اطلاعات دارویی اتیدرونیک اسید

اتیدرونیک اسید با اتصال به هیدروکسی آپاتیت موجود در استخوان, از باز جذب کلسیم از استخوان جلوگیری کرده و با مهار فعالیت استئوکلاست ها باعث مهار تضعیف بافت استخوان می شود.

 اتیدرونیک اسید یک ترکیب بیس فسفونات است که با اتصال به هیدروکسی آپاتیت و مهار فعالیت استئوکلاست ها عمل می کند. این دارو باز جذب کلسیم از استخوان و کلسیفیکاسیون بافت نرم را مهار می کند.
بعد از مصرف داروی اتیدرونیک اسید حدود 50 درصد از داروی جذب شده توسط کلیه ها دفع می شود و الباقی به علت تمایل بالا به بافت استخوانی سریعا جذب سطح استخوان ها شده و باعث تاخیر وقایع اسکلتی و کاهش دردهای استخوانی در حضور کلسیم بالا در خون می شود.

داروی اتیدرونیک اسید بعد از مصرف به صورت خوراکی تنها 3 درصد جذب دارد. در خصوص جحم توزیع, اتصال پروتئینی و متابولیسم اطلاعات کافی در دسترس نیست.

طی 24 ساعت بعد از مصرف دارو, داروی جذب نشده توسط مدفوع دفع می شود و حدود نیمی از مقدار جذب شده توسط ادرار دفع می شود و بقیه دارو به علت تمایل بالا به بافت استخوانی, به سطح استخوانها متصل شده و به مرور دفع می شود. نیمه عمر پلاسمایی دارو حدود 1 تا 6 ساعت است.

- استخوان سازی نابجا (بعد از تعویض مفصل هیپ و یا در آسیب های طناب نخاعی)

بزرگسالان

بیماری پاژه :

ابتدا 5 تا 10 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن در روز به صورت تک دوز مصرف شود (حداکثر 6 ماه) و در موارد خاص (درصورت پاسخگو نبودن دارو یا نیاز به سرکوب سریع تخریب استخوانی یا کاهش برون ده قلب افزایش یافته ) 11 تا 20 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن در روز به صورت تک دوز مصرف شود.

استخوان سازی نابجا :

آسیب طناب نخاعی: 20 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن در روز به صورت تک دوز تا دو هفته مصرف شود و در ادامه 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه برای مدت 10 هفته مصرف شود ( در مجموع 12 هفته)

تعویض مفصل هیپ:

20 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن در روز به صورت تک دوز از یک ماه قبل جراحی و در ادامه تا سه ماه بعد از جراحی مصرف شود. (در مجموع 4 ماه)

مکمل های کلسیم و آنتی اسیدها و سایر ترکیبات یونی (مهار جذب اتیدرونیک اسید)
آسپرین یا سایر ضد التهاب های غیر استروئیدی (تشدید عوارض گوارشی)
وارفارین (افزایش پروترومبین تایم, بدون عوارض جانبی مهم)

• احتمال بسیار کمی وجود دارد که داروی اتیدرونیک اسید دردهای شدید عضلانی, مفصلی یا استخوانی ایجاد کند که در صورت شدت علائم, دارو بایستی قطع شود.
• ریسک شکستگی استخوان دربیماران مبتلا به پاژه در مصرف طولانی مدت دارو ( بیش از 6 ماه ) یا دوزهای بالاتر از حد مجاز وجود دارد بنابراین بیمار باید به دقت تحت کنترل باشد.
• اتیدرونیک اسید مانند سایر بیس فسفونات ها ممکن است باعث تحریک گوارشی شود و در صورت بیماری های زمینه ای گوارشی عوارض شدیدتر خواهد بود. بنابراین در صورت تجویز اتیدرونیک اسید برای این بیماران (زخم گوارشی, ازوفاژیت , گاستریت و ...) بایستی احتیاط شود.
• استئونکروزیس در موارد کمی گزارش شده است بنابراین در صورت مراجعه بیمار با دردهای شدید این موارد باید بررسی شود.
• در نارسایی کلیه مصرف این دارو توصیه نمی شود.

در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:

• بارداری یا قصد بارداری, شیردهی , آلرژی به دارو, سابقه مشکلات گوارشی و بلع, مشکلات کلیوی, سطح ناکافی ویتامین د3, سرطان, آنمی, آسم, اختلالات انعقادی, عفونت, اختلالات متابولیسمی کلسیم, سندرم سوء جذب, ناتوانی در دریافت مکمل کلسیم و ویتامین د3.
• در صورت وجود اختلالات دندانی و استخوان لثه و جراحی دندان مورد باید گزارش شود.
• احتمال اختلالات بلع مانند التهاب, زخم و خون ریزی مری وجود دارد.
• احتمال بدتر شدن آسم در بیماران مصرف کننده اتیدرونیک اسید وجود دارد.
• احتمال شکستگی در استخوان های پا بالاتر از معمول است بنابراین باید احتیاط شود.
• طی مصرف دارو نیاز به بررسی دانسیته استخوانی وجود دارد.
• در صورت مصرف کلسیم و مکمل های ویتامین د3 و انجام منظم فعالیت های بدنی, اثربخشی دارو افزایش خواهد یافت.
• در خصوص مصرف الکل و سیگار, با نظر پزشک عمل شود.
• در صورت مصرف وارفارین نیاز به سنجش دقیق تر فاکتورهای خونی است.
• در صورت بارداری یا شیردهی با پزشک مشورت شود تا بر اساس سود و زیان برای مادر و کودک تصمیم گیری شود.
• دارو باید با معده خالی و دو ساعت قبل یا دو ساعت بعد غذا مصرف شود و تا نیم ساعت از دراز کشیدن خودداری شود.
• برای مصرف اتیدرونیک اسید فقط آب نوشیده شود.
• مکمل های کلسیم, آهن و مولتی ویتامین مینرال با فاصله دو ساعت از اتیدرونیک اسید مصرف شود.
• در صورت فراموش کردن دوز دارو, به محض یاداوری مصرف شود و اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نیست از مصرف آن اجتناب شود و دوز دو برابر نشود.

آلندرونیک اسید , پامیدرونیک اسید, ریزدرونیک اسید, زولندرونیک اسید