اطلاعات دارویی سدیم بیکربنات

● بی کربنات سدیم با آزاد کردن یون های بی کربنات (HCO3-) هنگامی که در آب یا مایعات بدن حل می شود، به عنوان یک عامل قلیایی عمل می کند.

● در معده، با اسید هیدروکلریک (HCl) واکنش می دهد تا دی اکسید کربن (CO2)، آب (H2O) و کلرید سدیم (نمک خوراکی، NaCl) را تشکیل دهد. این واکنش اسید اضافی معده را خنثی می کند و باعث تسکین سوزش سر دل و سوء هاضمه می شود.

● در شکل داخل وریدی، بی کربنات سدیم برای افزایش pH خون تجویز می شود و به طور موثر اسیدوز متابولیک را با بافر اسید اضافی درمان می کند.

● بی کربنات سدیم در درجه اول با خنثی کردن اسید اضافی معده زمانی که به عنوان یک آنتی اسید استفاده می شود عمل می کند.

● در درمان اسیدوز متابولیک، با افزایش pH خون به عنوان یک بافر سیستمیک عمل می کند که به مقابله با تجمع اسید اضافی کمک می کند.

● اثرات فارماکودینامیک زمانی که به عنوان ضد اسید استفاده می شود، نسبتا سریع است و باعث تسکین سریع سوزش سر دل و سوء هاضمه می شود.

● در موارد اسیدوز متابولیک، اثرات سیستمیک است و ممکن است نیاز به نظارت دقیق برای رسیدن به تعادل pH مورد نظر داشته باشد.

جذب:
● بی کربنات سدیم در صورت مصرف خوراکی به سرعت در دستگاه گوارش جذب می شود و در عرض چند دقیقه اثر ضد اسیدی شروع می شود.

توزیع:
● به سرعت در قسمت های مایع خارج سلولی بدن پخش می شود.

متابولیسم:
● بی کربنات سدیم متابولیسم قابل توجهی در بدن ندارد.

دفع:
● یون های بی کربنات اضافی عمدتاً توسط کلیه ها از طریق ادرار دفع می شود.

● فارماکوکینتیک بی کربنات سدیم داخل وریدی با تجویز خوراکی متفاوت است، زیرا به طور مستقیم به جریان خون تزریق می شود تا به سرعت سطح pH خون را هنگام درمان اسیدوز متابولیک افزایش دهد.

● تسکین سوزش معده و سوء هاضمه گاه به گاه با خنثی کردن اسید معده.

● درمان اسیدوز متابولیک، که زمانی اتفاق می‌افتد که بدن اسید بیش از حد انباشته می‌کند یا مقدار زیادی باز (مواد قلیایی) از دست می‌دهد.

● مدیریت برخی از اختلالات کلیه، از جمله انواع خاصی از سنگ کلیه.

● دوز مناسب بی کربنات سدیم می تواند بسته به شرایط پزشکی خاص تحت درمان و شکل دارو (به عنوان مثال، قرص، پودر، محلول) متفاوت باشد.

● برای تسکین سوء هاضمه یا سوزش سر دل، دوز معمولی ½ تا 1 قاشق چایخوری بی کربنات سدیم مخلوط در یک لیوان آب است که هر 2 تا 4 ساعت در صورت نیاز مصرف شود.

● دوزهای پزشکی برای شرایطی مانند اسیدوز متابولیک یا برخی اختلالات کلیوی باید توسط پزشک تعیین شود و تحت نظارت آنها تجویز شود.

● بی کربنات سدیم در افراد با حساسیت یا آلرژی شناخته شده به دارو منع مصرف دارد.

● در موارد آلکالوز متابولیک، هیپوکلسمی (سطح پایین کلسیم خون)، یا شرایطی که افزایش مصرف سدیم از نظر پزشکی نامطلوب است (مانند فشار خون شدید، نارسایی احتقانی قلب) نباید استفاده شود.

● افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه باید از بی کربنات سدیم با احتیاط و تحت نظارت پزشکی استفاده کنند، زیرا در این موارد می تواند تعادل الکترولیت و وضعیت اسید-باز را بیشتر مختل کند.

● آلکالوز متابولیک که با علائمی مانند انقباض عضلانی، لرزش دست و گیجی مشخص می شود

● احتباس مایعات (ادم) و فشار خون بالا (به ویژه در افراد مبتلا به مشکلات کلیوی)

● افزایش تشنگی و تکرر ادرار

● گاز و نفخ

● آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم (ممکن است منجر به افزایش سطح آلومینیوم خون شود)

● داروهایی که اسید معده را کاهش می‌دهند، مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) و مسدودکننده‌های H2، به دلیل مصرف همزمان ممکن است منجر به آلکالوز شود

● داروهایی که حاوی کلسیم هستند، مانند مکمل های کلسیم

● داروهایی که PH ادرار را تحت تأثیر قرار می دهند، از جمله مهارکننده های کربنیک انیدراز

● بی کربنات سدیم نباید به عنوان یک آنتی اسید برای مدت طولانی یا در مقادیر بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد، زیرا می تواند منجر به آلکالوز متابولیک شود، وضعیتی با عواقب بالقوه جدی برای سلامتی.

● افرادی که سابقه مشکلات کلیوی یا فشار خون بالا دارند باید با احتیاط از بی کربنات سدیم استفاده کنند، زیرا حاوی سدیم است که می تواند این شرایط را تشدید کند.

● اگر رژیم غذایی با محدودیت سدیم دارید، ادم دارید یا فشار خون بالا دارید، از بی کربنات سدیم استفاده نکنید، مگر اینکه توسط یک متخصص تجویز شود.

● استفاده بیش از حد از بی کربنات سدیم در پخت و پز یا پخت ممکن است طعم غذا را تغییر داده و بر بافت آن تأثیر بگذارد.

○ مطالعه بیشتر: فشارخون بالا چیست؟ + علائم، تشخیص و درمان

● از بی کربنات سدیم تحت راهنمایی پزشک برای اهداف پزشکی مانند درمان اسیدوز یا برخی بیماری های کلیوی استفاده کنید.

● اگر از آن به عنوان یک آنتی اسید استفاده می کنید، دوز توصیه شده را دنبال کنید و در صورت تداوم علائم با یک متخصص مشورت کنید.

● از مصرف مقادیر زیاد بی کربنات سدیم بخصوص اگر سابقه زخم معده یا خونریزی گوارشی دارید خودداری کنید.

● بی کربنات سدیم را دور از دسترس کودکان قرار دهید، زیرا مصرف مقادیر زیاد آن می تواند مضر باشد.

● اگر هر گونه عوارض جانبی را تجربه کردید یا در مورد استفاده از آن نگرانی دارید، با پزشک یا مرکز کنترل مسمومیت مشورت کنید.

● بی کربنات سدیم به طور کلی برای استفاده گاه به گاه در دوران بارداری برای تسکین سوزش سر دل یا سوء هاضمه بی خطر در نظر گرفته می شود.

● با این حال، افراد باردار باید قبل از استفاده از آن به عنوان یک درمان پزشکی یا اگر نگرانی هایی در مورد مصرف آن دارند، با پزشک مشورت کنند.