آکسیتینیب Axitinib


● اکسیتینیب دارویی است که در درمان سرطان پیشرفته کلیه (کارسینوم سلول کلیه) و انواع خاصی از سرطان تیروئید استفاده می شود.

● این دارو به دسته ای از داروهای شناخته شده به عنوان مهارکننده های تیروزین کیناز تعلق دارد که با مسدود کردن عملکرد پروتئین های خاص درگیر در رشد و گسترش سلول های سرطانی عمل می کنند.

● آکسیتینیب (Axitinib) به طور خاص گیرنده های فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) را که برای تشکیل رگ های خونی جدید که مواد مغذی را به تومورها می رسانند ضروری است، مهار می کند.

● آکسیتینیب با مهار این گیرنده ها به کند کردن رشد و پیشرفت سرطان کمک می کند.

 

مکانیسم اثر

● اکسیتینیب یک مهارکننده تیروزین کیناز است که به طور خاص گیرنده های فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) به ویژه VEGFR-1، VEGFR-2 و VEGFR-3 را هدف قرار داده و مهار می کند.

● این گیرنده ها نقش مهمی در رگ زایی، تشکیل رگ های خونی جدید که مواد مغذی را به تومورها می رسانند، ایفا می کنند.

● آکسیتینیب با مهار گیرنده های VEGF به کاهش رشد و گسترش سلول های سرطانی با مختل کردن جریان خون تومور کمک می کند و باعث گرسنگی تومور از مواد مغذی و اکسیژن لازم می شود.

فارماکودینامیک

● فارماکودینامیک اکسیتینیب شامل مهار گیرنده های VEGF، به ویژه VEGFR-1، VEGFR-2 و VEGFR-3 است.

● آکسیتینیب با مسدود کردن این گیرنده ها، مسیرهای سیگنال دهی درگیر در رگ زایی را مختل می کند و منجر به کاهش تشکیل رگ های خونی و رشد تومور می شود.

● این مکانیسم به مهار رشد و گسترش سلول های سرطانی در سرطان پیشرفته کلیه کمک می کند.

فارماکوکینتیک

● پس از مصرف خوراکی، آکسیتینیب به سرعت از دستگاه گوارش جذب می شود.

● این ماده عمدتاً توسط کبد، عمدتاً از طریق عملکرد سیستم آنزیمی سیتوکروم P450، به ویژه CYP3A4 متابولیزه می شود.

● سپس متابولیت ها از طریق مدفوع و ادرار از بدن دفع می شوند.

● نیمه عمر حذف آکسیتینیب نسبتا طولانی است و به طور متوسط حدود 2 تا 6 ساعت است.

موارد مصرف آکسیتینیب

● سرطان پیشرفته کلیه (کارسینوم سلول کلیه)

 

مقدار مصرف آکسیتینیب

● دوز آکسیتینیب ممکن است بسته به سرطان خاص تحت درمان و عوامل فردی متفاوت باشد.

● پیروی از دوز ارائه شده توسط متخصص که دارو را تجویز می کند بسیار مهم است.

● آکسیتینیب به شکل قرص خوراکی در دسترس است.

● دوز شروع معمول توصیه شده برای سرطان پیشرفته کلیه 5 میلی گرم خوراکی دو بار در روز است.

● دوز ممکن است بر اساس پاسخ فردی و تحمل، حداکثر تا 10 میلی گرم دو بار در روز تنظیم شود.

 

موارد منع مصرف

● حساسیت بیش از حد

 

عوارض جانبی آکسیتینیب

● فشار خون بالا: اکسیتینیب می تواند باعث فشار خون بالا شود. نظارت منظم بر فشار خون ضروری است و ممکن است داروهای ضد فشار خون برای کنترل فشار خون بالا تجویز شود.

● اسهال: اسهال یک عارضه جانبی رایج اکسیتینیب است. اگر اسهال شدید یا مداوم شد، باید هیدراته بمانید و به پزشک اطلاع دهید.

