هالوتان Halothane
● هالوتان یک بی حس کننده استنشاقی فرار است که معمولاً در گذشته استفاده می شد اما تا حد زیادی با عوامل جدیدتر جایگزین شده است.
● این ماده یک ترکیب هیدروکربنی هالوژنه است که به دلیل خواص بیهوشی قوی خود شناخته شده است.
● هالوتان با تضعیف سیستم عصبی مرکزی، بیهوشی عمومی را القا میکند که منجر به آرام‌بخشی، بیهوشی، شل شدن عضلات و بی‌دردی می‌شود.
● از طریق استنشاق از طریق یک سیستم بیهوشی تخصصی تجویز می شود.
● در حالی که استفاده از آن در سال های اخیر کاهش یافته است، هالوتان هنوز هم اهمیت تاریخی در زمینه بیهوشی دارد.
مکانیسم اثر
● مکانیسم دقیق اثر هالوتان به طور کامل شناخته نشده است.
● اعتقاد بر این است که در درجه اول بر روی گیرنده های گاما آمینوبوتیریک اسید نوع A (GABA-A) در سیستم عصبی مرکزی عمل می کند.
● هالوتان با افزایش اثرات بازدارنده گابا، اثرات بیهوشی خود را از جمله آرام‌بخشی، فراموشی، آرامش عضلانی و بی‌دردی ایجاد میکند.
● همچنین ممکن است با گیرنده های انتقال دهنده عصبی دیگر مانند گیرنده های گلوتامات و گلیسین تعامل داشته باشد و به فعالیت بیهوشی کلی آن کمک کند.
فارماکودینامیک
● فارماکودینامیک هالوتان شامل تعامل آن با گیرنده های مختلف در سیستم عصبی مرکزی است.
● هالوتان با افزایش اعمال مهاری گیرنده های GABA-A و احتمالا تعدیل سایر سیستم های انتقال دهنده عصبی، بیهوشی، آرام بخش، آرامش عضلانی و بی دردی ایجاد می کند.
● عمق بیهوشی را می توان با کنترل غلظت بخار هالوتان تزریق شده به بیمار تنظیم کرد.
فارماکوکینتیک
● هالوتان از طریق استنشاق تجویز می شود و به سرعت توسط ریه ها جذب می شود.
● حلالیت خون در گاز متوسطی دارد، به این معنی که در مقایسه با سایر داروهای بیهوشی استنشاقی نسبتاً کندتر به تعادل با خون می رسد.
● هالوتان در کبد از طریق مسیرهای اکسیداتیو، عمدتاً توسط سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 متابولیزه می شود.
● متابولیت های تشکیل شده نسبت به ترکیب اصلی دارای قدرت کمتر و سمیت کمتری هستند.
● نیمه عمر دفع هالوتان تقریباً 2 تا 5 ساعت است و عمدتاً از طریق بازدم دفع می شود.
موارد مصرف هالوتان
بیهوشی عمومی:
● هالوتان برای القا و حفظ بیهوشی عمومی در بیماران بزرگسال و اطفال اندیکاسیون دارد.
جراحی های بستری و سرپایی:
● هالوتان از نظر تاریخی برای طیف وسیعی از روش های جراحی، از جمله جراحی های ارتوپدی، قلب و عروق و شکم استفاده می شد.
● با این حال، استفاده از آن به طور قابل توجهی در سال های اخیر به دلیل در دسترس بودن عوامل بیهوشی جدید کاهش یافته است.
مقدار مصرف هالوتان
● دوز هالوتان برای بیهوشی بر اساس عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، وزن، وضعیت پزشکی و نوع عمل جراحی تعیین می شود.
● این دارو با استفاده از دستگاه بخور تخصصی در یک سیستم تحویل بیهوشی کنترل شده انجام می شود.
● غلظت هالوتان توسط متخصص بیهوشی تنظیم می شود تا عمق بیهوشی مورد نظر در طول عمل به دست آید و حفظ شود.
موارد منع مصرف
● حساسیت بیش از حد شناخته شده: افراد دارای حساسیت یا آلرژی شناخته شده به هالوتان یا سایر بی حس کننده های هیدروکربنی هالوژنه نباید بیهوشی هالوتان را دریافت کنند.
● سابقه هیپرترمی بدخیم: هالوتان در افراد دارای سابقه هیپرترمی بدخیم، که یک واکنش بالقوه تهدید کننده حیات به برخی داروهای بیهوشی است، منع مصرف دارد.
عوارض جانبی هالوتان
سمیت کبدی:
● هالوتان با موارد نادر آسیب شدید کبدی از جمله هپاتیت همراه بوده است.
● نظارت بر عملکرد کبد در طول و بعد از بیهوشی هالوتان مهم است.
اثرات قلبی عروقی:
● هالوتان می تواند باعث تغییراتی در فشار خون و ضربان قلب شود، از جمله افت فشار خون (فشار خون پایین) و آریتمی.
اثرات تنفسی:
● هالوتان می تواند باعث تضعیف تنفسی و در نتیجه کاهش سرعت یا عمق تنفس و تحریک احتمالی راه هوایی شود.
