منوکسیدکربن را قاتل بی‌صدا می گویند زیرا شما نه می‌توانید متوجه حضور آن در بدن خود شوید و نه می‌توانید آنرا استشمام کنید چون گاز منوکسیدکربن، یک گاز بی‌رنگ و بدون بو است. اما شما با دانستن علایم آن می‌توانید از مسمومیت با این گاز پیشگیری کرده و جان خود و خانواده خود را نجات دهید.
دستگاههایی که در منزل می‌توانند گاز منوکسید کربن را تولید کنند شامل دستگاههای حرارت مرکزی، بخاری، آب گرمکن، اجاق‌ها، گاز آشپزخانه و خودروها هستند.
نداشتن تهویه مناسب یا بسته شدن دودکش‌ها در این وسایل باعث سوختن ناقص مواد نفتی شده و انسان را در معرض خطر مسمومیت با منوکسیدکربن قرار می‌دهد. به طور مثال اگر شما خودرو خود را در یک پارکینگ با فضای بسته و در بسته روشن می‌کنید، باید منتظر مسمومیت با منوکسیدکربن باشید. در مثال فوق در حدود ده دقیقه طول می‌کشد تا گاز منوکسیدکربن در جریان خون شما ظاهر شود.
علایم مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن
علایم مسمومیت مختصر با گاز منوکسیدکربن غیر اختصاصی هستند و مانند علایم سرماخوردگی یا آنفولانزا و یا سایر مسمومیت‌ها است مانند: سردرد، تهوع، شکم درد، احساس ناخوشی، احساس زخم در گلو و سرفه خشک است
در خردسالان، علایم مسمومیت بیشتر مربوط به دستگاه گوارش می‌شود مانند تهوع و استفراغ. مسمومیت‌های شدیدتر با این گاز می‌تواند ضربان نامنظم قلب، افزایش تنفس، حالت گیجی و منگی، خواب آلودگی و تنفس مشکل را ایجاد کند. در برخی موارد تشنج و افت سطح هوشیاری نیز ایجاد می‌شود.
این علایم می‌تواند چند روز یا حتی چند ماه پس از تماس با منوکسیدکربن ادامه داشته باشد. بیماران در تمام این مدت می‌توانند دچار سرگیجه، کاهش توانایی حافظه و اختلالات شناختی شوند.
در موارد زیر به فکر مسمومیت با گاز منوکسید کربن باشید
–اگر تمام افراد خانواده یا تمام همکاران شما علایم مشابهی داشتند.
–وقتی شما به جای دیگری بروید آن علایم از بین بروند (به طور مثال هنگامی که به مسافرت می‌روید سردرد شما از بین می‌رود).
–علایم در یک فصل خاص از سال بروز پیدا می‌کنند (به طور مثال شما فقط در فصل زمستان دچار سردرد می‌شوید).
پیشگیری از مسمومیت با گاز CO بسیار ساده است
1 - استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است.
2-دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش سلامت دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است دراین صورت باید ضمن رفع نقص ، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد نمائید.
3-رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، حتما نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعا باید تعمیر و سوخت رسانی شود. اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده و تولید گاز منواکسید کربن کند .
4-در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود
5-از نصب آبگرمکن در حمام، روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، جدا خودداری کرد .
6-شومینه مشترک برای چند واحد در صورت کوچک بودن سایز مجرای خروجی و لوله کشی آن باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل آپارتمان در شومینه خاموش طبقات بالاتر می گردد .
7-انتهای کلیه دودکش ها باید حداقل یک متر ازسطح بام و حداقل یک متر ازدیوار جانبی بام فاصله داشته ودارای کلاهک مخصوص به شکل ( H ) باشد .
8-اگر فضای خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید درزبندی و بستن منافذ به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع می باشد .
9-درصورتی که از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید حتما مختصری تهویه از طریق درب یا پنجره در فضا ایجاد نمائید و از درزبندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید
10-هیچگاه از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است، درون خانه، به خصوص هنگام خواب استفاده نکنید .
11-درون خانه، به خصوص در محل خواب‌تان دستگاه هشدار مونوکسید کربن نصب کنید .
12-تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی تجربه و یا نصب آنها توسط افراد خانواده باعث ایجاد خطر می‌شود.
چگونگی برخورد با افراد مسموم شده با گاز منواکسید کربن
1 - فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید
2- یقه پیراهن و کمربند و لباس های تنگ افراد مسموم را باز کنید
3 - درصورت امکان اکسیژن دهی به فرد مسموم شده
4– باز نگه داشتن راه‌های هوایی و تماس با اورژانس ۱۱۵ در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرار گیرد .
به یاد داشته باشید که خارج کردن افراد مسموم از محیط آلوده و قرار گرفتن درمحیط باز از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب می‌شود.
درج نظر