واکسن کونژوگه پنوموکوک تری والانت Pneumococcal Conjugate Vaccine (13-Valent)
بیماری پنوموکوکی یک عفونت جدی است که توسط یک باکتری ایجاد می شود. باکتری های پنوموکوکی می توانند سینوس ها و گوش داخلی را آلوده کنند. همچنین می تواند ریه ها، خون و مغز را آلوده کند و این شرایط می تواند کشنده باشد.
برای جلوگیری از عفونت ناشی از باکتری های پنوموکوکی از واکسن 13 والانت پنوموکوکی استفاده می شود. این واکسن حاوی 13 نوع مختلف باکتری پنوموکوکی است.
واکسن 13 والانت پنوموکوکی با قرار دادن بدن شما در مقدار کمی از باکتری یا پروتئین از باکتریها عمل می کند و این باعث می شود بدن ایمنی نسبت به بیماری ایجاد کند. این واکسن عفونت فعال که قبلاً در بدن ایجاد شده است را درمان نمی کند.
واکسن 13 والانت پنوموکوکی برای کودکان از 6 هفته تا 5 سال و در بزرگسالانی که 50 سال و بالاتر دارند، استفاده می شود.
آلوده شدن به بیماری پنوموکوکی (مانند پنومونی یا مننژیت) برای سلامتی شما بسیار خطرناک تر از دریافت این واکسن است. با این حال، مانند هر دارویی، این واکسن می تواند عوارض جانبی ایجاد کند اما خطر عوارض جانبی جدی بسیار کم است.
مانند هر واکسن دیگری، واکسن 13 والانت پنوموکوکی ممکن است از هر فردی در مقابل بیماری، محافظت نکند.
مکانیسم اثر
ایمن سازی فعال علیه بیماری تهاجمی ناشی از سروتیپهای کپسولی استرپتوکوک پنومونیه 1، 3، 4، 5، 6A، 6B، 7F، 9V، 14، 18C، 19A، 19F و 23F که همه به صورت جداگانه با پروتئین CRM197 کونژوگه شده اند را ارتقا می دهد.
موارد مصرف واکسن کونژوگه پنوموکوک تری والانت
پیشگیری از بیماری پنوموکوکی:
ایمن سازی فعال نوزادان بزرگتر از 6 هفته، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان برای پیشگیری از بیماری تهاجمی ناشی از سروتیپ های پنومونی استرپتوکوک موجود در واکسن
ایمن سازی فعال نوزادان بزرگتر از 6 هفته و کودکان کمتر از 6 سال برای پیشگیری از ابتلا به عفونت گوش میانی ناشی از سروتیپ های استرپتوکوک پنومونی 4، 6B، 9V 14، 18C، 19F و 23F
ایمن سازی فعال نوجوانان بزرگتز از 18 سال و بزرگسالان برای جلوگیری از پنومونی ناشی از سروتیپ های استرپتوکوک پنومونی موجود در واکسن
مقدار مصرف واکسن کونژوگه پنوموکوک تری والانت
دوز معمول بزرگسالان برای پروفیلاکسی از بیماری پنوموکوکی
0.5 میلی لیتر ، عضلانی ، یک بار
دوز معمولی کودکان برای پروفیلاکسی از بیماری پنوموکوکی
6 هفته تا 5 سال:
4 دوز: 0.5 میلی لیتر، عضلانی، در 2 ماه، 4 ماه، 6 ماه و 12 تا 15 ماه
کودکان واکسینه نشده 7 ماه تا 5 سال:
- 7 تا 11 ماه برای اولین دوز: در مجموع سه دوز 0.5 میلی لیتری، عضلانی
- دو دوز اول حداقل 4 هفته از هم فاصله داشته باشند.
- حداقل دو ماه بعد از دوز دوم، سومین دوز را بعد از تولد یک سالگی تجویز کنید.
- 12 تا 23 ماه برای اولین دوز: در مجموع دو دوز 0.5 میلی لیتری،عضلانی
- دو دوز حداقل دو ماه از هم فاصله داشته باشند.
- 24 ماه تا 5 سال برای اولین دوز: یک دوز 0.5 میلی لیتری،عضلانی
6 تا 17 سال:
0.5 میلی لیتر،عضلانی، یک بار، حداقل 8 هفته پس از واکسن قبلی پنوموکوکی
موارد منع مصرف
1-ایمنی و کارآیی در بیماران کوچکتر از 6 هفته اثبات نشده است.
