بتامتازون Betamethasone

گروه دارو: استروئیدها

بتامتازون دارویی از دسته گلوكوكورتيكوئيدها است که به صورت خوراكي، تزریقی، استنشاقي و موضعي در درمان اختلالات مختلفي كه كورتيكواستروييدها در آن مورد مصرف دارند، استفاده می شود. فقدان خواص مینرالوکورتیکوئیدی آن باعث می شود بتامتازون به خصوص برای درمان ادم مغزی و هیپرپلازی مادرزادی آدرنال مناسب باشد .

مکانیسم اثر

بتامتازون گلوكوكورتيكوئيدی قدرتمند با حداقل فعاليت مینرالوكورتيكوئيدی می باشد.

موجب کنترل یا جلوگیری از التهاب از طریق کنترل میزان سنتز پروتئین، سرکوب مهاجرت PMN ها و فیبروبلاست ها، معکوس نمودن نفوذپذیری مویرگی و تثبیت لیزوزوم در سطح سلولی می شود . 

فارماکودینامیک

بتامتازون و مشتقات آن، بتامتازون سدیم فسفات و بتامتازون استات، گلوکوکورتیکوئید های سنتزی هستند. بتامتازون به علت خواص ضد التهابی یا سرکوب کنندگی سیستم ایمنی مورد مصرف قرار می گیرد و به همراه یک مینرالوکورتیکوئید جهت درمان نارسايی آدرنال به کار می رود و در فرم بتامتازون بنزوات، بتامتازون ديپروپیونات یا بتامتازون والرات برای درمان التهاب ناشی از درماتوزهای پاسخ دهنده به کورتیکواستروئید ها مورد استفاده قرار می گیرد.

بتامتازون به همراه کلوتریمازول برای درمان عفونت های قارچی پوستی به کار می رود.

فارماکوکینتیک

جذب : کم اگر به صورت موضعی اعمال شود.

زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی : در تزریق داخل وریدی: ۱۰ تا ۳۶ دقیقه

حجم توزیع  : ۷۵ تا ۹۰ لیتر

اتصال به پروتئین ۶۴٪

متابولیسم : کبدی

مسیر حذف : عمدتا در ادرار، کمی از طریق صفرا

نیمه عمر : ۶.۵ ساعت

کلیرانس کلیوی : ۹.۵ میلی لیتر در دقیقه

مقدار مصرف بتامتازون

  • بزرگسالان

در اختلالات غدد درون ریز:

۰.۶ تا ۷.۲ میلی گرم خوراکی و به صورت منقسم ۲ تا ۴ بار در روز و یا ۰.۶ تا ۹ میلی گرم در روز عضلانی به صورت منقسم ۲ بار در روز

شرایط التهابی:

۰.۶ تا ۷.۲ میلی گرم خوراکی و به صورت منقسم ۲ تا ۴ بار در روز و یا ۰.۶ تا ۹ میلی گرم در روز عضلانی به صورت منقسم ۲ بار در روز

آرتریت روماتوئید / استئوآرتریت:

از طریق تزریق داخل مفصلی

مفاصل بسیار بزرگ: ۱ تا ۲ میلی لیتر

مفاصل بزرگ: ۱ میلی لیتر

مفاصل متوسط: ۱ میلی لیتر

مفاصل کوچک: ۰.۲۵ تا ۰.۵ میلی لیتر

  • کودکان

در نارسایی آدرنال و شرایط التهابی:

کمتر از ۱۲ سال: ۰.۰۱۷۵ تا ۰.۲۵ میلی گرم بر کیلوگرم در روز عضلانی یا خوراکی به صورت منقسم هر ۶ تا ۱۲ ساعت؛ کمترین دوز را به عنوان دوز اولیه استفاده کنید.

بیشتر از ۱۲ سال: مثل بزرگسالان؛ کمترین دوز را به عنوان دوز اولیه استفاده کنید.

موارد منع مصرف

ازدیاد حساسیت به این دارو

ازدیاد حساسیت نسبت به بتامتازون دیپروپیونات، بتامتازون والرات، کورتیکواستروئیدهای دیگر یا هر ماده ای در فرمولاسیون.

تداخلات دارویی

دفراسیروکس , سیپروفلوکساسین , کلستیرامین , دسیرودین , فنین دیون | فنیندیون , تولفنامیک اسید , گرپافلوکساسین , گلیسرول فنیل بوتیرات , واکسن مننگوکوک کنژوگه , تیساگنل سلوسل

تزریق آمفوتریسین بی و داروهای دفع کننده پتاسیم - آنتی بیوتیک ها -آنتی کولین استرازها - ضد انعقادهای خوراکی - داروهای ضد دیابت - داروهای ضد سل -گلیکوزید های دیجیتالیس - استروژن ها، از جمله داروهای ضد بارداری خوراکی - القا کننده های آنزیم های کبدی (به عنوان مثال باربیتورات ها، فنی توئین، کاربامازپین، ریفامپین) - عوامل ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) - تست های پوستی - واکسن ها

هشدارها

بتامتازون در درمان سندروم زجر تنفسی نوزادان نارس موثر نیست.

