مایکوفنولات موفتیل Mycophenolate mofetil
Englishمایکوفنولات موفتیل یک مهارکننده ایمنی است. وقتی سیستم ایمنی با عضو جدید مانند یک مهاجم رفتار کند، بدن شما ممکن است پیوند عضو را"رد کند". مهارکننده ایمنی به جلوگیری از رد پیوند کمک می‌کند.
مایکوفنولات موفتیل برای جلوگیری از رد پیوند قلب، کبد و کلیه توسط بدن استفاده می‌شود. این دارو معمولا با سیکلوسپورین و دارو استروئیدی داده می‌شود.
اشکال دارو
مکانیسم اثر مایکوفنولات موفتیل
مایکوفنولیک اسید (MPA)، متابولیت فعال مایکوفنولات موفتیل در اثر هیدرولیزمی‌باشد.MPA مهارکننده قوی، انتخابی، غیر رقابتی و برگشت‌پذیر اینوزین مونوفسفات دی‌هیدروژناز (IMPDH) است، و بنابراین مسیر سنتز مجددنوکلئوتید گوانوزین بدون پیوستگی به DNA را مهار می‌کند.
چون لنفوسیتهای T و B برای تکثیرشان به شدت وابسته به سنتز مجدد پورین‌ها هستند، در حالی که سایر سلول ها از مسیربازیافتی استفاده میکنند لذا این دارو روی لنفوسیت ها اثر سمیت سلولی دارد.
فارماکودینامیک
مایکوفنولات موفتیل پیش داروی مایکوفنولیک اسید (MPA)، ترکیب آنتی‌بیوتیکی مشتق شده از پنی‌سیلیوم استولونیفروم، است. بیوسنتز مجدد نوکلئوتیدهای پورین را به وسیله مهار آنزیم اینوزین مونوفسفات دی‌هیدروژناز مسدود می‌کند.
مایکوفنولیک اسید به دلیل اثر انتخابی بر روی سیستم ایمنی مهم است. از تکثیر سلولهای T، لنفوسیتها و تشکیل آنتی بادی از سلولهای B جلوگیری می‌کند. همچنین ممکن است فراخوانی لوکوسیتها به محل ایجاد کننده التهاب را مهار کند.
فارماکوکینتیک
در 12 داوطلب سالم، میانگین فراهمی زیستی مطلق مایکوفنولات موفتیل خوراکی نسبت به مایکوفنولات موفتیل داخل وریدی (بر اساس MPA AUS) 94% بود میانگین (±SD) حجم توزیع MPA در 12 داوطلب سالم به ترتیب پس از تجویز وریدی و خوراکی تقریبا 6/3 (±5/1) و 4 (±2/1)L/kgبود.
اتصال به پروتئین MPA، در غلظتهای بالینی، 97%میباشد.مقدار جزئی دارو به صورت MPA در ادرار دفع می‌شود (>1% دوز).
در تجویزخوراکی ، مایکوفنولات موفتیل 93% دوز مصرف شده از طریق ادرار و 6% از طریق مدفوع دفع می شود. 87% دوز تجویز شده به صورت MPAG در ادرار دفع می‌شود.
میانگین نیمه عمر دفع مایکوفنولیک اسید (متابولیت فعال)از8 تا 16 ساعت میباشد.
کلیرانس دارو: [ mL/min ] کلیرانس پلاسمایی،MPA، تجویز خوراکی [ 193 •mL/min] کلیرانس پلاسمایی، MPA، تجویز وریدی [ 177 ]کلیرانس کلیوی ، MPAG، قرص آهسته رهش[ 5/15 ]
مقدار مصرف مایکوفنولات موفتیل
مایکوفنولات موفتیل در پیوند کلیه بزرگسالان:
1 گرم ،خوراکی 2 بار در روز (دوز 2 گرم روزانه)گرچه تجویز دوز 5/1 گرم 2 بار در روز (دوز 3 گرم روزانه) در آزمونهای بالینی استفاده شده بود و موثر و ایمن بود، هیچ مزیت کارآمدی برای بیماران پیوند کلیه‌ای نداشت.بیمارانی که 2گرم در روز مایکوفنولات موفتیل دریافت می‌کردند مشخصات ایمنی بهتری از بیمارانی که 3 گرم در روزمایکوفنولات موفتیلدریافت می‌کردند، نشان دادند.اطفال (3 ماهه تا 18 ساله) توصیه می شودکه دوز سوسپانسیون خوراکی مایکوفنولات موفتیل 600 mg/m2 دو بار در روز تجویز شود (تا حداکثر دوز روزانه 2 g/10 mL سوسپانسیون خوراکی).
بیماران با سطح بدنی 25/1 مترمربع تا 5/1 متر مربع ممکن است کپسولهای مایکوفنولات موفتیل در دوز 750 میلی گرم دو بار در روز (دوز 5/1 گرم روزانه) دریافت کنند. ).