2-واکنش آلرژیک شدید (به عنوان مثال آنافیلاکسی) به واکسن پنوموکوکی، هر یک از اجزای فرمول یا هر واکسن حاوی توکسوئید دیفتری
عوارض جانبی واکسن کونژوگه پنوموکوک تری والانت
> 10٪:
سیستم عصبی مرکزی: لرز (بزرگسالان)، خواب آلودگی، خستگی (بزرگسالان)، سردرد (بزرگسالان)، بی خوابی، تحریک پذیری (شیرخواران و کودکان)
پوستی: راش پوستی
دستگاه گوارش: کاهش اشتها
موضعی: اریتم در محل تزریق، درد در محل تزریق (بزرگسالان)، تورم در محل تزریق، تندرنس در محل تزریق
عصبی عضلانی و اسکلتی: آرتروالژی (بزرگسالان)، کاهش دامنه حرکت (بازو)، میالژی (بزرگسالان)
متفرقه: تب
1٪ تا 10٪:
پوستی: کهیر
دستگاه گوارش: اسهال، استفراغ
<1٪ ، postmarketing و یا گزارش موردی: شوک آنافیلاکسی، واکنش آنافیلاکسی، آنافیلاکسی، آنژیوادم، آپنه، التهاب محل تزریق (درماتیت)، خارش محل تزریق، گریه (غیر طبیعی)، سیانوز، اریتما مولتیفرم، تشنج ناشی از تب، واکنش ازدیاد حساسیت (برونکواسپاسم، دیس پنه، ورم صورت)، هیپوتونی، لنفادنوپاتی (محل تزریق)، رنگ پریدگی، تشنج، کهیر در محل تزریق
تداخلات دارویی
واکسن آنفلوانزا , فینگولیمود , واکسن ویروس آنفولانزاآ (h5n1) , ونتوکلاکس , سیپونیمود , واکسن پلی ساکارید مننگوکوکهشدارها
1-اگر تاکنون واكنش آلرژيك شديد نسبت به واكسن پنوموكوك يا ديفتري داشته ايد، نبايد اين واكسن را دريافت كنيد.
2-تجویز واكسن كه در قسمت بالای بازو خیلی زیاد باشد ممكن است باعث آسیب دیدگی شانه شود و در نتیجه درد شانه و كاهش دامنه حرکات بعد از تزریق ایجاد می شود. از روش تزریق مناسب برای واکسن هایی که در عضله دلتوئید تجویز می شوند (به عنوان مثال تزریق در قسمت مرکزی و ضخیم ترین عضله) برای کاهش خطر آسیب دیدگی شانه مربوط به تجویز واکسن استفاده کنید.
3-سنکوپ با استفاده از واکسن های تزریقی گزارش شده است و ممکن است منجر به آسیب جدی ثانویه شود (به عنوان مثال، شکستگی جمجمه، خونریزی مغزی). به طور معمول در بزرگسالان و افراد جوان و در مدت 15 دقیقه پس از واکسیناسیون گزارش می شود. برای جلوگیری از صدمات افتادن و ترمیم پرفیوژن مغزی در صورت بروز سنکوپ باید روش هایی انجام شود.
4-استفاده با احتیاط در بیمارانی که سابقه اختلالات خونریزی دارند (از جمله ترومبوسیتوپنی). خونریزی / هماتوم ممکن است بعد از تجویز عضلانی رخ دهد. اگر بیمار درمان آنتی هموفیلی یا سایر درمانهای مشابه را دریافت کند، تزریق عضلانی کمی بعد از انجام چنین درمانی می تواند برنامه ریزی شود.
5-استفاده از واکسن کونژوگه پنوموکوکی جایگزین استفاده از واکسن پلی ساکارید پنوموکوکی 23 والانت در کودکان بزرگتر از 24 ماه مبتلا به عفونت HIV نیست.
نکات قابل توصیه
1-برای كودكان، واكسن 13 والانت پنوموكوك در یک سری از تزریقات داده می شود. اولین تزریق معمولاً وقتی کودک 2 ماهه است انجام می شود. سپس دوز های تقویت کننده در سن 4 ماه، 6 ماهگی و 12 تا 15 ماهگی انجام می شود. بزرگسالان معمولاً فقط یک دوز واکسن دریافت می کنند.