بتامتازون فعالیت احتباس سدیم کمی دارد اما با این حال ممکن است با دوزهای بالا افزایش یابد.

اگر برای درمان نارسایی آدرنال از بتامتازون استفاده می شود، باید از یک داروی مینرالوکورتیکوئید نیز استفاده شود.

اختلالات ترومبوآمبولیک، میوپاتی، بهبود دیرهنگام زخم با مصرف این دارو مشاهده شده است.

بیمارانی که کورتیکواستروئیدها را دریافت می کنند، باید در صورت عدم واکسینه شدگی، از بیماران با آبله مرغان یا سرخک دوری کنند.

سل مزمن ممکن است دوباره فعال شود (نظارت بر بیماران مبتلا به آزمایش مثبت توبرکولین).

برخی مطالعات حکایت از افزایش جزئی ریسک شکاف کام در صورت استفاده از کورتیکواستروئیدها در بارداری می باشد، اما به طور کامل اثبات نشده است.

استفاده ی طولانی مدت و با دوز بالا از کورتیکواستروئیدها ممکن است منجر به افزایش فشار داخل چشم، گلوکوم و/ یا آب مروارید و سرکوب غده فوق کلیه و همچنین افزایش ریسک عفونت و کاهش تراکم استخوان ها شود.

واکسن های کشته شده یا غیر فعال شده می توانند همزمان با داروی بتامتازون تجویز شوند؛ با این حال، واکنش به چنین واکسن هایی قابل پیش بینی نیست.

کورتیکواستروئیدها ممکن است سبب بدتر شدن عفونت های قارچی سیستمیک شوند.

استفاده از داروی بتامتازون در درمان نوریت چشمی توصیه نمی شود.

روش های ایمن سازی ممکن است در بیمارانی که کورتیکواستروئیدها را به عنوان درمان جایگزین در دوزهای فیزیولوژیک دریافت می کنند (به عنوان مثال برای بیماری آدیسون)، انجام شود.

نکات قابل توصیه

اگر علائم یا مشکلات بیماری شما بهبود نیافته یا بدتر شدند، با پزشک خود تماس بگیرید.

داروی خود را به دیگران پیشنهاد نکنید.

در مصرف طولانی مدت از داروی بتامتازون ، سدیم رژیم غذایی خود راکاهش دهید و از پتاسیم بیشتری استفاده کنید.

بتامتازون ممکن است قند خون شما را بالا ببرد. در صورتی که مبتلا به دیابت هستید پزشک خود را مطلع سازید.

در صورت استفاده طولانی مدت از این دارو نباید آن را به صورت ناگهانی قطع کنید بلکه باید دوز آن را تحت نظر پزشک به تدریج کاهش داد و قطع کرد.

لیستی از تمام داروهای خود را (تجویزی، محصولات طبیعی، ویتامین ها، OTC) داشته باشید و این لیست را به دکتر خود نشان بدهید.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • فرزاد | 1402/02/06

      با درود بیکران آقای/خانم دکتر مدتی بیش از بیست سال بنا بدستور پزشک روزانه روزی سه قرص بتامتازون0/5 جهت داروی اسم برایم تجویز شده اینو توضیح بدم از همان روز اول روزی یک قرص مصرف کردم حالا مدت بیست و چهار روزانه مصرف بتامتازون روزی نصف کاهش دادم آیا به نصف قرص ادامه یا به یک چهارم ادامه بدم محبت بفرمایید راهنمایی کنید در ضمن سن اینجانب 67 سال هستم با سپاس بیکران از شما شادکام و مانا باشید

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام کم کردن تدریجی دوز کورتیکواستروئید های خوراکی حتما باید تحت نظر متخصص معالجتان باشد


    • فرزاد | 1402/02/06

      با درود بیکران آقای/خانم دکتر مدتی بیش از بیست سال بنا بدستور پزشک روزانه روزی سه قرص بتامتازون0/5 جهت داروی اسم برایم تجویز شده اینو توضیح بدم از همان روز اول روزی یک قرص مصرف کردم حالا مدت بیست و چهار روزانه مصرف بتامتازون روزی نصف کاهش دادم آیا به نصف قرص ادامه یا به یک چهارم ادامه بدم محبت بفرمایید راهنمایی کنید در ضمن سن اینجانب 67 سال هستم با سپاس بیکران از شما شادکام و مانا باشید

      پاسخ دکتر داروساز:

      با سلام

      لطفا پیش از کاهش دوز دارو با دکتر متخصصی که این دارو را برایتان تجویز کرده است، مشورت کنید.