داکتینومایسین( اکتینو مایسین دی) Dactinomycin


داکتینومایسین ترکیبی متشکل از 2 حلقه پپتیدی است که به یک فنوکسازین از مشتقات استرپتومایسس پاروولوس متصل می باشد.این ترکیب به DNA متصل می شود و ساخت RNA (فرایند ترجمه) را مهار می کند. پس از درمان با داکتینومایسین و در نتیجه تولید mRNA آسیب دیده ، ساخت پروتئین نیز مختل می شود.

مکانیسم اثر

مدارک خوبی وجود دارد که نشان می دهد اتصال قوی ولی برگشت پذیر دارو با DNA موجب مداخله در ساخت RNA ( جلوگیری از طولانی شدن RNA پلی مراز) و در نتیجه اختلال در ساخت پروتئین می شود.

فارماکودینامیک

به طور کلی اکتینومایسین دارای اثر مهاری بر روی باکتری های گرم مثبت ، گرم منفی و برخی از قارچ ها می باشد. با این وجود خواص سمی اکتینومایسین ها (از جمله اکتینومایسین دی )موجب ممانعت از کاربرد آنها به عنوان آنتی بیوتیک در درمان بیماری های عفونی می شود.
به دلیل اثرات سمیت سلولی، اکتینومایسین ها دارای اثرات آنتی نئوپلاستیک ( ضد سرطان ) هستند که در آزمایشات حیوانی با انواع تومورهای القایی نیز به اثبات رسیده است. این فعالیت سمیت سلولی دلیل استفاده آن ها در درمان انواع سرطان ها می باشد. اعتقاد براین است که داکتینومایسین اثرات سمی خود را با اتصال به DNA و مهار ساخت RNA انجام می دهد.

فارماکوکینتیک

نیمه عمر دارو در بزرگسالان 36 ساعت و در کودکان 14 تا 43 ساعت می باشد.
میزان اتصال دارو به پروتئین های پلاسما 5 درصد است.
حجم توزیع دارو 59 تا 714 لیتر است و دارای توزیع وسیع خارج عروقی می باشد.
داکتینومایسین دارای حداقل متابولیسم کبدی است .
دفع دارو از طریق ادراری(30 درصد) و مدفوع می باشد.

مقدار مصرف داکتینومایسین( اکتینو مایسین دی)

تومور ویلمز / اوینگ سارکوما :
15 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ، وریدی روزانه، به مدت 5 روز
بدخیمی های منطقه ای بافت های جامد و انواع عود کننده :
انواع برنامه و تکنیک های مصرف دارو :
لگن خاصره/اندام های انتهایی تحتانی : 50 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی اندام های انتهایی فوقانی : 35 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی در بیماران با وزن بالا یا بیمارانی که شیمی درمانی و یا پرتو درمانی دارند ممکن است نیاز به کاهش دوز باشد.
نئوپلاسم های ترفوبلاستیک (تومور بدخیمی در سلول های عصبی واقع در بافت نرم یا استخوانی که بیشتر در نوجوانان دیده می شود) : 12 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت وریدی به مدت 5 روز که این دوره پس از 2 هفته تکرار می شود.
سرطان بیضه ( توسعه یافته غیر سیمنوماتوز ) :
1000 میکروگرم به ازای هر متر مربع سطح بدن در روز اول و در ترکیب با سیکلوفسفامید، بلئومایسین، وین بلاستین و سیس پلاتین

هشدارها

1- دارو باید تحت نظر یک پزشک مجرب در شیمی درمانی تجویز شود.
2- هنگام تزریق دارو ، نشت دارو موجب آسیب شدید بافتی در محل می شود که در موارد نادر ممکن است موجب کوتاه شدگی عضلات بازوها شود.
3- از استنشاق بخارات دارو و تماس آن با غشاهای مخاطی پوست یا چشم باید اجتناب نمود. 4- از مصرف دارو طی بارداری خودداری نمایید.
5- مصرف دارو در افراد با نارسایی کبدی و کلیوی و سالمندان باید با احتیاط صورت گیرد. 6- مصرف دارو ممکن سندروم انسداد سینوسوئیدی کبدی ایجاد نماید.
7- اثرات سمی دارو ممکن است 1 تا 2 هفته پس از درمان به حداکثر شدت برسد. در صورت بروز اسهال شدید، سرکوب مغز استخوان یا التهاب دهان و لثه درمان را قطع کنید.
8- از مصرف دارو طی 2 هفته پس از پرتودرمانی برای تومورهایی که در سمت راست بدن هستند اجتناب نمایید. (ممکن است خطر سمیت کبدی افزایش یابد)
9- از مصرف همزمان با واکسن های ویروسی زنده خودداری نمایید.
10- استفاده از این دارو در بیمارانی که مغز استخوان آنان سرکوب شده است توصیه نمی شود.
11- داکتینومایسین به دلیل اثرات سمی که بر مغز استخوان ایجاد می نماید ممکن است مغز استخوان برای چند هفته قادر به ساخت سلول های خونی نباشد.
12- با مصرف اکتینومایسین ممکن است مشکلات بسیار بد عروق خونی روی دهد که اغلب اوقات این مشکلات در کبد روی می دهد و ممکن است منجر به مگ بیمار شود. و احتمال مرگ در کودکان کمتر از 48 ماه بیشتر وجود دارد.
13- در افراد بالای 65 سال داکتینومایسین باید با احتیاط بیشتری مصرف شود چون عوارض جانبی در این افراد بیشتر دیده می شود.
14- داکتینومایسین در کودکان باید با احتیاط مصرف شود.

نکات قابل توصیه

1- فرایند خونریزی با مصرف این دارو تسهیلمی شود بنابراین باید مراقب باشید جراحتی در شما ایجاد نگردد. از مسواک نرم و ریش تراش برقی استفاده نمایید.
2- از آنجا که احتمال ابتلا به عفونت در زمان مصرف این دارو بیشتر است ، دست های خود را به طور مداوم بشوئید و از تماس با افراد مبتلا به عفونت ، سرماخوردگی یا آنفولانزا خودداری نمایید . برخی از عفونت ها بسیار خطرناک هستند و می توانند کشنده باشند.
3- در صورت ابتلا به ناراحتی معده، استفراغ ، اسهال یا عدم میل به غذا با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است راه هایی برای کاهش این عوارض باشد.
4- عملکرد خونی را تحت نظر پزشک کنترل نمایید و با دکتر خود مشورت نمایید.
5- در زمان مصرف این دارو از روش های کنترل بارداری استفاده نمایید.

مصرف در بارداری

D ( در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده است، پزشک دارو را تجویز می کند. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • سلیمان | 1399/06/18

      سلام قیمت این آمپول چنده

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام
      جهت مشاوره دارویی بصورت تلفنی و اطلاع از موجودی داروها ، می توانید در ساعات (7 الی 22)  با شماره ی 31908 -051  داخلی های 228 و 229 تماس حاصل نمایید