اطلاعات دارویی تیپراناویر

تیپراناویریک مهار کننده پروتئازی غیر پپتیدی HIV-1 است که پردازش پروتئین های Gag و Gag-Pol را در سلول های آلوده به ویروس مهار می کند و مانع تشکیل ویروس های بالغ می شود. دو نوع مکانیسم در رابطه با قدرت تیپراناویر پیشنهاد شده است :
1. تیپراناویر می تواند به جایگاه فعال آنزیم پروتئاز با پیوندهای هیدروژنی کمتر از مهارکننده های پروتئاز پپتیدی اتصال داشته باشد، که منجر به افزایش انعطاف پذیری می شود، و می تواند در جایگاه فعال آنزیم در ویروس هایی که به دیگر مهار کننده های پروتئاز مقاوم شده اند جای بگیرد. این نیز تیپراناویر را قادر می سازد جایگزینی اسید آمینه در جایگاه فعال را تنظیم کند.
2. برهمکنش هیدروژنی قوی تیپراناویر با اسکلت آمیدی جایگاه فعال پروتئاز Asp30 ممکن است منجر به فعالیت آن در برابر ویروس های مقاوم شود.

داروی تیپراناویر یک مهار کننده پروتئازی غیر پپتیدی HIV است. پروتئاز HIV-1 آنزیمی است که برای برش پروتئولیتیک پیش سازهای پلی پروتئینی ویروسی در پروتئین های عملکردی موجود در HIV-1 عفونی مورد نیاز است. این مهار مانع از برش پلی پروتئین های ویروسی می شود که منجر به تشکیل ذرات ویروسی نابالغ غیر عفونی می شود. مهار کننده های پروتئاز تقریبا همیشه همراه با حداقل دو داروی ضد HIV دیگر استفاده می شود.

فراهمی زیستی: با غذا افزایش میابد

اتصال به پروتئین: 99.9٪

حجم توزیع: 7.7-10 لیتر

نیمه عمر: 5.5-6 ساعت

متابولیسم: به طور عمده توسط CYP3A4 کبدی

دفع: مدفوع (82.3٪)؛ ادرار (4٪)

زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 3 ساعت

عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی نوع 1

بزرگسالان

عفونت HIV

500 میلی گرم خوراکی هر 12 ساعت؛ همزمان با ریتوناویر 200 میلی گرم خوراکی هر 12 ساعت مورد نیاز است (درمان تقویت شده)

اطفال

عفونت HIV

<2 سال: ایمنی و اثربخشی تایید نشده است

≥ 2 سال: 14 میلی گرم/کیلوگرم به همراه ریتوناویر 6 میلی گرم / کیلوگرم خوراکی هر 12 ساعت، یا

375 میلی گرم / متر مربع به همراه ریتوناویر 150 میلی گرم / متر مربع هر 12 ساعت

بیش از دوز بزرگسال 500 میلی گرم همراه با 200 میلی گرم خوراکی هر 12 ساعت ریتوناویر نشود.

حساسیت شدید , اختلالات کبدی متوسط و شدید (Child-Pugh کلاس B و C)

داروهایی که با تیپراناویر (همزمان با افزایش ریتوناویر) منع مصرف دارند عبارتند از آگونیست های آلفا 1 آدرنرژیک (مانند آلفوزوسین)، آنتی آریتمی ها (آمیودارون، بپریدیل، فلکاینید، پروپافنون، کینیدین)، ریفامپین، وریکونازول، مشتقات ارگوت (دی هیدرو ارگوتامین، ارگونووین، ارگوتامین، متیل ارگونووین)، سیزاپراید، علف چای، لوواستاتین، سیمواستاتین، لورازیدون، پیموزاید، سیلدنافیل (هنگام استفاده برای فشارخون ریوی)، میدازولام و تریازولام