● خستگی: اکسیتینیب ممکن است باعث خستگی یا ضعف شود. استراحت کافی و مدیریت فعالیت ها ممکن است به کاهش این علائم کمک کند.

 

تداخلات دارویی

مهارکننده های قوی CYP3A4:
● اکسیتینیب عمدتاً توسط آنزیم کبدی CYP3A4 متابولیزه می شود.

● استفاده همزمان از مهارکننده‌های قوی CYP3A4 ممکن است سطح خونی آکسیتینیب را افزایش دهد و به طور بالقوه منجر به افزایش خطر عوارض جانبی شود. تنظیم دوز ممکن است لازم باشد.

القا کننده های قوی CYP3A4:
● القاء کننده های قوی CYP3A4 ممکن است سطح خون و اثربخشی axitinib را کاهش دهند. از مصرف همزمان با القا کننده های قوی CYP3A4 باید اجتناب شود.

 

هشدارها

فشار خون بالا:
● اکسیتینیب ممکن است باعث افزایش فشار خون شود.
● نظارت منظم بر فشار خون در طول درمان مهم است و مدیریت مناسب فشار خون ممکن است ضروری باشد.

خطر خونریزی:
● اکسیتینیب می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
● پزشک را از هرگونه علائم خونریزی، مانند کبودی غیر معمول، خونریزی بینی، یا خون در ادرار یا مدفوع مطلع کنید.

نکات قابل توصیه

● عملکرد کبد: اکسیتینیب ممکن است بر عملکرد کبد تأثیر بگذارد. در طول درمان، نظارت منظم بر تست های عملکرد کبد توصیه می شود.

● عملکرد تیروئید: اکسیتینیب می تواند بر سطح هورمون تیروئید تأثیر بگذارد. نظارت منظم بر عملکرد تیروئید توصیه می شود.

مصرف در بارداری

● اکسیتینیب ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند.

● به طور کلی توصیه می شود از مصرف اکسیتینیب در دوران بارداری خودداری کنید، مگر اینکه مزایای بالقوه آن بیشتر از خطرات باشد.

● در طول درمان باید از روش‌های پیشگیری از بارداری کافی استفاده شود و به زنان بالقوه باروری توصیه شود که از بارداری خودداری کنند.

 

مصرف در شیردهی

● مشخص نیست که آیا آکسیتینیب در شیر مادر ترشح می شود یا خیر.

● به دلیل خطرات احتمالی برای شیرخوار شیرده، شیردهی در طول درمان با اکسیتینیب توصیه نمی شود.

● با در نظر گرفتن اهمیت دارو برای درمان مادر، باید تصمیم به قطع شیردهی یا قطع مصرف اکسیتینیب گرفته شود.
 

اشکال دارو آکسیتینیب

● اکسیتینیب عمدتاً به شکل قرص خوراکی در دسترس است.

● قرص ها حاوی ماده فعال آکسیتینیب به همراه سایر مواد غیر فعال هستند.

● آنها طوری طراحی شده اند که به طور کامل با آب بلعیده شوند.

● قرص های اکسیتینیب دارای قدرت های متفاوتی هستند تا دوزهای متفاوتی را در خود جای دهند.
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • عباس میرزاجانی | 1402/04/12

      سلام وقت بخیر همسر من مبتلا به سرطان هستند و دکتر تجویز داروی آکسیتینیب کردند ممنون میشم راهنمایی کنید

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام در داروخانه مرکزی امام موجود نیست


    • فاطمه خطیبی | 1402/03/18

      سلام وقت بخیر من داروی axitinib میخواهم چطور می‌توانم تهیه کنم؟ ممنونم

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام این دارو جزء لیست ژنریک ایران نیست
      با شماره 190 تماس بگیرید شاید به صورت تک نسخه ای امکان ورود آن به کشور باشد