اطلاعات دارویی فلوسیتوزین

مکانیسم اثر

فلوسایتوزین بعد از نفوذ به داخل سلول قارچ ، تبدیل به فلواوراسیل شده و با اوراسیل رقابت میکند ودر نتیجه سبب اختلال در ساخت پروتئین و اسید های نوکلئیک قارچ می شود.

فارماکودینامیک

فلوسایتوزین توسط سلول های قارچ برداشت شده و در این سلولها به فلواوراسیل-5 تبدیل می شود که این ماده از ساخت اسیدهای نوکلوئیک DNA و RNA جلوگیری میکند. سلولهای انسانی قادر به تبدیل این دارو به متابولیت های فعالش نیستند و همین نکته سبب سمیت انتخابی برای سلولهای قارچ می شود.

فارماکوکینتیک

• فلوسایتوزین دارای جذب سریع است.
• غلظت های سرمی در نوزادان میتواند به شدت تغییر یابد و باید به دقت کنترل شود.
• غلظت های سرمی در اطفال زیر 12 سال، بالاتر است ونیاز به نظارت دقیق دارد.
• توزیع به داخل مایع مغزی نخاعی، زلالیه، مفاصل، مایع صفاقی صورت میگیرد و حجم توزیع آن 6L/Kg است.
• میزان اتصال به پروتئین های پلاسما : 3-4%
• متابولیسم : به مقدار اندک در کبد انجام می شود. دی آمیناسیون به 5-فلواوراسیل در قارچ و در باکتری روده انجام میشود.

فراهمی زیستی  این دارو 78-89% است که در نوزادان کاهش می یابد.

• نیمه عمر حذف:

نوزادان : 4 تا 34 ساعت
شیرخواران : 4/7 ساعت
بزرگسالان : 2 تا 5 ساعت

• در شرایط عدم دفع ادرار (آنوری): 85 ساعت
• در بیماران کلیوی که از نظر شدت در مراحل پایان کار کلیه قرار دارند : 75-200 ساعت
• زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 1 تا 2 ساعت

دفع: از طریق ادرار و اکثرا (بالای 90%) به صورت داروی بدون تغییر صورت میگیرد.

موارد مصرف فلوسیتوزین

مننژیت , عفونت مجاری ادراری , سپتی سمی , اندوکاردیت , عفونت سیستمیک قارچی , عفونت ریوی ایجاد شده با گونه های کاندیدیا یا کریپتوکوکوس

مقدار مصرف فلوسیتوزین

دوز معمول : خوراکی : 50 تا 150 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن  در هر روز  و در دوزهای منقسم هر 6 ساعت یکبار 

مننژیت کریپتوکوکی :

• بیمار غیر آلوده به HIV : دوز ابتدایی:25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر دوز(همراه آمفوتریسین B) هر 6 ساعت به مدت حداقل 4 هفته. چنانچه بهبود بالینی ایجاد شود میتوان فلوسایتوزین وآمفوتریسین B را قطع کرده و یک دوره درمان طولانی با فلوکونازول را آغاز نمود.
• بیمار آلوده به HIV : خوراکی: دوز ابتدایی: 25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر دوز (همراه آمفوتریسین B ترجیحا با فرمولاسیون لیپوزومال) هر 6 ساعت به مدت حداقل 2 هفته

درمورد اختلال عملکرد کلیوی، کاهش دوز توصیه می شود.

موارد منع مصرف

حساسیت به این دارو یا هر یک اجزای فرمولاسیون

عوارض جانبی فلوسیتوزین

تب3 , اسهال , سردرد , تهوع , درد قفسه سینه , خشکی دهان , گیجی , استفراغ , تشنج , واکنش های حساسیتی , سرگیجه , ضعف , کهیر , بی اشتهایی , کاهش پتاسیم خون , نوروپاتی محیطی , خارش , کاهش قند خون , آنمی آپلاستیک , توهم , آگرانولوسیتوز , خواب آلودگی , خستگی , تنگی نفس , پاراستزی , درد شکمی , آتاکسی , کریستالوری , افزایش آنزیم های کبدی در خون , کاهش سلول های خونی , کاهش شنوایی , کاهش گلبول های سفید خون , افزایش کراتینین سرم , آنتروکولیت , راش , خونریزی گوارشی , کاهش تعداد پلاکت , حساسیت پوست به نور , دانه های پوستی , یرقان , کولیت اولسراتیو , زخم دئودنوم , سایکوز , نارسایی کلیه , نقص عملکرد کبدی , سمیت قلبی , اختلال عملکرد بطنی , سندروم شبه پارکینسون , نکروز اپیدرمال سمی , نارسایی مغز استخوان , افزایش ائوزینوفیل , جراحت حاد کبد , نکروز کبدی , افزایش بیلی روبین سرم , افزایش اوره نیتروژن خون

تداخلات دارویی

ایبوپروفن , سیتارابین , سولفامتوکسازول / تری متوپریم

NSAIDs - ضد التهاب های غیر استروئیدی

هشدارها

• در بیماران مبتلا به سرکوب مغز استخوان، بیماری های هماتولوژیک و یا کسانی که تحت درمان با اشعه و یا داروهای سرکوب کننده مغز استخوان بوده اند باید با احتیاط مصرف شود. سرکوب مغز استخوان در اثر مصرف این دارو ممکن است برگشت ناپذیر باشد.
• در بیماران با اختلال عملکرد کبد باید با احتیاط مصرف شود.احتمال ایجاد سمیت کبدی وجود دارد.
• در بیماران با اختلال عملکرد کلیه باید با احتیاط مصرف شود.در این بیماران تعدیل دوز باید انجام شود.
• شرایط خونی، کلیوی، کبدی به دقت کنترل شود.

از درمان تک دارویی با فلوسیتوزین به علت ایجاد مقاومت خودداری شود.

نکات قابل توصیه

• دارو در ساعت های مشخص استفاده شود تا نوسان در غلظت های سرمی دارو کمتر ایجاد شود.
• درصورت مصرف فلوسایتوزین، ممکن است انجام آزمایش های خونی مکرر در طی درمان ، نیاز باشد.
• هر دوز دارو را با یک لیوان آب مصرف کنید.
• فلوسیتوزین ممکن است موجب تهوع واستفراغ شود . اگر بیش از یک کپسول در هر دوز مصرف کنید ، یک کپسول را طی حداقل 15 دقیقه مصرف نمایید تا از تهوع واستفراغ جلوگیری شود.

مدت زمان لازم  برای تجویز دارو را تکمیل نمایید.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

دارو های مشابه

آمفوتریسین بی , تربینافین , گریزوفولوین