کم خونی , اسهال , کم آبی , خون دماغ , سردرد , کاهش وزن , تهوع , استفراغ , تب1 , درد عضلانی , خستگی , تنگی نفس , درد شکمی , راش , افزایش ترانس آمینازها , هایپرتری گلیسریدمی

آمیودارون , ارگوتامین سی , ساکویی ناویر | ساکیناویر , کنتراسپتیو تری فازیک , داساتینیب , سفاماندول , کوپانلیسیب , ایبریتومومب تیوکستان , توسیتومومب , اریترومایسین , ایرینوتکان , پاروکستین , پروپافنون , پیموزاید , تیوریدازین , پالبوسیکلیب , کونیواپتان , کابوزانتینیب , ترابکتدین , ونتوکلاکس , کوبیمتینیب , سیمپرویر , آوانافیل , بوسوتینیب , پوناتینیب , اتراویرین , نراتینیب , ریوسیگوآت , پیماوانسرین , ومورافنیب , بریگاتینیب , الیگلوستات , ادوکسابان , ارگولوئید مسیلات , افاتینیب , لومیتاپید , ایوابرادین , مفلوکین , ریبوسیکلیب , سریتینیب , ریفاپنتین , ویلازودون , ترفنادین , لوپیناویر , الوکسادولین , مپریدین , دی سولفیرام , داکلاتاسویر , سوفوسبوویر , لدیپاسویر/سوفوسبوویر , ارگوتامین , ریفابوتین , کابرگولین , کاربامازپین , کلاریترومایسین , دابیگاتران , گل راعی , فلکاینید | فلکایینید , دیزوپیرامید | دیسوپیرامید , ریفامپین , سایمتیدین , سیزاپراید , فلوتیکازون , فلووکسامین , ایکسازومیب , رالتگراویر , فنوپروفن , دابرافنیب , دولوتگراویر , فلیبانسرین , سوفوسبوویر و ولپاتاسویر , تاسیملتئون , ابماسیکلیب , اوروکیناز | یوروکیناز , بینیمتینیب , الباسویر/گرازوپرویر , وراپاکسار , راموسیروماب , انترکتینیب , کانابیدیول , سارسایکلین , کانگرلور , دفیبروتاید

- احتیاط در نارسایی خفیف کبدی

- خطر سمیت کبدی شدید و بالقوه مرگبار

- در بیماران بدون سابقه درمان توصیه نمی شود

- ممکن است فعالیت ضد پلاکت / ضد انعقاد داشته باشد

- خطر سندرم بازسازی ایمنی در همراهی با سایر داروهای ضد ویروسی

- بازتوزیع چربی با "ظاهر کوشینگ مانند" و "کوه بوفالو" ممکن است رخ دهد

- اختلالات خود ایمنی (مانند بیماری گریوز، پلی میوسیتیس و سندرم گیلن باره ) در تنظیم بازسازی ایمنی رخ داده است؛ با این حال، زمان شروع، متغیر است و می تواند ماه ها پس از شروع درمان رخ دهد

- باید همراه با ریتوناویر تجویز شود

- حساسیت به سولفونامیدها

- تجویز همزمان با سوبستراهای دیگر CYP3A4 (ریتوناویر CYP3A4 مهار میکند و خطر سمیت داروهای متابولیزه شونده توسط CYP3A4 را افزایش می دهد.

- افزایش خطر راش ، به ویژه با داروهای ضد بارداری هورمونی

- استفاده از این دارو ممکن است اثر بخشی ضد بارداری خوراکی مبتنی بر استروژن را کاهش دهد؛ توصیه بیماران برای استفاده از روش های ضدبارداری غیرهورمونی

- خطر افزایش زیاد در کلسترول تام و تری گلیسیریدها

- حاوی 116 واحد در میلی لیتر ویتامین E (بیش از RDA) است ؛ مکمل ویتامین E محدود شود.

