کلوپیدوگرل Clopidogrel
● کلوپیدوگرل، یک داروی ضد پلاکت، نقش مهمی در جلوگیری از تشکیل لخته خون و کاهش خطر حوادث قلبی عروقی دارد.
● کلوپیدوگرل که به عنوان تینوپیریدین طبقه بندی می شود، با مسدود کردن انتخابی گیرنده آدنوزین دی فسفات P2Y12 (ADP) روی پلاکت ها، تجمع پلاکتی را مهار می کند.
● کلوپیدوگرل که به طور گسترده برای شرایطی مانند سندرم کرونری حاد، انفارکتوس اخیر میوکارد و پیشگیری از ترومبوز استنت تجویز می شود، اغلب در ترکیب با آسپرین استفاده می شود.
● مکانیسم اثر و اثرات ضد پلاکتی آن به اهمیت آن در مدیریت بیماری های قلبی عروقی، بهبود نتایج و پیشگیری از حوادث ترومبوتیک کمک می کند.
مکانیسم اثر
● کلوپیدوگرل یک پیش دارویی است که نیاز به فعال سازی متابولیک در کبد دارد.
● متابولیت فعال به طور برگشت ناپذیر به گیرنده آدنوزین دی فسفات (ADP) P2Y12 روی پلاکت ها متصل می شود.
● مهار این گیرنده از فعال شدن و تجمع پلاکتی با واسطه ADP جلوگیری می کند و خطر حوادث ترومبوتیک را کاهش می دهد.
فارماکودینامیک
● کلوپیدوگرل پیش دارویی است که از طریق متابولیسم کبدی نیاز به تبدیل به شکل فعال خود دارد.
● متابولیت فعال با اتصال برگشت ناپذیر به گیرنده P2Y12 روی پلاکت ها، تجمع پلاکتی را مهار می کند.
● این مهار از اتصال آدنوزین دی فسفات (ADP) به گیرنده آن جلوگیری می کند و در نهایت باعث کاهش فعال شدن پلاکت و خطر حوادث ترومبوتیک می شود.
فارماکوکینتیک
● کلوپیدوگرل پس از مصرف خوراکی به سرعت جذب می شود و متابولیسم کبدی وسیعی را متحمل می شود.
● سیستم آنزیمی سیتوکروم P450، به ویژه CYP2C19، نقش مهمی در تبدیل کلوپیدوگرل به شکل فعال آن دارد.
● نیمه عمر متابولیت فعال حدود 8 ساعت است که به رژیم دوز یک بار در روز کمک می کند.
موارد مصرف کلوپیدوگرل
● پیشگیری از حوادث آتروترومبوتیک در بیماران مبتلا به انفارکتوس اخیر میوکارد (MI).
● پیشگیری ثانویه از حوادث قلبی عروقی در بیماران با سابقه انفارکتوس میوکارد، سکته مغزی یا بیماری شریانی محیطی ثابت شده.
● درمان کمکی در بیماران مبتلا به سندرم حاد کرونری (ACS)، از جمله آنژین ناپایدار، انفارکتوس میوکارد بدون قطعه ST (NSTEMI) و انفارکتوس میوکارد با ارتفاع قطعه ST (STEMI).
● در ترکیب با آسپرین برای درمان ضد پلاکتی دوگانه پس از استنت گذاری کرونری استفاده می شود.
● پیشگیری از ترومبوز استنت در بیمارانی که تحت استنت گذاری عروق کرونر قرار گرفته اند.
مقدار مصرف کلوپیدوگرل
● دوز استاندارد نگهدارنده کلوپیدوگرل اغلب 75 میلی گرم یک بار در روز است.
● برای بیماران مبتلا به سندرم حاد کرونری (ACS) یا کسانی که تحت مداخله عروق کرونر از راه پوست (PCI) قرار می گیرند، ممکن است یک دوز بارگیری اولیه 300 میلی گرم و به دنبال آن دوز نگهدارنده تجویز شود.
● دوز ممکن است بر اساس نشانه های بالینی خاص و عوامل فردی بیمار متفاوت باشد و متخصصان رژیم را متناسب با آن تنظیم می کنند.
موارد منع مصرف
● کلوپیدوگرل در بیماران مبتلا به حساسیت یا آلرژی شناخته شده به کلوپیدوگرل یا هر جزء از فرمولاسیون منع مصرف دارد.
● از مصرف در بیماران مبتلا به خونریزی پاتولوژیک فعال مانند زخم معده یا خونریزی داخل جمجمه خودداری شود.
● در افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی منع مصرف دارد.
● در بیماران با سابقه اختلالات خونریزی احتیاط کنید یا درمان های جایگزین را در نظر بگیرید.
عوارض جانبی کلوپیدوگرل
● عوارض جانبی شایع عبارتند از علائم گوارشی مانند درد شکم، حالت تهوع و اسهال.
● ممکن است اتفاقات هموراژیک از جمله کبودی، خونریزی بینی و خونریزی گوارشی رخ دهد.
● پورپورای ترومبوسیتوپنیک ترومبوتیک (TTP) یک عارضه جانبی نادر اما جدی مرتبط با مصرف کلوپیدوگرل است.
● نوتروپنی (تعداد کم گلبول های سفید خون) گزارش شده است.
● واکنش‌های حساسیتی، از جمله راش و آنژیوادم ممکن است رخ دهد.
تداخلات دارویی
● کلوپیدوگرل ممکن است با داروهایی که سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 را مهار یا القا می کنند، به ویژه CYP2C19 تداخل داشته باشد.
● مصرف همزمان با مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs) ممکن است اثرات ضد پلاکتی کلوپیدوگرل را کاهش دهد.
