اوریتاوانسین oritavancin
اوریتاوانسین یک آنتی بیوتیک لیپوگلیکوپپتیدی نیمه مصنوعی می باشد که در درمان عفونت های پوستی کاربرد دارد.
اوریتاوانسین در درمان عفونت های حاد باکتریایی پوستی و ساختار پوست(شامل زیر پوست) در بزرگسالان بکار می رود. این دارو در عفونت های تایید شده/مشکوک با ارگانیسم های گرم مثبت تایید شده یا حساس کاربرد دارد.
از آنجا که الگوهای حساسیت میکروبی، از نظر جغرافیایی متمایز هستند، باید قبل از استفاده از دارو، از آنتی بیوگرام های محلی برای اطمینان از پوشش کافی عوامل بیماری زای مربوطه استفاده کرد.
اشکال دارویی و قدرت ها:
پودر لیوفیلیزه آماده برای تهیه، تزریقی: 400 میلی گرم در 50 میلی لیتر در هر ویال
هر ویال با آب مقطر قابل تزریق آماده می شود و سپس با دکستروز 5% در آب مقطر جهت انفوزیون وریدی رقیق می شود. هر دو محلول آماده و رقیق شده برای انفوزیون باید شفاف، بدون رنگ تا زرد کمرنگ باشند.
انواع میکروارگانیسم های گرم مثبت حساس:
استافیلوکوکوس اورئوس (شامل انواع حساس به متی سیلین و مقاوم به متی سیلین یا MRSA)
استرپتوکوکوس پیوژن، استرپتوکوکوس آگالاکتیه، استرپتوکوکوس دیس گالاکتیه، گروه استرپتوکوکوس آنژینوزوس (شامل استرپتوکوکوس آنژینوزوس، استرپتوکوکوس اینترمدیوس و استرپتوکوکوس کانستلاتوس)
انتروکوکوس فاسیالیس(فقط انواع حساس به ونکومایسین)
مکانیسم اثر
دیواره سلولی برای بقا و تکثیر باکتری ها حیاتی است، لذا می تواند اولین گزینه ی هدف در درمان آنتی بیوتیکی باشد. اوریتاوانسین با 3 مکانیسم علیه ارگانیسم های گرم مثبت حساس عمل می کند:
مهار مرحله ی ترانس گلیکوزیلاسیون (پلیمریزاسیون) بیوسنتز دیواره سلولی با اتصال به پپتید بنیادی پیشساز ها
مهار مرحله ی ترانس پپتیداسیون (ایجاد پیوند) بیوسنتز دیواره سلولی با اتصل به بخش های پل زدن پپتیدی دیواره
اختلال در یکپارچگی غشای باکتریایی، منجر به دپلاریزاسیون، نفوذپذیری و مرگ سلول
فارماکودینامیک
اوریتاوانسین در سنتز و یکپارچگی دیواره سلولی دخالت می کند، و با همین مکانیسم در درمان عفونت های حساس پوستی و زیرپوستی ناشی از باکتری های گرم مثبت بکار می رود. این دارو در افزایش مصنوعی INR و aPTT و تداخل با تست های انعقاد خون معروف است. مواردی از واکنش های پس از انفوزیون نیز گزارش شده است.
فارماکوکینتیک
جذب:
غلظت پیک پلاسمایی: 138 میکروگرم در میلی لیتر
توزیع:
اتصال به پروتئین: 85%
حجم توزیع: 87.6 لیتر، توزیع وسیع در بافت ها
متابولیسم:
متابولیزه نمی شود.
مهار کننده ی ضعیف CYP2C9 و CYP2C19
القا کننده ی ضعیف CYP3A4 و CYP2D6
حذف:
نیمه عمر، آلفا: 2.29 ساعت
نیمه عمر، بتا: 13.4 ساعت
نیمه عمر، نهایی: 245 ساعت
کلیرانس: 0.445 لیتر در ساعت
دفع: پس از دوهفته جمع آوری
مدفوع: کمتر از 1%
ادرار: کمتر از 5 %
مقدار مصرف اوریتاوانسین
تک دوز 1200 میلی گرمی، تجویز شده برای انفوزیون وریدی طی 3 ساعت
هشدارها
احتیاطات:
ازدیاد حساسیت از جمله مواردی از آنافیلاکسی گزارش شده است، شامل موارد حساسیت متقاطع به سایر گلیکوپپتید ها (مثل دالباوانسین، تالاوانسین، ونکومایسین)؛ در صورت مشاهده ی علایم ازدیاد حساسیت حاد، دارو را قطع کنید و بیماران با سابقه ی حساسیت به گلیکوپپتید ها را پایش کنید.
واکنش های مربوط به تزریق که به عنوان“سندرم مرد قرمز“ شناخته می شوند، شامل برافروختگی قسمت بالایی بدن، کهیر، خارش و/یا بثورات گزارش شده است؛ سرعت انفوزیون را آهسته کنید یا آن را در صورت بروز این علایم قطع کنید.
