Vitamin K1
اطلاعات دارویی ویتامین کا 1 ( فیتونادیون)
ویتامین کا 1 ( فیتونادیون) Vitamin K1
ویتامین کا 1 ( فیتونادیون) ، یک ویتامین محلول در چربی و از مشتقات نفتوکینون می باشد.
مکانیسم اثر
ویتامین کا در بدن جهت سنتز فاکتورهای انعقادی خون در کبد از جمله فاکتور 2 (پروترومبین), فاکتور 7 (پروکانورتین), فاکتور 9 (فاکتور کریسمس یا جزء ترمبوپلاستین پلاسما) و فاکتور 10 ( فاکتور استوارت پاور) استفاده می شود.
فارماکودینامیک
ویتامین کا باعث از بین رفتن اثرات مهاری کومارین و مشتقات اینداندیون بر سنتز فاکتورهای انعقادی 2, 7, 9 و 10 می شود.
فارماکوکینتیک
ویتامین کا در دستگاه گوارش فقط در حضور نمک های صفراوی جذب شده و در مصرف خوراکی طی 6 تا 10 ساعت باعث افزایش فاکتورهای انعقادی خون می شود.
ویتامین کا در مصرف تزریقی طی 1 تا 2 ساعت فاکتورهای انعقادی را افزایش می دهد و معمولا خون ریزی طی 3 تا 6 ساعت کنترل می شود و پروترومبین تایم طی 12 تا 14 ساعت نرمال می شود.
دارو در فاصله کوتاهی بعد از جذب در کبد تغلیظ می شود و مقدار اندکی از آن در بافت های بدن ذخیره می شود. ویتامین کا به مقدار محدودی از جفت عبور می کند و در شیر نیز ترشح می شود. راه دفع دارو خیلی شناخته شده نیست. غلظت مدفوعی بالای آن هم احتمالا به علت سنتز آن در روده توسط باکتری ها می باشد.
موارد مصرف ویتامین کا 1 ( فیتونادیون)
پروفیلاکسی( پیشگیری ) و درمان اختلالات انعقادی در نتیجه نقص در تشکیل فاکتورهای 2، 7، 9 و 10 به دلیل کمبود ویتامین کا
مقدار مصرف ویتامین کا 1 ( فیتونادیون)
- بزرگسالان
هایپوپروترومبینمیا در اثر داروهای ضد انعقاد :
ابتدا 2.5 تا 10 میلی گرم خوراکی , زیرجلدی یا وریدی. حداکثر دوز روزانه 25 میلی گرم ( به ندرت تا 50 میلی گرم) می باشد.
- در صورت امکان تزریق زیر جلدی بر وریدی ارجح است.
- در صورت تزریق وریدی با سرعت خیلی آهسته (1 میلی گرم در حداقل 1 دقیقه) تزریق شود.
هایپوپروترومبینمیا غیر وابسته به داروهای ضد انعقاد :
ابتدا 2.5 تا 25 میلی گرم یا بیشتر به صورت خوراکی یا زیرجلدی . حداکثر دوز روزانه تا 50 میلی گرم می باشد.
- در مصرف خوراکی در مواردی که یرقان انسدادی یا فیستول صفراوی وجود دارد باید با نمک های صفراوی استفاده شود در غیر اینصورت جذب نخواهد شد.
- کودکان
پروفیلاکسی هایپوپروترومبینمیا :
0.5 تا 1 میلی گرم عضلانی طی یک ساعت اول بعد از تولد
درمان کمبود ویتامین کا :
0.5 تا 1 میلی گرم عضلانی طی یک ساعت اول بعد از تولد
هایپوپروترومبینمیا غیر وابسته به داروهای ضد انعقاد :
1 میلی گرم زیر جلدی یا عضلانی
تداخلات دارویی
ضد انعقاد های خوراکی (کومارین و اینداندیون ها): ویتامین کا آنتاگونیست فارماکولوژیک ضد انعقادهاست و با هم نباید مصرف شوند مگر در موارد مسمومیت با ضد انعقادها که ویتامین کا به عنوان آنتی دوت استفاده می شود.
اورلیستات : کاهش جذب گوارشی ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین کا
روغن های مینرال :کاهش جذب ویتامین کا
هشدارها
- در طی تزریق وریدی یا عضلانی این داروی فیتونادیون ممکن است تاثیرات بد و حتی کشنده ای ایجاد شود. به نظر می رسد این اثرات به خاطر واکنش های آلرژیک است که گهگاه با مشکلات شدید تنفسی و قلبی همراه است. برخی افراد در تزریق اول دچار این اختلالات می شوند. این دارو باید فقط در صورتی به صورت تزریقی استفاده شود که ویتامین کا به سایر روش ها قابل تجویز نباشد و منافع تجویز عضلانی یا وریدی از مضرات آن بیشتر باشد.