2-در كودكان بزرگتر از 6 ماه كه هنوز این واكسن را دریافت نکرده است، اولین دوز می تواند در هر زمان از سن 7 ماهگی تا 5 سالگی (قبل از تولد 6 سالگی) داده شود.
3-اگر کودک در زمان تزریق اول کمتر از 1 سال داشته باشد، به 2 دوز تقویت کننده احتیاج دارد. اگر کودک در زمان اولین تزریق 12 تا 23 ماهه باشد، به 1 دوز تقویت کننده نیاز دارد. کودکی که در زمان تزریق اول 2 سال یا بیشتر داشته باشد، ممکن است فقط به یک تزریق نیاز داشته باشد و هیچ دوز تقویت کننده ای نیز نیاز ندارد.
4-زمان انجام واکسیناسیون برای مؤثر بودن آن بسیار مهم است. برنامه تقویت کننده فردی فرزند شما ممکن است با این دستورالعمل ها متفاوت باشد. دستورالعمل پزشک یا برنامه ای را که توسط بخش بهداشت و درمان محل زندگی شما ارائه میشود، دنبال کنید.
5-از عوارض جانبی که كودك شما پس از دریافت این واكسن تجربه کرده است، مطلع باشید. هنگامی که کودک یک دوز تقویت کننده دریافت می کند، لازم است به پزشک عوارض جانبی تزریقات قبلی را اطلاع دهید.
6-در صورت داشتن سرماخوردگی خفیف می توانید واکسن دریافت کنید. در صورت بیماری شدیدتر با تب یا هر نوع عفونت، صبر کنید تا قبل از دریافت این واکسن بهتر شوید.
7-آلوده شدن به بیماری پنوموکوکال (مانند پنومونی یا مننژیت) نسبت به دریافت این واکسن برای سلامتی شما بسیار خطرناک تر است. با این حال، مانند هر دارویی، این واکسن می تواند عوارض جانبی ایجاد کند اما خطر عوارض جانبی جدی بسیار کم است.
8-حتما کودک خود را در برنامه ای منظم برای سایر واکسیناسیون در برابر بیماری هایی از قبیل دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، سرخک، اوریون، هپاتیت یا واریسلا (آبله مرغان) قرار دهید. پزشک یا بخش بهداشت و درمان شما می تواند برنامه واکسن توصیه شده را برای شما فراهم کند.
9-برای اطمینان از اینکه شما یا فرزندتان می توانید با اطمینان وبدون خطر از این واکسن استفاده کنید، در صورت داشتن موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:
یک اختلال خونریزی یا لخته شدن خون مانند هموفیلی یا کبودی آسان
سیستم ایمنی ضعیف ناشی از بیماری، پیوند مغز استخوان یا استفاده از برخی داروهای خاص یا دریافت درمان سرطان
10-اگر فرزند شما از 6 ماه بزرگتر است، می تواند این واکسن را طبق برنامه زیر دریافت کند:
سن 7 تا 11 ماهگی: دو تزریق حداقل 4 هفته از هم فاصله داشته باشند و تزریق سوم بعد از 1 سالگی کودک تجویز شود (حداقل 2 ماه بعد از تزریق دوم)
سن 12 تا 23 ماهگی: دو تزریق حداقل 2 ماه از هم فاصله داشته باشند
سن 24 ماه تا 5 سال (قبل از 6 سالگی): یک تزریق
11-پزشک ممکن است در صورت تزریق واکسن و برای 24 ساعت بعد ان، درمان تب و درد را با داروی تسکین دهنده درد بدون آسپرین مانند استامینوفن یا ایبوپروفن توصیه کند. دستورالعمل های موجود در بروشور یا دستورالعمل های پزشک خود را در مورد میزان واکسن کونژوگه 13 والانت پنوموکوک که باید به فرزندتان تزریق شود، دنبال کنید.
12-جلوگیری از بروز تب در کودکی که دارای اختلال تشنج مانند صرع است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
13-در یخچال و فریزر در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. از یخ زدگی جلوگیری شود؛ اگر دارو یخ زده است، ان را دور بریزید. به مدت 4 روز در دمای 25 درجه سانتیگراد پایدار است.
پرسش از دکتر داروساز