تیوگوانین Thioguanine
تیوگوانین یک ماده آنتی نئوپلاستیک که اثر آنتی متابولیتی هم دارد. داروی تیوگوانین برای درمان لوسمی حاد استفاده می شود .
مکانیسم اثر
تیوگوانین با هیپوزانتین و گوانین بر سر آنزیم هیپوزانتین-گوانین فسفوریبوزیل ترانسفراز(HGPRTase) رقابت می کند و تبدیل به 6-تیوگوانیلیک اسید(TGMP) می شود و در داخل سلول به دوز درمانی می رسد. TGMPبا مهار بیوسنتز پورین ها به خاطر مهار شبه فیدبکی گلوتامین-5-فسفوریبوزیل پیروفسفات آمیدوترانسفراز، سنتز نوکلئوتیدهای گوانینی را مهار می کند.این آنزیم انحصاری مسیر de novo سنتز ریبونوکلئوتیدهای پورینی است .
TGMP همچنین با رقابت برای آنزیم اینوزینیک اسید دهیدروژناز موجب مهار تبدیل اینوزینیک اسید به زانتیلیک اسید می شود.نوکلئوتیدهای تیوگوانینی با پیوندهای فسفو دی استر وارد رشته DNA و RNA می شوند، وارد شدن بازهای تقلبی موجب سمیت سلولی می شود.فارماکودینامیک
تیوگوانین یک داروی آنتی متابولیت آنتی نئوپلاستیک است که برای چندین نوع لوسمی نظیر لوسمی غیرلنفوسیتی حاد به کار میرود.آنتی متابولیت ها تقلیدی از پورین یا پیریمیدین هستند و مانع سنتز DNA می شود. آنها مانع ورود این باز ها به ساختار DNA در فاز S چرخه سلولی می شوند و موجب مهار ادامه آن و تقسیم می شوند.
تیوگوانین یک آنالوگ 6-تیوپورین از بازهای طبیعی پورین هیپوزانتین و گوانین است. فعال شدن داخل سلولی آن موجب وارد شدن آن به ساختار DNA به عنوان باز پورین تقلبی می شود. اثر سمیت سلولی دیگر آن به خاطر وارد شدن به ساختار RNA است. تیوگوانین دارای مقاومت متقاطع با مرکاپتوپورین است.فارماکوکینتیک
- نیمه عمر: 15 دقیقه در فاز شروع.5-9 ساعت در فاز پایان
- جذب: 30%
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی:8 ساعت
- متابولیسم: کبدی
- متابولیت ها: 2-آمینو-6-متیل تیوپورین، سولفات غیرآلی، تیوریک اسید
- دفع:ادراری
- غیر قابل دیالیز
موارد مصرف تیوگوانین
لوسمی میلوئید حاد , لوسمی غیر لمفوتیک حاد , لوسمی غیرلنفوسیتی حاد , لوسمی میلوئید حاد غیر لنفوسیتیمقدار مصرف تیوگوانین
کودکان و بزرگسالان
روزانه 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
اگر بعد از 4 هفته پاسخی ایجاد نشد با احتیاط تا روزانه 3 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن می توان افزایش داد.
عوارض جانبی تیوگوانین
تهوع , استفراغ , بی اشتهایی , سمیت کبدی , سمیت کلیوی , سرکوب مغز استخوان , استوماتیت , هایپراورسمیتداخلات دارویی
تراستوزوماب , آلوپورینول , بوسولفان , فینگولیمود , هیدروکسی اوره (هیدروکسی کربامید) , واکسن زنده وبا , پالیفرمین , واکسن سه ظرفیتی آنفولانزا , آلترتامین , آباتاسپت , اولاپاریب , مزالازین , ویتامین آ , جفیتینیب , واکسن مننگوکوک کنژوگه , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , آتوواکون/ پروگوانیل , آمبریسنتانهشدارها
- استفاده طولانی مدت خطر سمیت کبدی دارد .
- سرکوب مغز استخوان ممکن است رخ دهد
- عفونت تحت نظر گرفته شود(لوکوپنی)
- خونریزی تحت نظر گرفته شود(ترومبوسایتوپنی)
- بدخیمی ثانویه ممکن است رخ دهد
- سندرم لیز تومور ممکن است رخ دهد
- با وجود اثربخشی در لوسمی مغزاستخوان مزمن، در این مورد داروی بوسولفان ارجح است.
- از بارداری خودداری شود
نکات قابل توصیه
با مصرف تیوگوانین احتمال ابتلا به عفونت در شما افزایش میابد.دست های خود را مرتبا بشویید و از افراد مبتلا به عفونت، سرماخوردگی و آنفولانزا دوری کنید.
احتمال خونریزی در شما افزایش میابد. از آسیب دوری کنید.از مسواک نرم و لوازم اصلاح برقی استفاده کنید.
گاهی اوقات مشکلات مغز استخوان و خون تهدید کننده حیات نظیر کم خونی ، کاهش تعداد پلاکت، کاهش تعداد سلول های سفید خونی با داروی تیوگوانین رخ میدهد.در صورت بروز این عوارض شاید نیاز به تغییر دوز یا قطع مصرف دارو باشد.با پزشک خود صحبت کنید.
عملکرد خونی خود را مرتبا بررسی کنید.
در صورتی که سوهاضمه ، استفراغ، اسهال یا عدم گرسنگی با پزشک خود صحبت کنید.
این دارو احتمال ابتلا به برخی سرطان ها را افزایش می دهد.
اگر نقص تیوپورین متیل ترانسفراز دارید با پزشک خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از هرگونه واکسن با پزشک خود صحبت کنید.این دارو می تواند موجب افزایش احتمال ابتلا به عفونت یا عدم اثربخشی واکسن شود.
از روش های پیشگیری از بارداری مطمئن حین درمان با این دارو استفاده کنید و در صورت بروز بارداری فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
برای کاهش احتمال تهوع و استفراغ با معده خالی مصرف کنید.
سارا | 1398/07/20
سلام، روش سنتز داروی تیوگوانین به چه صورت هست؟
پاسخ خانم دکتر اسکناطی:
تیوگوآنین یک داروی آنتی متابولیت آنتی نئوپلاستیک است که با تبدیل شدن به TGMP وارد سلول شده و سنتز نوکلئوتیدهای تیوگوآنینی را مهارمی کند.