دانوروبیسین Daunorubicin
دانوروبیسین یک داروی ضد سرطان آمینوگلیکوزیدی از دسته آنتراسیکلین ها که از استرپتومایسس پستیوس و دیگر گونه ها به دست می آید و در درمان لوسمی و دیگر بدخیمی ها استفاده می شود.
مکانیسم اثر
دانوروبیسین فعالیت ضد میتوزی و سمیت سلولی دارد.برای مکانیسم اثر آن چندین مکانیسم مطرح شده است: داروی دانوروبیسین بین جفت بازها در DNA قرار می گیرد، ایجاد کمپلکس با توپوایزومراز 2 و مهار فعالیت آن، مهار کاتالیز توپوایزومراز 2 در واکنش های باز و بست.
فارماکودینامیک
دانوروبیسین یک داروی ضد سرطان از دسته آنتراسیکلین ها است.ویژگی عمومی داروهای این دسته واکنش های گوناگون با DNA (قرار گرفتن بین جفت بازها)، شکستن رشتهDNA و مهار آنزیم توپوایزومراز2 است.بیشتر این داروها منشا طبیعی و آنتی بیوتیکی دارند.اگرچه عدم اختصاصیت آنتی بیوتیک های ضد میکروبی موجب سمیت می شود.آنتراسیکلین ها از داروهای ضدسرطان مهم است.
دانوربیسین فعالیت پلیمراز را هم مهار می کند ، بر بیان ژنی اثر می گذارد و رادیکال های آزاد آسیب زننده به DNA تولید می کند.دانوربیسین فعالیت ضدتوموری در برابر بسیاری از انواع تومورهای پیوندی و خودبخودی دارد.آنتراسیکلین ها اثر اختصاصی بر چرخه سلولی ندارند.فارماکوکینتیک
- اتصال به پروتئین: 50-60%
- نیمه عمر:14-20 ساعت داروی اصلی، 24-48 ساعت دانوروبیسینول
- حجم توزیع:20-39.2 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
- متابولیسم:کبدی
- متابولیت:دانوروبیسینول
- کلیرانس:17.3 میلی لیتر در هر دقیقه
- دفع:40% مدفوعی و 25% ادراری
موارد مصرف دانوروبیسین
لوسمی میلوئید حاد , لوسمی لنفوسیتیک حاد , لوسمی اریتروئید حاد , لوسمی مونوسیتیک حادمقدار مصرف دانوروبیسین
بزرگسالان
لوسمی غیرلنفوسیتیک حاد
روزانه 100 میلی گرم به ازای هر مترمربع بدن همراه با سیتارابین برای دوره اول هفت روزه و دوره های بعدی پنج روزه
سن کمتر از 60 سال:روزانه 45میلی گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن وریدی در روزهای 1و2و3 دوره اول و روزهای 1و2 دوره های بعدی
سن کمتر از 60 سال:روزانه 30 میلی گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن وریدی در روزهای 1و2و3 دوره اول و روزهای 1و2 دوره های بعدی
عملکرد قلبی، کبدی و کلیوی تحت نظر باشد.
لوسمی لنفوسیتیک حاد
روزانه 45 میلی گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن وریدی در روزهای 1و2و3
عملکرد قلبی، کبدی و کلیوی تحت نظر باشد.
لوسمی غیرلنفوسیتیک حاد و لوسمی لنفوسیتیک حاد
زیر دو سال یا مساحت سطح بدن کمتر از 0.5 متر مربع:ا میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن وریدی هفتگی
بالای دو سال یا مساحت سطح بدن بیشتر از 0.5 متر مربع:25 میلی گرم به ازای هر مترمربع سطح بدن وریدی هفتگی
عملکرد قلبی، کبدی و کلیوی تحت نظر باشد.