تداخلات دارویی
● مصرف همزمان سایر داروهای بیهوش کننده یا آرام بخش، از جمله اپیوئیدها و بنزودیازپین ها، ممکن است اثرات آرام بخش و تضعیف کننده تنفسی هالوتان را افزایش دهد.
● نظارت دقیق و تنظیم دوز هنگام ترکیب هالوتان با این داروها ضروری است.
هشدارها
● هالوتان با آسیب نادر اما بالقوه شدید کبدی از جمله هپاتیت همراه بوده است.
● نظارت بر عملکرد کبد و اجتناب از هالوتان در بیماران مبتلا به بیماری های کبدی از قبل مهم است.
نکات قابل توصیه
● هالوتان، مانند سایر داروهای بی حس کننده استنشاقی، می تواند باعث ایجاد هایپرترمی بدخیم (MH) در افراد مستعد شود.
● MH یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی است که با سفتی عضلات، دمای بدن بالا، ضربان قلب سریع و اسیدوز متابولیک مشخص می شود.
● در صورت مشکوک بودن به MH، درمان فوری ضروری است.
مصرف در بارداری
● به طور کلی از مصرف هالوتان در دوران بارداری به خصوص در سه ماهه اول اجتناب می شود.
● هالوتان با افزایش خطر عوارض جانبی روی جنین مرتبط است.
● ممکن است پس از ارزیابی دقیق خطرات و فواید در موارد فردی، بیهوشی های جایگزین در نظر گرفته شود.
مصرف در شیردهی
● اطلاعات محدودی در مورد دفع هالوتان در شیر مادر وجود دارد.
● با توجه به پتانسیل آن برای اثرات نامطلوب بر روی نوزاد شیرخوار، گزینه های بیهوشی جایگزین باید در نظر گرفته شود.
اشکال دارو هالوتان
● معمولاً در بطری‌ها یا قوطی‌هایی که به‌طور خاص برای استفاده با بخارسازهای بیهوشی طراحی شده‌اند، عرضه می‌شود.
● هالوتان مایع با استفاده از دستگاه تبخیرکننده به شکل بخار تبدیل می‌شود و امکان کنترل دقیق غلظت و تحویل ماده بی‌حس کننده را در طول استنشاق فراهم میکند.
حدیث محمدی | 1403/04/12
ببخشید چه دارویی برای بیهوشی خوراکی است
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
با سلام فرم خوراکی به عنوان بیهوش کننده وجود ندارد و در این مورد پزشک متخصص بیهوشی تصمیم گیری میکند.
عاطفه نوری | 1403/03/11
چجوری میتونم اینو گیر بیارم من پرسنل هم هستم
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
با سلام لطفا در ساعات اداری با شماره 190 تماس بگیرید.
ناشناس | 1402/01/21
سلام ببخشید داکتر صاحب آیا شخصی داخل یک اطاق خوابیده باشه اسپری داروی بیهوشی را به شخص نه از یک جایی باز داخل اطاق بزنی شخص مذکور بیهوش میشه بانه جواب بدم مهم است
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام خیر به این شکل تاثیر گذارنیست
سلام داروی بیهوشی اسپری را اگر کسی داخل اطاق خواب | 1402/01/21
میخام بدانم بدم مهم است
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام خیر به این شکل تاثیر گذارنیست
علیرضا سرمدی | 1400/12/09
سلام داروی بیهوشی برای بیهوش کردن گوسفند میخواستم؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام با دامپزشک مشورت کنید
کیان | 1400/10/09
سلام خسته نباشید ببخشید من خیلی وقته برای مصرف درمانی برای پدرم استفاده میکنم ، ولی هر بار بشدت سخت تر گیر میاد ، واقعا نمیدونم چیکار باید بکنم. از کجا بگیرم ؟ لطفا کمکم کنید
پاسخ خانم دکتر حسن پور:
با سلام این دارو بیمارستانی است ساعت اداری با شماره 190 تماس بگیرید.
داود | 1400/09/26
سلام خسته نباشید... مدت زمان اثر دارو چند است؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام با توجه به شرایط بیمار در اتاق عمل باید نظر داد
سعید امینی نژاد | 1400/07/10
سلام ببخشید من داییم ناراحتی سرع خیلی شدید اینطوری بگم که زمانی دچار سرع میشه هرکی کنارش باشه احتمال مرگش 90% قبلاً دکتر تجویز میکرد اما خیلی سخت گیر میومد الان چطوری میتونم تهیه کنم
پاسخ آقای دکتر عظیمی نیا:
سلام. وقت بخیر
در حال حاضر موجود نیست. با تلفن 190 تماس بگیرید
علی محمودی | 1400/04/31
سلام از کجا میتونم تهیه کنم سفارش بدم
پاسخ خانم دکتر بیدار:
این دارو بیمارستانی است و فروش آزاد ندارد
شایان | 1400/03/10
سلام خوبین دکتر جان استنشاقی یعنی چه
پاسخ خانم دکتر مشیری:
با سلام
یعنی از طریق بینی وارد بدن شود(دارو یا ..)
عليرضا شيرازي | 1399/06/19
با سلام وقتتون بخير ميخواستم سوال كنم داروي هالوتان رو به صورت خوراكي هم ميشه مصرف كرد؟؟؟
پاسخ خانم دکتر مشیری:
با سلام
خیر
فقط استنشاقی