هشدار شدید

- التهاب هپاتیت و تخریب کبد، از جمله موارد کشنده گزارش شده است؛ در عفونت همزمان هپاتیت B یا هپاتیت C  به دلیل افزایش خطر سمیت کبدی نظارت بیشتری انجام شود.

- خونریزی داخل جمجمه ای، کشنده و غیرکشنده گزارش شده است.

• -  داروی تیپراناویر  با بسیاری از داروهای دیگر تداخل دارد. خطر عوارض جانبی این دارو ممکن است افزایش یابد و یا اثربخشی آن ممکن است کاهش یابد. احتمال عوارض جانبی داروهای دیگر نیز ممکن است افزایش یابد. این ممکن است شامل عوارض جانبی بسیار بد، تهدید کننده زندگی و یا مرگ باشد. برای اطمینان از اینکه این دارو با تمام داروهای دیگری (با یا بدون نسخه ، محصولات طبیعی، ویتامین ها) که مصرف می کنید سازگار است، با پزشک و داروساز خود آنها را بررسی کنید.
• - افزایش قند خون با داروی تیپراناویر  اتفاق افتاده است. این شامل ایجاد دیابت یا تشدید آن است. با دکتر صحبت کنید.
• - قند خون خود را طبق دستور پزشک بررسی کنید.
• - برخی از افراد مبتلا به هموفیلی در هنگام مصرف داروهایی مانند تیپراناویر ، افزایش زمان خونریزی داشته اند. اگر هموفیلی دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
• - این دارو ممکن است سطح کلسترول و تری گلیسرید را بالا ببرد. با دکتر صحبت کنید.
• - عملکرد خونی را طبق دستور پزشک بررسی کنید. با دکتر صحبت کنید.
• - این دارو یک درمان برای HIV نیست. تحت مراقبت دکتر خود بمانید.
• - داروی تیپراناویر  ممکن است آفتاب سوختگی شما را تسهیل کند. در مواجهه با خورشید مراقب باشید. در صورت آفتاب سوختگی سریع هنگام مصرف این دارو به دکتر خود اطلاع دهید.
• - این دارو موجب جلوگیری از انتقال بیماری هایی مانند HIV یا هپاتیت نمی شود که از طریق خون و یا رابطه جنسی منتقل می شود. بدون استفاده از یک کاندوم لاتکس یا پلی اورتان هیچ نوع رابطه جنسی نداشته باشید. از سوزن یا وسایل دیگری مانند مسواک یا تیغ به طور مشترک استفاده نکنید. با دکتر خود صحبت کنید.
• - روش های ضدبارداری مبتنی بر هورمون به خوبی عمل نخواهند کرد.از روش های ضدبارداری دیگر مانند کاندوم استفاده کنید.
• - در صورت بارداری یا قصد بارداری، به پزشک خود بگویید. در حین بارداری شما باید درباره مزایا و خطرات استفاده از این دارو صحبت کنید.
• - اگر وزن کودک شما تغییر کرد، با پزشک صحبت کنید. دوز این دارو ممکن است تغییر کند.
• - دارو را به طور کامل ببلعید و از آسیب به آن خودداری کنید.
• -  داروی تیپراناویر باید با داروی دیگری به نام ریتوناویر مصرف شود. اگر کپسول یا محلول ریتوناویر را مصرف می کنید، تیپراناویر را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. ریتوناویر را با غذا مصرف کنید.
• - دیدانوزین را تا 2 ساعت بعد از تیپراناویر مصرف نکنید.
• - حتی با وجود احساس بهبودی مصرف دارو را طبق دستور پزشک ادامه دهید.
• - مهم است که شما هیچ دوزی از این دارو را از دست ندهید.

• دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف نظر کنید.از دوبرابر کردن یا افزایش دوز خودداری کنید.

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

داروناویر , ریتوناویر , نلفیناویر , آتازاناویر , ساکویی ناویر | ساکیناویر , ایندیناویر , فوسامپرناویر