دولاگلوتاید dulaglutide
دولاگلوتاید یک داروی بیولوژیکی آگونیست پپتید-1 شبه گلوکاگون (GLP-1) جدید شامل آنالوگ GLP-1 محافظت شده با دی پپتیدیل پپتیداز 4 است که به طور کوالانسی به زنجیره سنگین IgG4-Fc انسانی توسط یک پپتید کوچک متصل شده است.
مکانیسم اثر
دولاگلوتاید آگونیست گیرنده GLP-1 انسانی با تشابه 90٪ در توالی اسید آمینه با GLP-1 انسانی (7-37) است. دولاگلوتاید گیرنده GLP-1 را فعال می کند که گیرنده سطح سلولی متصل به غشاء کوپل با آدنیلات سیکلاز در سلول های بتای پانکراس است. دولاگلوتاید در سلول های بتا، AMP حلقوی ( cAMP ) را افزایش می دهد که موجب ترشح انسولین وابسته به گلوکز می شود. دولاگلوتاید ترشح گلوکاگون و تخلیه معده را هم کاهش می دهد.
فارماکودینامیک
دولاگلوتاید گیرنده های پپتید 1 شبه گلوکاگون انسانی را فعال می کند، در نتیجه AMP حلقوی را در سلول های بتا افزایش می دهد. این به نوبه خود، ترشح انسولین وابسته به گلوکز را افزایش می دهد. دولاگلوتاید ترشح گلوکاگون و تخلیه معده را هم کاهش می دهد.
فارماکوکینتیک
- فراهمی زیستی مطلق: 65٪ (0.75 میلی گرم / دوز)؛ 47٪ (1.5 میلی گرم / دوز)
- حداکثر غلظت پلاسمایی: 114 نانوگرم در میلی لیتر
AUC : 14000 نانوگرم.ساعت در میلی لیتر
- حجم توزیع : 19.2 لیتر (0.75 میلی گرم / دوز)؛ 17.4 لیتر (1.5 میلی گرم / دوز)
- متابولیسم : تجزیه به اسید آمینه توسط مسیرهای کاتابولیسم پروتئینی عمومی
- نیمه عمر: 5 روز
- کلیرانس: ~ 0.1 لیتر / ساعت
مقدار مصرف دولاگلوتاید
بزرگسالان
دیابت نوع 2
ابتدا: 0.75 میلی گرم زیرجلدی یک بار در هفته
ممکن است دوز تا 1.5 میلی گرم یک بار در هفته برای کنترل قند بیشتر افزایش یابد.
کودکان
ایمنی و کارایی ثابت نشده است.
موارد منع مصرف
سندروم نئوپلازی مترشحه داخلی چندگانه نوع دوم , وجودسابقه یا سوابق فامیلی سرطان مدولاری تیروئید , حساسیت شدیدعوارض جانبی دولاگلوتاید
اسهال , کاهش اشتها , تهوع , استفراغ , خستگی , درد شکمی , افزایش لیپاز , افت قند خون , دیس پپسی( سوئ هاضمه) , افزایش آمیلاز سرمی , افت قندخون شدیدتداخلات دارویی
کاناگلیفلوزین , بکساروتن | داروی ضد سرطان , گاتی فلوکساسین , ورینوستات , آلکلومتازون , آلیروکوماب , فلوران درنولیدهشدارها
پانکراتیت حاد گزارش شده است (نادر)؛ پس از شروع درمان، بیماران را با دقت برای علائم و نشانه های پانکراتیت از جمله درد شدید شکمی که گاهی اوقات به پشت کشیده می شود و ممکن است با استفراغ همراه نباشد نظارت کنید؛ در صورتی که پانکراتیت مشکوک بود دارو را قطع کنید و اگر تأیید شد دارو را مجددا شروع نکنید.
هیپوگلیسمی ممکن است در استفاده همزمان با محرک های ترشح انسولین ( مثلا سولفونیل اوره) یا انسولین ایجاد شود. در هنگام شروع دولاگلوتاید دوز سولفونیل اوره یا انسولین را کاهش دهید.
واکنش های حساسیت شدید سیستمیک گزارش شده است؛ آنافیلاکسی و آنژیوادم با سایر آگونیست های گیرنده GLP-1 گزارش شده است؛ در بیمار با سابقه آنژیوادم یا آنافیلاکسی با آگونیست دیگر گیرنده GLP-1 احتیاط کنید. معلوم نیست که آیا چنین افرادی مستعد ابتلا به آنافیلاکسی با دارو هستند یا نه، در صورت بروز واکنش چنین واکنشی دارو متوقف شود.
