ریواروکسابان Rivaroxaban
● ریواروکسابان، یک ضد انعقاد خوراکی مستقیم (DOAC)، متعلق به کلاس مهارکننده های فاکتور Xa است و به دلیل نقش آن در جلوگیری از تشکیل لخته خون به طور گسترده ای تجویز می شود.
● ریواروکسابان که در شرایطی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریوی استفاده می‌شود، ضد انعقاد را بدون نیاز به نظارت معمول ارائه میکند.
● مکانیسم اثر آن شامل مهار فاکتور Xa، یک جزء کلیدی در آبشار انعقادی است.
● راحتی، اثربخشی و فارماکوکینتیک قابل پیش بینی ریواروکسابان، آن را به جایگزینی ارزشمند برای داروهای ضد انعقاد سنتی تبدیل کرده است که به طور قابل توجهی بر مدیریت اختلالات ترومبوآمبولیک تأثیر می گذارد.
مکانیسم اثر
● ریواروکسابان به طور انتخابی فاکتور Xa، یک پروتئاز سرین که در آبشار انعقادی حیاتی است، مهار می کند.
● ریواروکسابان با مهار فاکتور Xa در تبدیل پروترومبین به ترومبین اختلال ایجاد می کند و در نهایت از تشکیل لخته های فیبرین جلوگیری می کند.
● این مهار مستقیم فاکتور Xa ریواروکسابان را از سایر داروهای ضد انعقاد متمایز می کند.
فارماکودینامیک
● ریواروکسابان یک مهار کننده مستقیم فاکتور Xa، آنزیم کلیدی در آبشار انعقادی است.
● ریواروکسابان با مهار فاکتور Xa از تبدیل پروترومبین به ترومبین جلوگیری می کند و در نتیجه از تشکیل لخته های فیبرین جلوگیری می کند.
● اثرات ضد انعقادی ریواروکسابان وابسته به دوز است و شروع اثر نسبتاً سریعی دارد.
فارماکوکینتیک
● ریواروکسابان پس از مصرف خوراکی به خوبی جذب می شود و حداکثر غلظت پلاسمایی آن در عرض 2 تا 4 ساعت می رسد.
● از طریق آنزیم های CYP3A4 و CYP2J2 در کبد متابولیزه می شود.
● نیمه عمر ریواروکسابان در افراد سالم تقریباً 5 تا 9 ساعت است، اما ممکن است در برخی از بیماران خاص، مانند افراد مسن یا کسانی که عملکرد کلیوی دارند، بیشتر باشد.
موارد مصرف ریواروکسابان
● پیشگیری از سکته مغزی در فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچه ای
● درمان ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE).
● پیشگیری از DVT در بیماران تحت عمل جراحی تعویض مفصل ران یا زانو.
● پیشگیری ثانویه از حوادث قلبی عروقی در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر یا بیماری شریان محیطی.
مقدار مصرف ریواروکسابان
● دوز ریواروکسابان ممکن است بر اساس شرایط پزشکی خاص که تحت درمان است متفاوت باشد.
● برای فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچه ای، دوز استاندارد اغلب 20 میلی گرم یک بار در روز همراه با وعده غذایی عصر است.
● در درمان ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE)، مرحله اولیه درمان با دوز بالاتر (15 میلی گرم دو بار در روز به مدت 21 روز) توسط مرحله نگهدارنده 20 میلی گرم یک بار در روز دنبال می شود.
● برای پیشگیری از DVT پس از جراحی تعویض مفصل ران یا زانو، دوز معمول 10 میلی گرم یک بار در روز است.
موارد منع مصرف
● ریواروکسابان در بیمارانی که حساسیت مفرط شناخته شده به دارو یا هر یک از اجزای آن دارند منع مصرف دارد.
● از مصرف در افراد مبتلا به خونریزی پاتولوژیک فعال، از جمله خونریزی گوارشی خودداری شود.
● در بیماران با دریچه های مصنوعی قلب منع مصرف دارد، زیرا ایمنی و کارایی ریواروکسابان در این جمعیت ثابت نشده است.
● در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کلیوی (کلیرانس کراتینین کمتر از 15 میلی لیتر در دقیقه) احتیاط کنید یا درمان های جایگزین را در نظر بگیرید.
عوارض جانبی ریواروکسابان
● افزایش خطر خونریزی، که ممکن است به صورت کبودی آسان، خونریزی بینی یا خونریزی طولانی مدت ناشی از بریدگی ظاهر شود.
● علائم گوارشی، از جمله حالت تهوع و درد شکم
● کم خونی و سایر ناهنجاری های خونی
● افزایش آنزیم های کبدی
● سردرد و سرگیجه
● در موارد نادر، عوارض جانبی جدی مانند هماتوم ستون فقرات یا اپیدورال که منجر به عوارض عصبی می شود، ممکن است رخ دهد.
تداخلات دارویی
● مصرف همزمان با سایر داروهای ضد انعقاد، عوامل ضد پلاکتی یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
● داروهایی که CYP3A4 و P-glycoprotein را تحت تأثیر قرار می دهند، مانند کتوکونازول و ریفامپین، ممکن است سطح ریواروکسابان را تغییر دهند.
● برخی از داروهای ضد آریتمی، مانند آمیودارون، ممکن است با ریواروکسابان تداخل داشته باشند و به طور بالقوه بر اثربخشی یا ایمنی آن تأثیر بگذارند.
● هنگام ترکیب ریواروکسابان با داروهایی که ممکن است عملکرد کلیوی را مختل کنند، احتیاط کنید.
هشدارها
● افزایش خطر خونریزی که ممکن است جدی و در موارد نادر کشنده باشد.
