سولفامتوکسازول Sulfamethoxazole


سولفامتوکسازول یک آنتی بیوتیک سولفونامیدی باکتریواستاتیک است که در سنتز اسید فولیک در باکتری ها تداخل ایجاد می کند .
سولفامتوکسازول برای درمان انواع عفونتهای باکتریایی از جمله عفونت های ادراری , دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش مفید است.

 

مکانیسم اثر

سولفامتوکسازول یک سولفونامید است که به دلیل شباهت ساختاری آن با یک سوبسترای درون زا ، اسید پارا آمینوبنزوئیک (PABA) ، باعث مهار سنتز دی هیدروفولیک اسید در باکتری می شود.

سولفامتوکسازول به طور رقابتی با مهار دی هیدروپتروتاز سنتاز ، آنزیم مسئول تبدیل PABA به دی هیدروفولیک اسید در باکتری,  باعث مهار سنتز باکتری می شود.

فارماکودینامیک

سولفامتوکسازول یک آنتی بیوتیک سولفونامید باکتریواستاتیک است که یک مرحله مهم در سنتز فولات باکتریایی را مهار می کند.

این ترکیب به طور کلی در ترکیب با تریمتوپریم ، یک مهار کننده دی هیدروفولات ردوکتاز داده می شود ، که مانع از تبدیل اسید دی هیدروفولیک به اسید تتراهیدروفولیک می شود. در نتیجه طی  گام های متوالی مسیر سنتز فولات باکتریایی مهار می شود.

فارماکوکینتیک

نیمه عمر: میانگین نیمه عمر سولفامتوکسازول 10 ساعت است و ممکن است در بیماران با عملکرد کلیوی به شدت مختل شود.

جذب: سولفامتوکسازول سریعا پس از مصرف خوراکی جذب شده و فراهمی زیستی 85 تا 90 درصد دارد.

حجم توزیع: 13 لیتر

اتصال پروتئینی: 70 درصد به پروتئین های پلاسما خصوصا آلبومین متصل می شود.

متابولیسم: متابولیسم سولفامتوکسازول در درجه اول توسط آنزیم های آریل آمین N- استیل ترانسفراز (NAT) واسطه می شود.
دفع: دفع دارو عمدتا از طریق فیلتراسیون گلومرولی و ترشح توبولی در کلیه ها انجام می شود.

موارد مصرف سولفامتوکسازول

سولفامتوکسازول به همراه تریمتوپریم ، در فرمولاسیون های مختلف ، برای عفونتهای زیر ناشی از باکتریهای مستعد  نشان داده شده است:

عفونت دستگاه ادراری ، اوتیت حاد در کودکان  ، برونشیت مزمن در بزرگسالان ، انتریت ناشی از حساسیت به شیگلا ، پیشگیری و درمان پنومونی و اسهال مسافران ناشی از باکتری انتروتوکسیژنیک E. coli.

 

مقدار مصرف سولفامتوکسازول

قرص های سولفامتوکسازول 500 میلیگرم و 1 گرم هستند.

سولفامتوکسازول معمولاً روزانه دو یا سه بار ، همراه یا بدون غذا مصرف می شود. باید به اندازه کافی از مایعات استفاده شود تا از ایجاد کریستال در ادرار جلوگیری شود. افراد مبتلا به بیماری های پیشرفته کلیه ممکن است به دوز کمتری نیاز داشته باشند.

موارد منع مصرف

در صورت مشاهده حساسیت نسبت به این دارو و نیز در مواردی که مشکلا‌ت کلیوی، کبدی و یا مشکلات خونی وجود داشته باشد مصرف این دارو ممنوع است.‌

عوارض جانبی سولفامتوکسازول

سرگیجه

سردرد

بی حالی

اسهال

بی اشتهایی

حالت تهوع

استفراغ

راش

آسیب کبدی

کاهش تعداد گلبولهای سفید خون

تعداد پلاکت کم (ترومبوسیتوپنی) ، و

کم خونی

تداخلات دارویی

دروسپیرنون , انالاپریل , لیزینوپریل , متوترکسات , هیدروکلروتیازید , کلرتالیدون , رامیپریل , کیناپریل , بنازپریل , لوکوورین , گلوکارپیداز , آمینوهیپورات سدیم

آمانتادین ، ​​سیکلوسپورین ، ایندومتاسین ، لکوورین ، متوترکسات ، پیریمتامین.

"مهار کننده ACE" (بنازپریل ، آنالاپریل ، لیزینوپریل ، کویناپریل ، رامیپریل)

داروهای ادرار آور (کلرتالیدون ، هیدروکلروتیازید).

هشدارها

اگر به سولفامتوکسازول حساسیت دارید یا در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر نباید از این دارو استفاده کنید:

بیماری شدید کبدی

بیماری کلیوی که پاسخ مناسبی به درمان نمی دهد

کم خونی (گلبولهای قرمز خون پایین) ناشی از کمبود اسید فولیک

سابقه پلاکت های خون پایین

اگر باردار هستید استفاده نکنید

در حین استفاده از این دارو از شیر دادن به نوزاد خودداری کنید.

این دارو نباید به کودکی کوچکتر از 2 ماه تجویز شود.

در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر پزشک خود را مطلع سازید:

بیماری کلیه یا کبدی

کمبود فولات (اسیدفولیک)

آسم یا آلرژی شدید

اختلال تیروئیدی

اچ آی وی یا ایدز

سوء تغذیه

الکلیسم

مقادیر زیادی پتاسیم در خون

پورفیریا ، یا کمبود گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD)

استفاده از داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین)

داروهای آنتی بیوتیک می توانند باعث اسهال شوند که ممکن است نشانه عفونت جدید باشد. اگر اسهال آبکی یا خونی دارید ، قبل از استفاده از داروهای ضد اسهال با پزشک خود تماس بگیرید.

سولفامتوکسازول می تواند پوست را نسبت به نور خورشید حساس کند. از برنزه کردن خودداری کنید و بیرون از منزل لباس محافظ بپوشید و از ضد آفتاب استفاده کنید (SPF 30 یا بالاتر).

مصرف در بارداری

در مورد اثرات این دارو در بارداری مطالعات کافی انجام نشده است.

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • Mr | 1402/01/29

      سلام سولفامتوکسازول بر روی تک سلولی پنوموسیتیس(انگل) هم اثر داره؟

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام بله میتواند موثر باشد البته مقاومت آن نسبت به این آنتی بیوتیک باید بررسی شود