بیماران با سطح بدنی > 5/1 متر مربع ممکن است کپسول یا قرص های مایکوفنولات موفتیل در دوز 1 گرم دو بار در روز (دوز 2 گرم روزانه) دریافت کنند.
مایکوفنولات موفتیل در پیوند قلب بزرگسالان :
دوز 5/1 گرم خوراکی، دو بار در روز(دوز 3 گرم روزانه) برای استفاده در بیماران پیوند قلبی بزرگسال توصیه می‌شود.مایکوفنولات موفتیل در پیوند کبدی بزرگسالان :
دوز 5/1 گرم خوراکی،دو بار در روز(دوز 3 گرم روزانه) برای استفاده در بیماران پیوند کبدی بزرگسال توصیه می‌شود.موارد منع مصرف مایکوفنولات موفتیل
ازدیادحساسیت به این دارو و ترکیبات آن , ازدیاد حساسیت به پلی سوربات 80 , نقص آنزیمی هیپوگزانتین گوانین فسفوریبوزیل ترنسفرازعوارض جانبی مایکوفنولات موفتیل
تهوع , سردرد2 , بی خوابی , درد قفسه سینه , یبوست , افزایش تعداد ضربان قلب , دردشکمی , گیجی , استفراغ , صدمه جدی به کبد , بثورات جلدی , اسهال , تنگی تنفس , ضعف , افزایش فشارخون , کاهش فشارخون , کاهش پلاکت خون , کاهش لکوسیت خون , کم خونی , گز گزاندامها , سوءهاضمه , عفونت دستگاه ادراری , ادم , ادم محیطی , سرفه , سینوزیت , عفونت دستگاه تنفسی , تب1 , اضطراب , کاهش منیزیم خون , عفونت ها , بی اشتهایی , پشت درد , درد , عفونت خون , اختلالات قلبی عروقی , لرزش , عملکرد غیرطبیعی کلیه , افزایش کلسترول خون , افزایش پتاسیم خون , کاهش پتاسیم خون , افزایش قند خون , کاهش کلسیم خون , افزایش کراتینینتداخلات دارویی مایکوفنولات موفتیل
آسیکلویر(آسیکلوویر) , لوسیون ام جی , آلومنیوم ام جی +سایمتیکون , آلومینیوم ام جی اس , امپرازول , اینفلواک , پنتوپرازول , سولامر , سیپروفلوکساسین , سیکلوسپورین , والگانسیکلویر(والگانسیکلوویر) , آمپی سیلین , اس امپرازول , بوسولفان , تراستوزوماب , دفریپرون , سیرولیموس , آلفاسپت , باسی لیکسی مب , کاناکینومب , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , کلوگزاسیلین , گان سیکلوویر , بیزوپرولول , توفاسیتینیب , کربونیل آهن , واکسن هیومن پاپیلوما ویروس(گارداسیل ) , کنتراسپتیو , کنتراسپتیو دی ای , کنتراسپتیواچ دی , کنتراسپتیوال دی , کوآموکسی کلاو , منیزیوم هیدروکساید , لانسوپرازول | لانزوپرازولهشدارها
1- سمیت مرگ جنینی، بدخیمی ها وعفونت های جدی با مصرف مایکوفنولات موفتیل ممکن است رخ دهد.
2-استفاده مایکوفنولات موفتیل درحین حاملگی با افزایش خطرات سقط در سه ماهه اول حاملگی و ناهنجاریهای مادرزادی ارتباط نزدیکی دارد. زنان باقدرت باروری (FRP) باید در مورد پیشگیری از بارداری و برنامه‌ریزی جلوگیری مشاوره بگیرند.
3-مهارایمنی ممکن است منجربه افزایش احتمال عفونت و بروز لنفوم شود.
4- تنها توسط پزشک متخصص تجویز شود.
5-بیمارانی که دارو را دریافت میکنند باید در مراکز مجهز با آزمایشگاههای کافی و منابع پزشکی حمایت کننده تحت نظر قرار گرفته شوند.
نکات قابل توصیه
1-زنان با قدرت باروری باید از افزایش احتمال سقط در سه ماهه اول حاملگی و ناهنجاریهای مادرزادی آگاه شوند و در مورد پیشگیری از بارداری و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از بروز مشکلات ناخواسته مشاوره ببینند.
2- زنان با قدرت باروری باید بلافاصله قبل از شروع مایکوفنولات موفتیل تست حاملگی ادراری یا سرمی با حساسیت حداقل 25 mIU/mL را داشته باشند.
3-در حین درمان با مایکوفنولات موفتیل بایدازمصرف واکسن زنده ضعیف شده خودداری شود و باید به بیماران توصیه شود که واکسنها ممکن است اثرکمتری داشته باشند.
4-سوسپانسیون خوراکی مایکوفنولات موفتیل حاوی آسپارتام، منبع غنی از فنیل آلانین (0.56 mg phenylalanine/mL suspension)،می باشد. بنابراین، در بیماران فیل‌کتونوری تجویز مایکوفنولات موفتیل با احتیاط انجام شود.