● قطع ریواروکسابان بدون ضد انعقاد جایگزین کافی، خطر بروز حوادث ترومبوتیک را افزایش می دهد.
● هماتوم های نخاعی یا اپیدورال ممکن است رخ دهد، به ویژه در بیمارانی که تحت عمل های نخاعی قرار می گیرند یا بی حسی اپیدورال دریافت می کنند.
نکات قابل توصیه
● عملکرد کلیه باید قبل و در طول درمان با ریواروکسابان ارزیابی شود، زیرا اختلال در عملکرد کلیه ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
● مصرف همزمان با سایر داروهای ضد انعقاد یا داروهای ضد پلاکت ممکن است خطر عوارض خونریزی را افزایش دهد.
● در بیماران مبتلا به دریچه های مصنوعی قلب احتیاط توصیه می شود، زیرا ایمنی و اثربخشی ریواروکسابان در این جمعیت ثابت نشده است.
مصرف در بارداری
● اطلاعات محدودی در مورد ایمنی ریواروکسابان در دوران بارداری در دسترس است و استفاده از آن باید توسط پزشک هدایت شود.
مصرف در شیردهی
● شیردهی به طور کلی در طول درمان با ریواروکسابان توصیه نمی شود و روش های تغذیه جایگزین باید تحت راهنمایی یک متخصص در نظر گرفته شود.
اشکال دارو ریواروکسابان
● طبق دستور پزشک تجویز کننده، قرص ها معمولاً با یا بدون غذا مصرف می شوند.
Sam | 1400/06/07
سلام وقتتون بخیر من 4 ساله که زارلتو 20 مصرف میکنم شما موجود دارید؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلا م مارک زارلتو در داروخانه مرکزی امام موجود نمی باشد
عاطفه | 1399/07/06
سلام و خسته نباشید من مادرم چندین سال است به دلیل فیبریلاسیون دهلیزی از قرص کلات اور 20 روزانه یک عدد استفاده میکند جدیدا به دلیل مشکلات معده ای که پیدا کردن، داروی نولپازا (پنتوپرازول 40) نیز روزی یک عدد هم مجبور به استفاده شدند، سوالی که از خدمتتان داشتم در مورد این هست که این دو دارو (کلات اور و نولپازا) با هم اختلال دارویی ندارند؟
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام خیر تداخلی ندارد
محمد | 1399/06/09
با سلام و خسته نباشید آقای دکتر من بعلت تصادف و خوردشدگی زانو و پارگی سه رباط و تخریب منیسک زانو در دوره درمان متاسفانه علیرغم مصرف انوسافارین اگر غلط تلفظ نکرده باشم دچار لختگی شدم الان در حال استفاده قرص ۲۰ میلی کلاتور هستم روزی یکبار پزشکم تهران است متاسفانه دسترسی به ایشان بعلت مسیر و منع سفر توسط ایشان سخته دوماهه از این دارو استفاده میکنم آیا مجاز هستم دوماه دیگر یا ۶ ماه تمام استفاده کنم ؟؟ ممنون
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام مدت استفاده از دارو وابسته به میزان احتمال لخته شدن خون متفاوت و تشخیص آن با پزشک میباشد
موسی محرابی | 1399/03/01
سلام؛ با عرض ادب، سوالی داشتم خدمت دکتر گرامی. قرص زارلتو، بجای دوز 10، به اشتباه 20 خریداری شده است. آیا می توان قرص با دوز 20 را نصف کرد و نصف آنرا مصرف کرد؟ آیا قرص روکش خاصی دارد که در دستگاه گوارش حتماً باید حفظ شود؟
پاسخ خانم دکتر بیدار:
با سلام. نصف کردن این دارو مشکلی به وجود نمی آورد..
شهلا | 1399/02/04
سلام وخدا قوت پدر من هم سکته مغزی کردن البته ۱۸ سال پیش وهم اینکه پیوند کلیه انجام دادند .الان هم مقداری گرفتگی عروق دارند ودکتر قلبشان کنکور ۵ وآپیکسابان ۲.۵ برایشان تجویز کردند.البته تا قبل از عید ایشان پیش دکتر تهران میرفتند ولی الان ایلام هستند ومتاسفانه ازترس کرونا امکان مراجعه به تهران نیست.قرص آپیکسابان هم در ایلام پیدا نمیشه.میخوام بدونم میشه از قرص جایگزین استفاده کرد؟
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام خیر
بهمن | 1398/11/21
باسلام،بنده 38 ساله و(مرد) هستم،خاستم بپرسم طول درمان گرفتگی عروق عمقی پا DVT با داروی ریواروکسابان 15 میلی چقدر است یعنی تا چند ماه باید این دارو رو مصرف کنم 6 ماه یا بیشتر
پاسخ خانم دکتر مشیری:
با سلام
طول درمان فقط به نظر پزشک مربوطه بستگی دارد
رضاطیبی | 1398/08/04
باسلام و احترام بنده چندماه هست که به دلیل آمبولی خفیف قرص ریواروکسابان20روزانه مصرف میکنم..خواستم بپرسم آیا مکملهای مختلف گیاهی و غیره تداخلی با این قرص دارند؟ مثلا مکملهایی افزایش ایمنی بدن یا قارچ گانودرما ،مولتی ویتامینها و امثال اون...ممنون میشم من رو راهنمایی کنید
پاسخ خانم دکتر اسکناطی:
این دارو با داروهای ضد انعقاد مانند آسپرین و کلوپیدوگرل و .. تداخل دارد و نیز با ایبوبروفن ، سلکسیب و وارفارین تداخل مهمی دارد .
با مکمل ها تداخل خاصی ندارد .