موارد منع مصرف
واکنش های حساسیتی , عفونت فعال , تجویز زیرپوستی یا عضلانی , بیمارانی که حداکثر دوز تجمعی دانوروبیسین یا دوکسوربیسین را دریافت کرده اند , بیماران با سرکوب مغز استخوان ناشی از داروهای دیگرعوارض جانبی دانوروبیسین
اسهال , تهوع , استفراغ , آریتمی , زخم گوارشی , هایپراورسمی , ریزش مو , بی رنگ شدن ادرار , تحریک پوست محل تزریقتداخلات دارویی
پیموزاید , آمیودارون , اریترومایسین , ایتراکونازول , بواسیزوماب , تاکرولیموس , ترازودون , رگورافنیب , آپالوتامید , بلاتاسپت , بوسوتینیب , کریزوتینیب , فوستاماتینیب , پوناتینیب , لومیتاپید , ومورافنیب , الیگلوستات , نیکاردیپین , اولاپاریب , آکالابروتینیب , اسیمرتینیب , سافینامید , الوکسادولین , توفاسیتینیب , واکسن سه ظرفیتی آنفولانزا , آلترتامین , نفازودون , ایواکافتور , کینیدین | کوئینیدین , ریتوناویر , دنوزوماب , پالیفرمین , وراپامیل , کتوکونازول , کلاریترومایسین , گل راعی , داکلاتاسویر , رانولازین , ریفامپین , سیکلوسپورین , فینگولیمود , لاپاتینیب , نیلوتینیب , هیدروکسی اوره (هیدروکسی کربامید) , دوکسوروبیسین , آناگریلید , وندتانیب , دولاسترون , زیپراسیدون , دروندارون , دوفتیلید , بپریدیل , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , بداکیلین , واکسن مننگوکوک کنژوگه , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , سارسایکلین , سیروکوماب , فم تراستوزومبهشدارها
خطر سمیت قلبی شدید شامل نارسایی احتقانی قلب و سرکوب مغز استخوان
در نارسایی کبدی یا نارسایی کلیوی احتیاط کنید.
کودکان به سمیت قلبی بیشتر حساس اند.
از باردار شدن خودداری کنید.
لوسمی ثانویه در تجویز همزمان با رادیوتراپی یا شیمی درمانی گزارش شده است.
هشدار جدی
دارو باید تحت نظر پزشک شیمی درمانی لوسمی تجویز شود.پزشک باید بتواند سریعا به شرایط خونریزی شدید یا عفونت سخت واکنش نشان دهد.
داروی دانوروبیسین را سریعا انفوزیون وریدی کنید.نکروز موضعی بافتی در صورت خروج دارو از رگ رخ می دهد.از تجویز عضلانی و زیرپوستی خودداری کنید.
دوز تجمعی بیشتر از 400-550 میلی گرم به ازای هر متر مربع سطح بدن در بزرگسالان، 300 میلی گرم به ازای هر متر مربع سطح بدن در کودکان بالای 2 سال یا 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در کودکان زیر دوسال می تواند موجب سمیت میوکاردیال شدیدا کشنده نظیر نارسایی احتقانی قلب شود که می تواند در طول مدت درمان یا ماه ها و سال ها پس از درمان رخ دهد.
سرکوب شدید مغز استخوان می تواند موجب ابتلا به عفونت یا خونریزی حتی در دوزهای درمانی شود.
در نارسایی کبدی یا کلیوی تنظیم دوز را انجام دهید.نکات قابل توصیه
- احتمال ابتلا به عفونت در شما افزایش میابد.دست های خود را مرتبا بشویید و از افراد مبتلا به عفونت، سرماخوردگی و آنفولانزا دوری کنید.
- احتمال خونریزی در شما افزایش میابد.از ضربه دوری کنید.از مسواک نرم و لوازم اصلاح برقی استفاده کنید.
- اگر سوهاضمه، استفراغ، اسهال یا عدم گرسنگی دارید با پزشک خود صحبت کنید تا توصیه ای برای کاهش این عوارض جانبی به شما پیشنهاد کند.
- برای تخفیف درد دهان از مسواک نرم یا سواب کتانی استفاده کنید و دهان خود را بشویید.از شوینده دهانی حاوی الکل استفاده نکنید.
- عملکرد خونی و قلبی خود را بررسی کنید.
- داروهای دیگری برای کاهش عوارض جانبی ممکن است تجویز شود.
- قبل از مصرف هرگونه واکسن با پزشک خود مشورت کنید.این دارو میتواند موجب ابتلا به عفونت یا عدم کارایی واکسن شود.
- ممکن است این دارو موجب ناباروری شود.
- از روش های پیشگیری از بارداری مطمئن استفاده کنید و در صورت باردار شدن به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف در بارداری
D ( در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده است، پزشک دارو را تجویز می کند. )دارو های مشابه
اپی روبیسین , بلئومایسین , داکتینومایسین( اکتینو مایسین دی) , دوکسوروبیسین , میتومایسین , میتوکسانترن , پلیکامایسین , پنتوستاتین , ایداروبیسین , والروبیسینجهت اطلاع از موجودی داروهای تک نسخه ای در موسسه خدمات دارویی رضوی، با واحد داروهای تک نسخه ای تماس بگیرید .
۰۵۱-۳۱۹۰۸ (داخلی ۱)
و یا شماره 09045416138
موسسه خدمات دارویی رضوی
بانک اطلاعات دارویی | جدیدترین اخبار دارویی | مشاوره دارویی
پرسش از دکتر داروساز