کلرپرومازین Chlorpromazine


کلرپرومازین یک مشتق دی متیل آمین از فنوتیازین است. این دارو جهت اختلالات روانی، ضد استفراغ، آرامش بخش قبل از جراحی، درمان سکسکه غیرقابل کنترل، پورفیری متناوب حاد (بیماری ژنتیکی کبدی با اختلال متابولیسم پیرول)، تتانوس(انقباضات عضلانی شدید) و درمان فاز مانیک اختلال دوقطبی به کار می رود. این دارو همچنین به منظور درمان مشکلات رفتاری شدید در کودکان مصرف می شود.

فارماکودینامیک

کلرپرومازین یک عامل سایکوتروپیک است که برای درمان اسکیزوفرنی تجویز می شود. این دارو همچنین دارای اثر آرامش بخشی و ضداستفراغی می باشد.

کلرپرومازین بر تمام سطوح سیستم عصبی مرکزی (عمدتا در سطح زیرقشری) و همچنین بر روی سیستم های ارگان های مختلف تاثیر می گذارد. کلرپرومازین دارای اثر قوی آنتی آدرنرژیک و اثر ضعیف تر آنتی کولینرژیک محیطی است. این دارو همچنین دارای فعالیت ضعیف آنتی هیستامینی و آنتی سروتونینی می باشد. اثر بلاک کردن گانگلیونی در این دارو نسبتا ضعیف است.

فارماکوکینتیک

  • جذب:
  • فراهمی زیستی: 20 درصد ، اثر عبور اول وسیع
  • شروع اثر: 30 - 60 دقیقه
  • طول اثر: 4 تا 6 ساعت در فرم سریع رهش ، 10 تا 12 ساعت در فرم پیوسته رهش
  • توزیع
  • اتصال پروتئینی: 92- 97 %
  • حجم توزیع: 20 لیتر/کیلوگرم
  • متابولیسم:
  • در کبد توسط آنزیم CYP2D6 متابولیزه می شود.
  • متابولیت ها: 10- 12 ترکیب مختلف
  • حذف:
  • نیمه عمر: حدود 30 ساعت
دفع: از طریق ادرار   

مقدار مصرف کلرپرومازین

بزرگسالان:

اسکیزوفرنی، اختلالات روانی

  • خوراکی:

در شروع 30 تا 75 میلی گرم در روز در دوزهای منقسم هر 6 -12 ساعت.

دوز نگهدارنده 200 میلی گرم در روز (تا 800 میلی گرم در روز در بعضی بیماران، بعضی بیماران نیز ممکن است به 1-2 گرم در روز نیاز داشته باشند)

  • وریدی/ عضلانی:

در شروع 25 میلی گرم، بعد از آن در صورت نیاز بعد از 1-4 ساعت 25-50 میلی گرم ،  سپس تا حداکثر 400 میلی گرم در دوزهای 4 تا 6 ساعته تا زمانی که بیمار کنترل گردد. دوز معمول 300 تا 800 میلی گرم در روز است.

حالت تهوع/استفراغ

  • خوراکی: 10- 25 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز
  • وریدی/عضلانی: 25-50 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز

اضطراب قبل از جراحی

  • خوراکی: 25-50 میلی گرم 2 تا 3 ساعت قبل از عمل
  • عضلانی: 5/12 - 25 میلی گرم 1 تا 2 ساعت قبل از عمل

آرام بخش طول عمل

  • 5/12 میلی گرم عضلانی هر نیم ساعت یا 2 میلی گرم وریدی هر 2 دقیقه. دوز کل از 25 میلی گرم بیشتر نشود.

سکسکه های غیرقابل کنترل:

  • 25 تا 50 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت در صورت نیاز. در صورت تداوم سکسکه ها تا بعد از 2-3 روز از تجویز خوراکی، 25 تا 50 میلی گرم عضلانی هر 3 تا 4 ساعت تجویز شود. اگر علائم تداوم یافت، 25 تا 50 میلی گرم تجویز وریدی آهسته در حالی که بیمار دراز کشیده است. فشار خون نیز چک شود.

پورفیری متناوب حاد:

25 تا 50 میلی گرم خوراکی هر 4 تا 6 ساعت

سردردهای میگرنی (فاقد تاییده FDA)

5 تا 50 میلی گرم وریدی به صورت تک دوز

کودکان:

اختلالات رفتاری، بیش فعالی

  • زیر 6 ماه: ایمنی و کارایی این دارو ثابت نشده است.
  • بالای 6 ماه: 50 - 100 میلی گرم در روز خوراکی/عضلانی ؛ ممکن است 200 میلی گرم در روز یا بیشتر برای بیماران بستری مورد نیاز باشد. برای بیماران سرپایی ممکن است 0.55 میلی گرم بر کیلوگرم هر 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز تجویز شود.