● برخی از مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) ممکن است با کلوپیدوگرل تداخل داشته باشند و به طور بالقوه خطر خونریزی را افزایش دهند.
● داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و ضد انعقادها ممکن است خطر خونریزی را در صورت استفاده با کلوپیدوگرل افزایش دهند.
هشدارها
● کلوپیدوگرل ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد و در بیمارانی که سابقه اختلالات خونریزی یا جراحی اخیر دارند احتیاط لازم است.
● عوامل ژنتیکی مؤثر بر متابولیسم کلوپیدوگرل ممکن است بر اثربخشی آن تأثیر بگذارد که به عنوان مقاومت به کلوپیدوگرل شناخته می شود.
● قطع کلوپیدوگرل بدون درمان جایگزین ضد پلاکتی ممکن است خطر بروز حوادث قلبی عروقی را افزایش دهد.
نکات قابل توصیه
● در بیمارانی که سابقه خونریزی داخل جمجمه، خونریزی گوارشی یا نارسایی شدید کبدی دارند، کلوپیدوگرل باید با احتیاط مصرف شود.
● در طول درمان با کلوپیدوگرل، نظارت بر علائم خونریزی، از جمله پارامترهای هماتولوژیک توصیه می شود.
● به بیمارانی که کلوپیدوگرل مصرف می کنند باید در مورد افزایش خطر خونریزی و اهمیت مراجعه به پزشک برای هرگونه خونریزی یا کبودی غیر معمول آموزش داده شود.
مصرف در بارداری
● استفاده از کلوپیدوگرل در دوران بارداری باید به دقت مورد توجه قرار گیرد و مزایای بالقوه را در برابر خطرات احتمالی متعادل کند.
● اطلاعات محدودی در مورد ایمنی کلوپیدوگرل در دوران بارداری در دسترس است و معمولاً تنها در صورتی تجویز می شود که فواید آن برای مادر بیشتر از آسیب احتمالی باشد.
مصرف در شیردهی
● به طور کلی در طول درمان با کلوپیدوگرل شیردهی توصیه نمی شود و روش های تغذیه جایگزین باید تحت راهنمایی یک متخصص در نظر گرفته شود.
دارو های مشابه
● پراسوگرل و تیکاگرلور دیگر مهارکننده های P2Y12 هستند که برای درمان ضد پلاکتی استفاده می شوند و اغلب در موقعیت های بالینی خاص در نظر گرفته می شوند.
● تیکلوپیدین یک عامل ضد پلاکت قدیمی با مکانیسم اثر مشابه کلوپیدوگرل است، اگرچه به دلیل خطر بالای عوارض جانبی کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
اشکال دارو کلوپیدوگرل
● طبق دستور پزشک تجویز کننده، قرص ها را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد.
Fateme | 1403/04/09
سلام مادرم سه ماه پیش سکته مغزی کرده و دکتر قرض clopidogrel 75 ملی گرم تجویز کردند سوالم این است که این قرص چند مدت طول میکشه تا تاثیر کنه با گذشت سه ماه از مصرف این قرص وضعیت مادرم بدتر شده
پاسخ دکتر طهورا رضائی:
با سلام این دارو عموما با جلوگیری از تشکیل لخته در پیشگیری از سکته ی مجدد عمل میکند و تا زمانی که اطمینان حاصل شود که خطر تشکیل لخته وجود ندارد مصرف می شود . بدتر شدن علائم بیمار به اثر بخشی این دارو ممکن است مرتبط نباشد و نیاز به بررسی توسط پزشک دارد.
احمدمحسنی | 1400/01/04
باسلام ۳ماه پیش سکته کردم ویکی ازرگهایم را استنت گذاشتندومتاسفانه دکترم فوت کرده است وآیا من قرص اسویکس راتاچندوقت باید مصرف کنم.ممنون میشم راهنماییم کنید متشکرم
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام طول مدت استفاده از کلوپیدوگرل بعد از انجام اقداماتی مثل استنت گذاری را باید پزشک تعیین کند و معمولا حداقل یک سال خواهد بود
ناصر باقریان | 1399/09/13
سلام، در سال۷۸ عمل قلب باز کردم ، دو سال پیش هم آنژیوگرافی و یک عدد استنت در عروق کرونر قرارداده اند ،با توجه به نبود پلاویکس از اسویکس استفاده کنم یا زیلت ؟
پاسخ خانم دکتر بیدار:
با سلام
پلاویکس و اسویکس و زیلت حاوی ماده موثره کلوپیدوگرل 75 هستند و می توانند جایگزین هم استفاده شوند
رضا هاشمی | 1399/09/12
سوال درباره فردی سکته مغزی کرده وبطورکلی حافظه خودشان ازدست دادن یک لخته خون پذیرش پیدا شده لطفاً کمکم کنید مادرم 75سال است
پاسخ خانم دکتر دنیایی:
با سلام متاسفانه سوال خود را واضح بیان نکردید
روح الله خادمی خادمی | 1399/08/09
جایگزین قرص زیلت۷۵برای پدرم سن ۸۶سال و قرص فشار وقند متوفورمین هم گمصرف دارد روزی۳عدد
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام میتوان از برند دیگر مثل پلاویکس استفاده کرد
عارف | 1399/07/06
سلام من یک مرحله آنژیو کرده ام و دکتر قرص زیلت ۷۵ بهم معرفی کرده است الان این پرس در دسترس نمی باشد آیا می توانم از پلاویکس س استفاده کنم
پاسخ اقای دکتر اشرفی:
سلام بله هر دو دارو برندهای متفاوتی از یک دارو میباشد