وازوپرسین Vasopressin


هورمون آنتی دیورتیک یا وازوپرسین یک پپتید 9 آمینواسیدی است که از هیپوفیز خلفی ترشح می شود.وازوپرسین به گیرنده های توبول دیستال یا جمع کننده کلیه متصل می شود و موجب افزایش بازجذب آب به خون می شود.

مکانیسم اثر

وازوپرسین بر سه گیرنده متفاوت اثر می کند.گیرنده وازوپرسین V1a موجب انقباض عروق، گلوکونئوژنز کبد، تجمع پلاکتی و آزادسازی فاکتور 8 می شود.گیرنده وازوپرسین V1b موجب ترشح کورتیکوتروپین از هیپوفیز می شود و گیرنده وازوپرسین V2 بازجذب آب آزاد را در مدولار کلیوی تنظیم می کند.

اتصال وازوپرسین به گیرنده V2 موجب فعال شدن آدنیلات سیکلاز و در نتیجه آزادسازی کانال های آکوآپورین 2 به داخل سلول های مجرای مدولار کلیه می شود که موجب بازجذب  آب بر خلاف فشار اسمزی و غلیظ تر شدن ادرار می شود.

فارماکودینامیک

داروی وازوپرسین هورمون آنتی دیورتیک است که برای پیشگیری و درمان تورم شکم بعد از عمل، برای حذف سایه های گاز مزاحم در عکس برداری اشعه ایکس شکم و دیابت بی مزه استفاده می شود.وازوپرسین موجب انقباض ماهیچه های صاف معدی-روده ای همه ی عروق و مخصوصا مویرگ ها، شریانچه ها و ونول ها می شود.

اثر کمی بر عضلات صاف عروق بزرگ دارد. وازوپرسین برای کنترل خونریزی بیماری von Willebrand و درمان شب ادراری شدید در کودکان استفاده می شود.با مکانیسم ناشناخته ای در ایجاد حافظه نقش دارد.

فارماکوکینتیک

  • فراهمی زیستی: توسط تریپسین در دستگاه گوارش تخریب می شود پس باید تزریقی یا داخل بینی تجویز شود.
  • اتصال به پروتئین :1%
  • شروع اثر آنتی دیورتیک :2-8 ساعت در تجویز زیرجلدی یا عضلانی
  • شروع اثر انقباضی :30-60 دقیقه در تجویز وریدی
  • متابولیسم : در کبد و کلیه متابولیزه شده و سریعا از پلاسما حذف می شود.
  • نیمه عمر تزریقی :10-20 دقیقه
  • دفع :5-10% ادراری

مقدار مصرف وازوپرسین

بزرگسالان

تورم شکم

5 واحد عضلانی سپس هر 3-4 ساعت در صورت لزوم تکرار شود، شاید تا ده واحد افزایش یابد

دیابت بی مزه

5-10 واحد عضلانی/زیرجلدی هر 8-12 ساعت

دوز را بر اساس سدیم و اسمولاریته سرم، مایعات بدن و مقدار ادرار تنظیم کنید.

عکس برداری اشعه ایکس شکم

10 واحد(نیم میلی لیتر) عضلانی/زیرجلدی دو ساعت قبل از عکس برداری ، سپس 10 واحد عضلانی نیم ساعت قبل از عکس برداری

ممکن است قبل از اولین دوز وازوپرسین تنقیه انجام شود. 

کودکان

تورم شکم

با تناسب نسبت به دوز بزرگسالان

دیابت بی مزه

2.5-10 واحد عضلانی/زیرجلدی/داخل بینی هر 8-12 ساعت

انفوزیون وریدی پیوسته :0.0005 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر ساعت سپس هر نیم ساعت دوز را دو برابر کنید تا به اثربخشی مناسب برسید، بیش از 0.01 واحد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر ساعت نشود.

دوز را بر اساس سدیم و اسمولاریته سرم، مایعات بدن و مقدار ادرار تنظیم کنید.

هشدارها

  • در خونریزی گوارشی انفوزیون باید برای 12-24 ساعت بعد از توقف خونریزی ادامه یابد و دوز در عرض 24-48 ساعت کاهش یابد.
  • انفوزیون دائم باید توسط دستگاه انفوزیون انجام شود.
  • در نفریت مزمن همراه با احتباس نیتروژن با احتیاط استفاده شود.
  • در بیماران پیش و پس از عمل همراه با پلی اوری
  • در بیماران مبتلا به تشنج، میگرن، آسم، نارسایی قلبی، بیماری عروقی، آنژین پکتوریس، ترومبوز کرونری و بیماری کلیوی احتیاط شود.
  • در زنان باردار فقط در صورت ضرورت شدید استفاده شود.

نکات قابل توصیه

وازوپرسین به طور موقت موجب بروز عوارضی نظیر تهوع، درد معده یا بی رنگی پوست بعد از فشار دادن موضع می شود.با مصرف 1-2 لیوان آب بعد از هر تزریق عوارض جانبی کاهش میابد.در تجویز وریدی دارو ممکن است تا مدتی مجاز به آشامیدن آب نباشید.

حین استفاده از این دارو به آزمایش خون مکرر نیاز دارید. همچنین شاید نوارقلب هم بررسی شود.

میزان مصرف مایعات را طبق دستور پزشک تنظیم کنید.مصرف بیش از حد مایعات می تواند مانند عدم مصرف آن مضر باشد.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    تاکنون نظری برای این مطلب درج نشده است.