حالت تهوع ، استفراغ:

  • زیر 6 ماه: ایمنی و کارایی این دارو ثابت نشده است.
  • بالای 6 ماه: 0.5 تا 1 میلی گرم بر کیلوگرم خوراکی/عضلانی هر دوزهای 6 تا 8 ساعت در صورت نیاز

اضطراب پیش از عمل جراحی:

  • زیر 6 ماه: ایمنی و کارایی این دارو ثابت نشده است.
بالای 6 ماه: 0.55 میلی گرم بر کیلوگرم خوراکی/عضلانی 1 تا 2 ساعت قبل از عمل

هشدارها

  • آن طور که در مطالعات کوتاه مدت کنترل شده نشان داده شده است مصرف این دارو برای کسانی که دچار بیماری های مرتبط با زوال عقل هستند و تحت درمان با داروهای ضداختلالات روانی می باشند همراه با خطر مرگ بوده است. مرگ در این مطالعات به دلایل قلبی عروقی (ایست قلبی و مرگ ناگهانی) و یا عفونی (ذات الریه) بوده است.
  • این دارو برای کسانی که از بیماری های مرتبط با زوال عقل رنج می برند تایید نشده است.
  • از تجویز این دارو در کودکان مشکوک به سندروم ری اجتناب شود.
  • تجویز دارو در بیماران دچار گلوکوم، هایپرتروفی پروستات، زخم معده، پارکینسون، هایپوکلسمی، نارسایی کبدی یا کلیوی، بیماران دارای سابقه تشنج، آسم، عفونت دستگاه تنفسی، بیماری قلبی عروقی و تضعیف مغز استخوان با احتیاط باید همراه باشد.
استفاده از این دارو ممکن است سبب بروز علائم خارج هرمی شامل آکاتازی، واکنش های دیستونیک حاد، پارکینسونیسم کاذب، دیس کاینزی تاخیری گردد

نکات قابل توصیه

  • بیمار باید تا زمانی که تاثیر دارو بر هوشیاری مشخص نشده از فعالیت هایی که نیازمند هوشیاری ذهنی، هماهنگی اعضای بدن است دوری کند.
  • این دارو ممکن است حساسیت به نور خورشید ایجاد کند. به بیمار استفاده از ضد آفتاب را توصیه کرده و از برنزه کردن پوست منع شوند.
  • این دارو ممکن است تنظیم دمای بدن را دچار اختلال کند. بیمار را از فعالیت هایی که باعث افزایش دمای بدن می شود، مانند فعالیت ورزشی سخت، قرار گرفتن در معرض گرمای شدید و کم آبی منع کنید.
  • به بیمار توصیه شود تا هرگونه اختلال بینایی را گزارش دهد. بیمارانی که تحت درمان بلند مدت با دوزهای متوسط و یا بالا از این دارو هستند ممکن است نیاز به معاینات دوره ای چشم داشته باشند.
  • در هنگام تزریق وریدی و یا عضلانی به بیمار توصیه شود تا حداقل نیم ساعت پس از اتمام تزریق دراز کشیده باشند و از حالت نشسته یا خوابیده به طور آهسته بلند شود تا از افت فشار وضعیتی جلوگیری شود.
  • این دارو ممکن است آثار آنتی کولینرژیک، کاهش تعریق، بی قراری حرکتی (آکاتیزی) و خواب آلودگی داشته باشد.
  • به بیمار توصیه شود هر گونه علائم آگرانولوسیتوز(کاهش شدید تعدادگلبول های سفید) مانند گلودرد ناگهانی و سایر علائم عفونت را گزارش دهد. به خصوص در فواصل زمانی بین هفته های چهارم و دهم درمان.
  • به بیمار توصیه شود تا هرگونه علائم آثار جانبی عصبی عضلانی (مانند لرزش ناگهانی، تیک های عصبی صورت، حرکت بی اختیار انگشت ها) را به پزشک اطلاع دهد.
  • به بیمارانی که همزمان داروهای ضد اختلالات روانی مصرف می کنند توصیه شود تا هرگونه علائم سندروم آنسفالوپاتیک (مانند ضعف، خواب آلودگی، رعشه، تب و گیجی) را گزارش دهند.
  • بیمار را از قطع ناگهانی دارو منع کنید.
  • در طول درمان بیمار را مصرف الکل و یا داروهای کاهش دهنده فعالیت مغزی منع کنید.
در طول درمان بیمار را از قرار گرفتن در معرض حشره کش های حاوی ترکیبات ارگانوفسفوره منع کنید.

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • محمد | 1400/12/13

      این که نوشته شده (( آن طور که در مطالعات کوتاه مدت کنترل شده نشان داده شده است مصرف این دارو برای کسانی که دچار بیماری های مرتبط با زوال عقل هستند و تحت درمان با داروهای ضداختلالات روانی می باشند همراه با خطر مرگ بوده است. مرگ در این مطالعات به دلایل قلبی عروقی (ایست قلبی و مرگ ناگهانی) و یا عفونی (ذات الریه) بوده است. )) منظور چه داروهایی است شامل کلونازپام والپرات سدیم و رسپریدون 2 و کوئیتیاپین هم می شود ؟ اگر بیماری از همه این دارو ها استفاده کند و در کنار آن کلرپرومازین هم مصرف شود این مساله که گفتید اتفاق می افتد؟ این تحقیقات که نوشید قابل دسترسی است؟ تحت چه عنوان؟

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام این نکته بیشتر تاکید بر تداخلات دارویی دارد
      داروهای مطرح شده توسط شما هم تداخل متوسط با کلرپرومازین دارند البته مصرف آنها تحت نظر متخصص اشکالی ندارد


    • Alham | 1399/03/26

      سلام چرا در حالت کوما این دارو(chlopromazin) توصیه نمی گردد

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام
      دلایل مختلفی دارد، یکی از دلایل آن این است که این دارو تضعیف کننده سیستم عصبی میباشد.


    • فرشاد | 1398/06/15

      سلام ، این دارو بیمار را راحت میخواباند؟ پس از مصرف یک قرص 100؟

      پاسخ اقای دکتر اشرفی:

      سلام کلرپرومازین یک عامل سایکوتروپیک است که برای درمان اسکیزوفرنی (و گاها اثر آرامش بخشی و ضداستفراغی و ضد سکسکه ) تجویز می شود و با توجه به عوارض آن جهت خواب توصیه نمیشود.