا سالک

مروری بر دارو درمانی لیشمانیوز جلدی یا سالک:

سالک یا لیشمانیوز جلدی از جمله بیماریهای انگلی میباشد که با عوامل مختلف لیشمانیا مانند لیشمانیا ماژور و تروپیکا بروز می کند. درمان لیشمانیوز جلدی یا سالک همواره مورد توجه بوده است. در مدلهای قدیم برای درمان لیشمانیوز جلدی از سه روش استفاده میشده است که شامل سه روش سیستمیک موضعی و فیزیکی میباشد.درمان موضعی تشکیل شده از استفاده از عصاره گیاهان و مواد معدنی و تزریق داخل ضایعه با استفاده از مپاکرین. امتین و گلوکانتیم و همچنین استفاده از پمادهایی مانند پارامومایسین و ایمیدازول.
درمان سیستمیک سالک نیز شامل استفاده از داروهایی همچون گلوکانتیم. آمفوتریسین-بی . آلوپورینول .پارامومایسین و مشتقات ایمیدازول میباشد.درمان فیزیکی زخم نیز شامل مواردی مانند کورتاژ زخم.اشعه درمانی.گرمادرمانی و سرمادرمانی میباشد.

برای درمان این بیماری روش موضعی روشی مناسب میباشد زیرا دریافت ان هم برای راحت تر میباشد و هم جذب ان در محل بهتر و مناسب میباشد و عوارض داروهای سیستمیک را هم ندارد.استفاده از پماد در درمان این بیماری از نخستین بار با استفاده از پماد پارامومایسین اغاز شد  که با ازمایش در موش نشان داده شد حدود 75%اثر درمانی دارد. همچنین محققان در تحقیقات خود در این زمینه از ترکیبی پارامومایسین و گلوکانتیم نی استفاده کردند که میزان90% بهبودی نشان داد.
در درمان فیزیکی بیماری روشهای کورتاژ و جراحی در ابتدای بیماری موثر میباشند. در روش گرمادرمانی با توجه به اینکه این انگل به دمای بالاتر از 37 درجه حساس میباشد از دماهای 40 تا 42 درجه استفاده میشد که چندان روش عملی به نظر نمیرسد. روش سرمادرمانی یا کرایوتراپی که با استفاده از ازت مایع یا دی اکسیدکربن جامد صورت می گیرد روشی موثر میباشد اما باعث از بین رفتن همیشگی پیگمان ها در سلول های بافتی میشود.
گلوکانتیم یا Meglumine-antimonate در سال 1946 برای درمان لیشمانیوز استفاده شد. امروزه دو ترکیب پنج ظرفیتی انتیموان به نامهای سدیم استیبوگلوکونات و گلوکانتیم بیشترین مصرف را در درمان این بیماری دارند. پاسخ بالینی نسبت به تکیبات انتیموان بدلیل کاهش سط ATP سلولی می باشد که با دخالت در گلیکولیز و بتااکسیداسیون اسیدهای چرب انجام میشود.

باید این نکته در نظر گرفته شود که بهترین زمان برای مشاهده اثر درمانی دارو زمانی است که سیستم ایمنی بدن بیمار سالم و بدون نقص باشد.یکی از نکات قابل توجه در درمان دارویی لیشمانیوز اثرات و عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهاست. تحقیقات نشان داده که گلوکانتیم اثر کاردیوتوکسیک بر روی میوکاردیوم داشته وموجب تغییرات الکتروکاردیوگرا میشود. همچنین عوارض دیگری مانند تغییر میان گلبول سفید.قرمز.پلاکتمنوسیت هموگلوبین هماتوکریت و لنفوسیت ها ونیز تغییر در سطح انزیم های کبدی نیز مشاهده شده است که در نتیجه توصیه میشود پیش از شروع درمان میزان انزیم های کبدی اندازه گیری شود.

دیگر داروهای مورد استفاده در این زمینه که بر روی گونه های مختلف لیشمانیا مورد ازمایش و استفاده قرار گرفته اند عبارتند از:
پنتا ایزوتیانیت.آمفوتریسین-بی فلوکونازول . ایتراکونازول . کتوکونازول و الوپورینول میباشند که با توجه به گسترش و شیوع لیشمانیوز جلدی در برخی نقاط ایران و تشخیص گونه های مختلف لیشمانیا و اثر محدود و انحصاری فلوکونازول و کتوکونازول بر روی لیشمانیا ماژور عدم اگاهی نسبت به اثرات درمانی پنتامیدین و عود بیماری  پس از درمان با الوپورینول همچنان گلوکانتیم بهترین گزینه درمان میباشد که پروتوکل تزریق ان در همه گونه های لیشمانیا به میزان  روزانه 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن به مدت 20 روز میباشد.لذا لازم است پیش از شروع درمان بیمار از لحاظ عدم وجود بیماریهای قلبی کبدی کیوی و خونی بررسی شود.

وبسایت داروخانه مرکزی امام رضا مشهد | بانک اطلاعات دارویی ، اخبار و مقالات پزشکی