آسیکلوویر Acyclovir

گروه دارو: ضد ویروس هرپس

● اسیکلویر (Acyclovir) یک داروی ضد ویروسی است که عمدتاً برای درمان عفونت های ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ویروس واریسلا-زوستر (VZV) استفاده می شود.

● به عنوان آنالوگ نوکلئوزیدی طبقه بندی می شود و با مهار تکثیر DNA ویروسی عمل می کند.

● اسیکلوویر در اشکال مختلف از جمله قرص های خوراکی، کرم های موضعی، پمادها و فرمولاسیون های داخل وریدی موجود است.

● معمولاً برای درمان بیماری هایی مانند تبخال تناسلی، تبخال، زونا و آبله مرغان تجویز می شود.

● آسیکلوویر به کاهش شدت و مدت شیوع ویروسی کمک می کند و همچنین ممکن است برای اهداف پیشگیرانه در افرادی که در معرض خطر عفونت های مکرر تبخال هستند استفاده شود.

 

مکانیسم اثر

● آسیکلوویر یک آنالوگ نوکلئوزیدی است که به طور انتخابی تکثیر ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ویروس واریسلا زوستر (VZV) را مهار می کند.

● این دارو با تبدیل شدن به شکل فعال خود، آسیکلوویر تری فسفات، در داخل سلول های آلوده عمل می کند.

● سپس آسیکلوویر تری فسفات به طور رقابتی DNA پلیمراز ویروسی را مهار می کند، آنزیمی که برای سنتز DNA ویروسی ضروری است.

● آسیکلوویر تری فسفات با ترکیب خود در زنجیره DNA ویروسی، زنجیره را خاتمه می دهد و از تکثیر بیشتر DNA ویروسی جلوگیری می کند و در نتیجه رشد و گسترش ویروس را مهار می کند.

فارماکودینامیک

● آسیکلوویر به طور انتخابی از سنتز DNA ویروسی با رقابت با بلوک های ساختمان طبیعی DNA جلوگیری می کند.

● هنگامی که به شکل فعال خود، آسیکلوویر تری فسفات تبدیل می شود، به طور انتخابی DNA پلیمراز ویروسی را مهار می کند و از طویل شدن زنجیره DNA ویروسی جلوگیری می کند.

● با پایان دادن به زنجیره، آسیکلوویر به طور موثری از تکثیر ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ویروس واریسلا-زوستر (VZV) جلوگیری می کند.

فارماکوکینتیک

● آسیکلوویر در صورت مصرف خوراکی به خوبی جذب می شود و به سطوح درمانی در بدن می رسد.

● این دارو به طور گسترده در بافت های مختلف، از جمله پوست، جایی که تکثیر ویروس رخ می دهد، توزیع می شود.

● این دارو عمدتاً از طریق دفع کلیوی از طریق فیلتراسیون گلومرولی و ترشح لوله‌ای فعال دفع می‌شود.

● آسیکلوویر نیمه عمر نسبتاً کوتاهی در حدود 2 تا 3 ساعت در بزرگسالان با عملکرد طبیعی کلیه دارد.

● در افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه، نیمه عمر می تواند به طور قابل توجهی طولانی شود.

● در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی ممکن است نیاز به تنظیم دوز باشد.

 

موارد مصرف آسیکلوویر

● درمان تبخال تناسلی
● درمان تبخال (هرپس لبیالیس)
● درمان زونا (هرپس زوستر)
● درمان آبله مرغان (واریسلا)
● پیشگیری برای جلوگیری از تبخال تناسلی مکرر

 

مقدار مصرف آسیکلوویر

تبخال تناسلی:
● برای شیوع اولیه، دوز معمول بزرگسالان 200 میلی گرم خوراکی هر 4 ساعت در حالت بیداری (پنج بار در روز) به مدت 10 روز است.

● برای شیوع های مکرر، دوز معمول بزرگسالان 200 میلی گرم است که هر 4 ساعت در حالت بیداری (پنج بار در روز) به مدت 5 روز به صورت خوراکی مصرف می شود.

تبخال:
● دوز معمول بزرگسالان 200 میلی گرم خوراکی هر 4 ساعت در حالت بیداری (پنج بار در روز) به مدت 10 روز است.

زونا:
● دوز معمول بزرگسالان 800 میلی گرم است که به صورت خوراکی هر 4 ساعت در حالت بیداری (پنج بار در روز) به مدت 7 تا 10 روز مصرف می شود.

آبله مرغان:
● برای کودکان (2 سال به بالا) و بزرگسالان، دوز معمول بر اساس وزن بدن است.

● دوز توصیه شده 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، حداکثر تا 800 میلی گرم، چهار بار در روز به مدت 5 روز به صورت خوراکی مصرف می شود.

موارد منع مصرف

● آسیکلوویر در افرادی که حساسیت یا آلرژی شناخته شده به آسیکلوویر یا هر یک از اجزای آن دارند منع مصرف دارد.

● همچنین در افراد مبتلا به نارسایی شدید کلیه یا افرادی که حساسیت مفرط به والاسیکلوویر یا فامسیکلوویر نشان داده اند منع مصرف دارد.

 

عوارض جانبی آسیکلوویر

● عوارض جانبی رایج آسیکلوویر ممکن است شامل تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد و سرگیجه باشد.