- اثرات انعقادی ویتامین کا بلافاصله بعد از تزریق ایجاد نمی شود و تغییرات پروترومبین تایم 1 تا 2 ساعت بعد از تجویز ویتامین کا قابل ارزیابی می باشد.
- در بیماران کبدی در صورتی که پاسخ دهی اولیه به ویتامین کا خیلی رضایت بخش نبوده باشد باید از تکرار دوزهای بالا خودداری شود.
- ویتامین کا سریعا توسط نور تجزیه می شود بنابراین باید فیتونادیون را از نور محافظت کرد و تا زمان مصرف در جعبه های مقوایی اولیه نگاه داشت.
نکات قابل توصیه
در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
- سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی
- طی درمان بررسی عملکرد خونی تحت نظر پزشک لازم است.
- برخی از فرمولاسیون های ویتامین کا حاوی بنزیل الکل هستند. این فرآورده ها نباید در نوزادان و اطفال استفاده شوند.
- در صورت داشتن قصد بارداری یا باردار بودن با پزشک مشورت شود چراکه لازم است سود و ضرر مصرف ویتامین کا در این دوران سنجیده شود.
- در دوران شیردهی نیز با مشورت پزشک استفاده شود.
مجید هستم | 1402/11/08
آیا میشه از امول ویتامین کا وریدی بصورت عضلانی یازیر جلدی برای نوزادان تازه متولد شده استفاده کرد
پاسخ دکتر شیعه زاده:
با درود فراوان
تزریق ویتامین k عضلانی به صورت روتین در نوزادان در بدو تولد انجام می شود
با احترام
سمیرا ابراهیمی | 1402/04/11
سلام آیا ویتامین کاباعث یبوست میشه؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام خیر یبوست جزء عوارض آن نیست
زهرا | 1402/02/08
سلام من پریود های خیلی شدید دارم دکتر رفتم ازمایش وسونو دادم گفتن مشکلی نداری وترنسید تجویز کردن ولی تاثیرزیادی نداره آیامیتونم قرص ویتامین کا مصرف کنم؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام خیر بدون تجویز پزشک نمی توانید این دارو را مصرف کنید
بیانی | 1401/12/06
باسلام من ۴۲ سالمه دوماه پیش پریودی شدید داشتم یک ماه طول کشید دکتر رفتم ضخامت اندومتر ۱۴ بود آمپول ویتامین کا ۱۰ رو تجویز کرد زدم و خونریزیم قطع شد حالا باز همون شرایط رو دارم ۱۰ روزه خونریزی همراه با درد دارم میتونم دوباره از این آمپول استفاده کنم ممنون میشم پا سخ بدید
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام خیر لازم است مجدد به متخصص زنان یا غدد مراجعه کنید
علیرضا | 1400/06/03
سلام پسرم ۱۰ سالشه بیماری ویلسون دارد.inr ۲میباشد.دکتر میگه باید ویتامین کا ۱میلی گرم وریدی تزریق کنه. نظرتان چیه؟
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام ایرادی ندارد
Aynaz | 1400/02/18
سلام آقای دکتر آیا تزریق فقط یک آمپول ویتامین کا بعد از ۵ روز باعث مرگ و سکته قلبی بشه
پاسخ خانم دکتر بیدار:
با سلام
علت سکه ابتدا باید برسی دقیق شود..
باران | 1399/10/05
باسلام .به من گفتن که امپوامپولغل نیم میلی ویتامین kرا میتونم بریزم رو یه حبه قند بخورم .ایادرسته؟چون تزریقات نمیتونم داشته باشم
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام با توجه به کمتر بودن جذب خوراکی دارو نسبت به تزریق بهتر است با پزشک مشورت شود
یاشار | 1399/05/26
خواهشا بگید چجوری آمپول ویتامین کا رو تهیه کنم من تبریز زندگی میکنم اینجا نیست
پاسخ مدیر سایت:
اپلیکیشن داروفرست را نصب کنید و سفارش خود را ارسال نمایید
افسانه فرجی بلفه تیموری | 1399/03/27
باسلام،میخواستم بپرسم که ایا بدون تجویز پزشک میتوان امپول ویتامین k1 را تز ریق کرد چون بیست و پنج ساله داروی کورتون و همنیطور هیدروکسین مصرف میکنم و چهار مرتبه مچ پاهایم شکسته ومقداری هم پوکی استخوان دارم البته دم مرزه......اگر می تون تزریق کنم به چه صورتاستفاده کنم .....هفتگی یا ماهی یکبار ممنونتان میشم اگه جواب بدید باتشکرات فراوان🙏🙏
پاسخ خانم دکتر مشیری:
با سلام
خیر حتما با تجویز پزشک استفاده نمایید.