نارسایی حاد کلیه و بدتر شدن نارسایی مزمن کلیه (بعضی به همودیالیز نیاز دارند) در درمان با آگونیست های گیرنده پپتید 1شبه گلوکاگون (GLP-1) گزارش شده است.
ممکن است با عوارض جانبی گوارشی، گاهی اوقات شدید همراه باشد، به بیماران جلوگیری از تخلیه مایعات را توصیه کنید. در بیماران مبتلا به بیماری گوارشی شدید، از جمله فلج گوارشی شدید، مورد مطالعه قرار نگرفته است.
تخلیه معده را کاهش می دهد و ممکن است جذب داروی مصرف شده همراه را تحت تأثیر قرار دهد.
هشدار شدید
خطر تومورهای سلول C تیروئید
- موجب تومورهای سلول C تیروئید در جوندگان می شود؛ خطر انسانی نمی تواند تعیین شود.
- در بیماران با سابقه شخصی یا خانوادگی کارسینوم تیروئید مدولاری (MTC) و یا در بیماران مبتلا به سندرم نئوپلازی چندگانه غدد درون ریز نوع 2 (MEN-2) منع مصرف دارد.
- در مورد احتمال بالقوه MTC با دارو و اطلاع رسانی علائم تومورهای تیروئیدی (به عنوان مثال، جسم در گردن، اختلال بلع، تنگی نفس، کلفتی صدای پایدار) به بیمار توصیه کنید؛ نظارت منظم بر روی کلسی تونین سرمی یا استفاده از سونوگرافی تیروئید ارزش نامشخصی برای تشخیص زودهنگام MTC در بیماران دریافت کننده دارو دارد.
نکات قابل توصیه
- طبق دستورالعمل دقیقا از دارو استفاده کنید.
- دولاگلوتاید یک بار در هفته زیرپوست تزریق می شود. در زمان و روز ثابتی از هفته تزریق را انجام دهید. اگر روز دوز را عوض می کنید، حداقل 3 روز بین دوزها فاصله بگذارید.
- با یا بدون غذا مصرف کنید.
- هر بار در محل متفاوتی تزریق را انجام دهید.هرگز در یک محل دوبار پشت سرهم تزریق نکنید.
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی) می تواند برای هر کسی که دیابت دارد، رخ دهد. علائم عبارتند از سردرد ، گرسنگی، تعریق، تحریک پذیری، سرگیجه، حالت تهوع، ضربان قلب سریع و احساس اضطراب یا لرزش. برای درمان سریع قندخون پایین، همیشه یک منبع قندی مانند آب میوه، آبنبات ، کراکر، کشمش یا نوشابه غیر رژیمی همراه خود داشته باشید.
- پزشک شما می تواند یک کیت تزریقی اورزانسی گلوکاگون تجویز کند تا در صورت داشتن هیپوگلیسمی شدید و عدم توانایی خوردن و آشامیدن از آن استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که خانواده و دوستان نزدیک شما می دانند که چگونه این تزریق را در شرایط اضطراری انجام دهند.
- همچنین علائم قند خون بالا (هیپرگلیسمی) مانند افزایش تشنگی یا ادرار، تاری دید، سردرد و خستگی را نظارت کنید.
- سطح قند خون می تواند تحت تاثیر استرس ، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل یا حذف غذا قرار گیرد. قبل از تغییر دوز یا برنامه دارو، از پزشک خود بپرسید.
- هر قلم یا سرنگ تزریقی تنها برای یک بار استفاده است. پس از استفاده، حتی اگر دارو باقی مانده بود آن را دور بیندازید. دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگه دارید.
- دارو را در یخچال و دور از نور نگه داری کنید. از داروی تاریخ گذشته استفاده نکنید. دولاگلوتاید را فریز نکنید و اگر دارو یخ زده بود دارو را دور بریزید.
- شما همچنین می توانید دارو را در دمای اتاق تا 14 روز قبل از مصرف نگهداری کنید.
فراموشی دوز
- هر چه سریع تر دارو را تزریق کنید.اگر کمتر از 3 روز تا دوز بعدی باقی مانده است از آن صرف نظر کنید. همزمان دو دوز تزریق نکنید.
- از دارو در مدت 72 ساعت دو بار استفاده نکنید .
پرسش از دکتر داروساز