● عوارض جانبی کمتر شایع ممکن است شامل درد شکمی، بثورات پوستی، خستگی و افزایش آنزیم های کبدی باشد.

● عوارض جانبی نادر اما جدی شامل واکنش های آلرژیک (مانند بثورات پوستی، خارش، تورم)، علائم عصبی (مانند گیجی، توهم) و اختلالات خونی (به عنوان مثال، کاهش پلاکت، کاهش گلبول های سفید) است.

● در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی نگران کننده یا شدید، ضروری است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

 

تداخلات دارویی

والاسیکلوویر , پروبنسید , فامسیکلوویر , تیموگلوبولین

● آسیکلوویر می‌تواند با داروهایی که بر کلیه‌ها تأثیر می‌گذارند، مانند پروبنسید، تداخل داشته باشد که منجر به افزایش سطح خونی آسیکلوویر می‌شود.

● مصرف همزمان آسیکلوویر با سایر داروهای ضد ویروسی مانند والاسیکلوویر یا فامسیکلوویر ممکن است نیاز به تنظیم دوز داشته باشد.

● برخی از داروها، مانند سایمتیدین یا مایکوفنولات موفتیل، ممکن است با آسیکلوویر تداخل داشته باشند و به طور بالقوه بر اثربخشی آن تأثیر بگذارند یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهند.

● برای جلوگیری از تداخلات احتمالی، اطلاع رسانی به پزشک در مورد تمام داروهای مصرفی، از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل های گیاهی مهم است.

 

هشدارها

1-کپسول آسیکلویر تنها برای مصرف خوراکی می باشد.
2- آسیکلویر درصورت وجود دهیدراتاسیون،نقص عملکرد کلیه ویا اختلالات نورولوژیک باید با احتیاط فراوان مصرف شود.

نکات قابل توصیه

● آسیکلوویر باید در افرادی که سابقه بیماری کلیوی، کم آبی بدن یا اختلالات عصبی دارند با احتیاط مصرف شود.

● استفاده از آسیکلوویر باید در اولین فرصت ممکن در طول شیوع تبخال شروع شود تا اثربخشی آن به حداکثر برسد.

● فرمولاسیون موضعی آسیکلوویر فقط باید بر روی پوست یا غشاهای مخاطی آسیب دیده طبق دستورالعمل اعمال شود و نباید بلعیده شود.

● آسیکلوویر ممکن است با برخی داروها از جمله پروبنسید تداخل داشته باشد که می تواند سطح آسیکلوویر را در خون افزایش دهد. ممکن است نیاز به نظارت دقیق و تنظیم دوز بالقوه باشد.

 

مصرف در بارداری

● آسیکلوویر به طور کلی برای استفاده در دوران بارداری بی خطر در نظر گرفته می شود.

● به طور گسترده ای برای درمان تبخال تناسلی در دوران بارداری برای کاهش خطر انتقال به نوزاد استفاده می شود.

● با این حال، مهم است که با یک متخصص مشورت کنید تا مزایا و خطرات احتمالی را قبل از شروع درمان با آسیکلوویر در دوران بارداری بررسی کنید.

مصرف در شیردهی

● آسیکلوویر در شیر مادر ترشح می شود اما به طور کلی مصرف آن در دوران شیردهی بی خطر است.

● مقدار آسیکلوویر که از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود کم است و بعید است که آسیبی ایجاد کند.

● با این حال، توصیه می شود که پس از شیردهی از داروهای موضعی آسیکلوویر روی نوک پستان استفاده شود تا تماس با نوزاد به حداقل برسد.

● توصیه می شود در مورد استفاده از آسیکلوویر در دوران شیردهی با یک متخصص صحبت کنید.

اشکال دارو آسیکلوویر

● قرص های خوراکی: این ها رایج ترین شکل هستند و در مقادیر مختلف مانند 200 میلی گرم، 400 میلی گرم و 800 میلی گرم در دسترس هستند.

● سوسپانسیون خوراکی: این فرم برای استفاده در کودکان یا افرادی که در بلع قرص مشکل دارند موجود است.

● کرم‌ها و پمادهای موضعی: این کرم‌ها برای درمان تبخال (هرپس لبیالیس) استفاده می‌شوند و می‌توانند مستقیماً روی ناحیه آسیب‌دیده استفاده شوند.

● تزریق داخل وریدی (IV): آسیکلوویر به عنوان یک محلول برای تجویز IV برای عفونت های شدید یا زمانی که تجویز خوراکی امکان پذیر نیست در دسترس است.
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • فرهاد | 1400/07/09

      سلام وقت بخیر مشکل تبخال تناسلی دارم. و امکان مراجعه به پزشک ندارم ممنون میشم بفرمائید چه دوزی رو طی چند روز معمولا پزشکان تجویز میکنند. آیا این دارو باعث از کار افتادن کبد میشه؟ سپاس

      پاسخ آقای دکتر عظیمی نیا:

      سلام. وقت بخیر
      بهتر هست استفاده دارو با معاینه و تجویز پزشک باشد چون بیماری های مختلفی علایم مشابهی دارند.
      جهت زگیل تناسلی معمولا با شروع علائم هر 8 ساعت یک عدد قرص 400 میلی به مدت 10 روز استفاده می شود.