دیپیریدامول Dipyridamole
دیپیریدامول مانع تجمع پلاکت ها در خون می شود تا از لخته شدن خون اطراف دریچه مصنوعی قلب جلوگیری کند. دیپیریدامول برای پیشگیری از تشکیل لخته خون بعد از جراحی دریچه قلب بکار می رود.
مکانیسم اثر
دیپیریدامول با مهار تجمع پلاکت در پاسخ به عوامل محرک مختلف از جمله فاکتور فعال کننده پلاکت ، کلاژن و آدنوزین دی فسفات موجب طولانی شدن وابسته به دوز زمان بقائ پلاکت ( که بطور غیر طبیعی کوتاه شده است) می شود. دیپیریدامول با افزایش تحریک فعالیت آدنیلات سیکلاز و مهار آنزیم فسفودی استراز باعث بالا رفتن غلظت آدنوزین درون زاد و AMP حلقوی درون پلاکتی می شود که این امر منجر به مهار تجمع پلاکت ها و گشادی عروق کرونر می شود.
فارماکودینامیک
دیپیریدامول یک گشادکننده عروق کرونری غیر نیتراتی است که تجمع پلاکت ها را هم مهار می کند. دیپیریدامول همراه با دیگر داروهای ضد انعقاد خوراکی مانند وارفارین برای پیشگیری از ترومبوز در بیماران با اختلالات دریچه ای یا عروقی بکار می رود. دیپیریدامول بعنوان عامل ضد پلاکت همراه با آسپیرین در پیشگیری از سکته بکار می رود.
فارماکوکینتیک
دو دقیقه بعد از انفوزیون وریدی دیپیریدامول در عرض 4 دقیقه ، میانگین سطح سرمی 4.6 mcg/mL می باشد.پیوند دیپیریدامول به پروتئین بسیار زیاد است (99%).حجم ظاهری توزیع دیپیریدامول 2.5 L/kg می باشد.متابولیسم دیپیریدامول ،کبدی است.دفع دیپیریدامول عمدتا از طریق صفرا است.نیمه عمر دیپیریدامول ، 40 دقیقه است.میانگین کلیرانس نهایی آن 2.3 تا 3.5 mL/min/kg می باشد.
موارد مصرف دیپیریدامول
داروی کمکی همراه با داروهای ضد انعقاد خوراکی برای پیشگیری از ترومبوآمبولی پس از جراحی دریچه های قلب(خوراکی) , داروی کمک تشخیصی در تصویربرداری از پرفوزیون عضله قلب برای تشخیص نقص پرفوزیون همراه با بیماری شریان کرونر(وریدی)مقدار مصرف دیپیریدامول
--داروی کمکی همراه با داروهای ضد انعقاد خوراکی برای پیشگیری از ترومبوآمبولی پس از جراحی دریچه های قلب: بزرگسالان و گودکان بالای 12 سال:75 تا 100 میلی گرم خوراکی،4 بار در روز.--داروی کمک تشخیصی در تصویربرداری از پرفوزیون عضله قلب برای تشخیص نقص پرفوزیون همراه با بیماری شریان کرونر:بزرگسالان:0.57 mg/kg با سرعت0.142 mg/kg/min ، انفوزیون وریدی در عرض 4 دقیقه.حداکثر دوز مجاز 60 میلی گرم می باشد.
موارد منع مصرف
ازدیادحساسیت به این دارو و ترکیبات آنعوارض جانبی دیپیریدامول
تهوع , سردرد2 , درد قفسه سینه , افزایش تعداد ضربان قلب , دردشکمی , گیجی , استفراغ , خستگی مفرط , صدمه جدی به کبد , بثورات جلدی , گرگرفتگی , اسهال , خارش شدید , کاهش فشارخون , کاهش پلاکت خون , تپش قلب , گز گزاندامها , سوءهاضمه , ادم , درد عضلانی , طاسی , احساس ناخوشی , درد , الکتروکاردیوگرام غیر طبیعی , مشکلات جریان صفراوی , آنژین صدریتداخلات دارویی
آلتپلاس , استرپتوکیناز , انوکساپارین , پروتامین سولفات , ادنوزین , استامینوفن+کافیین , استامینوفن+کافیین+استیل سالیسیلیک , استامینوفن+کافیین+ایبوپروفن , تئوفیلین جی , توپوتکان , گالانتامین , نئوستیگمین , دونپزیل , رتپلاز , فلودارابین فسفات , دورزولامید +تیمولول , جینکوبیلوبا , بیزوپرولول , ابسیکسی مب , فیزوستیگمین , دسیرودین , فنین دیون | فنیندیون , داساتینیب , دالتپارین , تینزاپارین , ایبریتومومب تیوکستان , توسیتومومب , ادوکسابان , بتریکسابان , ریوسیگوآت , ایکوزاپنت , راموسیروماب , تالازوپاریب , کانگرلور , دفیبروتاید , نسیریتایدهشدارها
1-قبل از تجویز انفوزیون دیپیریدامول حتما آمینوفیلین تزریقی و نیتروگلیسیرین زیر زبانی را مهیا کنید.
2-در حین انفوزیون دیپیریدامول و 10 الی 15 دقیقه بعد از اتمام انفوزیون ،علائم حیاتی و الکتروکاردیوگرام تحت نظارت قرار بگیرد.
3-در صورت بروز کاهش فشار خون ، انقباض برونش یا درد قفسه سینه ایسکمیک سریعا برای درمان اقدام شود.
نکات قابل توصیه
1- دیپیریدامول را بدون در نظرگرفتن مصرف غذا ، مصرف کنید اما در صورت بروز ناراحتی گوارشی همراه غذا میل شود.
2- دیپیریدامول ممکن است باعث گیجی شود . از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند تا عادت کردن به دارو پرهیز کنید.
3- در صورت مشاهده موارد زیر پزشک معالج خود را مطلع کنید:راش ،کهیر، اشکال در تنفس ، گیجی مداوم حتی در حالت نشسته و خوابیده ،ضعف و غش ، زرد شدن پوست و چشم.
پرسش از دکتر داروساز