واکنش های تزریق که به صورت درد قفسه سینه، درد پشت، لرز و لرزش با استفاده از این دارو مشاهده می شود، از جمله پس از تجویز بیشتر از یک دوز طی یک دوره ی درمان با این دارو رخ می دهد. قطع یا آهسته کردن سرعت انفوزیون منجر به قطع این عوارض می گردد؛ ایمنی و اثربخشی بیشتر از یک دوز دارو طی یک دوره درمان هنوز اثبات نگردیده است.
اسهال ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل (CDAD) در پی تجویز تقریبا همه ی آنتی بیوتیک های سیستمیک گزارش شده است و ممکن است با شدت های متنوعی از خفیف تا کولیت های کشنده رخ دهد؛ بیماران را درصورت بروز این عارضه به خوبی پایش کنید.
در مطالعات بالینی، در مقایسه با ونکومایسین، موارد بیشتری از استئومیلیت با اوریتاوانسین گزارش شده است، درصورت شک به استئومیلیت، درمان آنتی باکتریایی مناسب را جایگزین کنید.
جهت کاهش مقاومت باکتریایی به دارو و حفظ اثرگذاری، دارو را تنها در درمان عفونت های اثبات شده یا به شدت مشکوک ناشی از باکتری های حساس تجویز نمایید.
تداخل با تست های انعقادی:
aPTT را بصورت مصنوعی تا 120 ساعت طولانی می کند، و ممکن است PT و INR را نیز تا 12 ساعت و ACT را تا 24 ساعت طولانی کند.
برای بیمارانی که نیاز به پایش aPTT در طی 120 ساعت اثر دوز دارند، یک تست انعقادی غیرفسفولیپیدی جایگزین مثل آزمایش فاکتور Xa(کروموژنیک) در نظر بگیرید یا دازوی ضدانعقادی استفاده کنید که نیاز به پایش aPTT نداشته باشد.
طولانی کردن زمان انعقاد فعال(ACT) نیز محتمل است چون از معرف های فسفولیپیدی نیز در این تست های انعقادی استفاده شده است.
اوریتانسین هیچ اثری بر سیستم انعقادی ندارد.
مرور تداخلات دارویی:
اوریتانسین، یک مهار کننده ی ضعیف و غیراختصاصی CYP2C9 و CYP2C19 و القاکننده ی ضعیف CYP3A4 و CYP2D6 می باشد.
تجویز همزمان اوریتاوانسین با داروهایی که اغلب تحت تاثیر آنزیم های CYP450 می باشند ممکن است منجر به کاهش یا افزایش غلظت این داروها بشود. علایم مسمومیت یا کاهش اثرگذاری داروها را در این تجویزهای همزمان به دقت پایش کنید.
نکات قابل توصیه
سازگار های وریدی: دکستروز 5% در آب
ناسازگارهای وریدی:
محلول های سالین
داروهای فرموله شده در pH پایه یا طبیعی
تجویز وریدی:
همزمان با سایر داروهای وریدی از طریق یک مسیر وریدی یا از سایت Y مشترک دارو را تجویز نکنید.
درصورتی که یک مسیر وریدی برای داروهای دیگر نیز قرار است استفاده شود یا استفاده شده است، مسیر را با با دکستروز 5% قبل و بعد از استفاده از اوریتاوانسین شستشو دهید.
عوارض جانبی:
تهوع، سردرد، استفراغ، آبسه در اندام ها و زیرپوست، اسهال، افزایش ALT، گیجی، فلبیت محل انفوزیون، تاکی کاردی، واکنش های محل انفوزیون، افزایش AST
تداخلات:
تداخل جدی، از جایگزین استفاده نمایید: واکسن وبا
موارد منع مصرف:
ازدیاد حساسیت
استفاده از هپارین سدیم تجزیه نشده طی 120 ساعت (5 روز) از زمان استفاده از اوریتاوانسین
مصرف در بارداری
هیچ اطلاعاتی پیرامون مصرف این دارو در خانم های باردار برای ارزیابی خطر مرتبط با دارو در نقایص مادرزادی، سقط جنین یا پیامد های نامطلوب مادر و جنین موجود نیست.
داده های حیوانی:
در مطالعات تولید مثلی حیوانات، در دوره ی ارگانوژنز هیچ اثری از دارو بر رشد یا زنده ماندن جنین در رت ها یا خرگوش های باردار درمان شده با بالاترین دوزهای وریدی دارو (دوز هایی معادل 25% تک دوز بالینی) مشاهده نشد.
مصرف در شیردهی
دارو در شیر رت های شیرده حضور دارد.
بنابراین در شیر انسان نیز ترشح می شود.
مزایای رشد و سلامتی شیردهی باید همراه با نیاز بالینی مادر به دارو و هرگونه عوارض جانبی روی نوزاد شیرخوار از طرف دارو یا شرایط زمینه ای مادر باید مدنظر قرار گیرد.
پرسش از دکتر داروساز