ایزونیازید Isoniazid


● ایزونیازید یک آنتی بیوتیک خط اول است که عمدتاً در درمان سل (TB) استفاده می شود.

● به عنوان یک جزء کلیدی درمان استاندارد سل، با مهار سنتز اسیدهای مایکولیک ضروری برای تشکیل دیواره سلولی باکتری عمل می کند.

● این دارو هم در درمان عفونت‌های فعال سل و هم به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه در افراد در معرض این بیماری مفید است.

● اگرچه بسیار مؤثر است، اما نظارت دقیق و در نظر گرفتن هشدارها و اقدامات احتیاطی به دلیل عوارض جانبی احتمالی و لزوم تکمیل رژیم تجویز شده حیاتی است.

 

مکانیسم اثر

● مهار آنزیم ها: ایزونیازید فعالیت پروتئین ردوکتاز حامل انویل-آسیل مایکوباکتریایی را مهار می کند و بیوسنتز اسید مایکولیک را مختل می کند.

● اختلال در دیواره سلولی: یکپارچگی دیواره سلولی باکتری را مختل می کند و منجر به لیز سلولی و مرگ می شود.

فارماکودینامیک

● مهار سنتز مایکولیک اسید: ایزونیازید سنتز اسیدهای مایکولیک، اجزای حیاتی دیواره سلولی مایکوباکتری را مختل می کند.

● فعالیت باکتری‌کشی: اثرات باکتری‌کشی را در برابر باسیل‌های سل که به طور فعال تقسیم می‌شوند، نشان می‌دهد.

 

فارماکوکینتیک

● جذب: پس از مصرف خوراکی به خوبی جذب می شود.

● توزیع: به خوبی در بافت ها، از جمله ریه ها، جایی که مایکوباکتریوم توبرکلوزیس را هدف قرار می دهد، نفوذ می کند.

● متابولیسم: عمدتاً در کبد متابولیزه می شود و استیلاسیون بر میزان متابولیسم دارو تأثیر می گذارد.

● دفع: از طریق ادرار دفع می شود.

موارد مصرف ایزونیازید

● سل فعال
● عفونت سل نهفته
● پیشگیری از سل در HIV
● پیشگری از سل
● ترکیب با سایر داروهای ضد سل

 

مقدار مصرف ایزونیازید

● درمان فعال سل: معمولاً به صورت دوز خوراکی روزانه، اغلب همراه با سایر داروهای ضد سل تجویز می شود.

● درمان پیشگیرانه: ممکن است دوزهای کمتر برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به سل فعال هستند تجویز شود.

موارد منع مصرف

● حساسیت مفرط: در افراد دارای حساسیت مفرط شناخته شده به ایزونیازید یا هر جزء از دارو منع مصرف دارد.

● بیماری شدید کبد: در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد شدید کبد یا سابقه هپاتیت ناشی از ایزونیازید منع مصرف دارد.

● هپاتیت حاد: در افراد مبتلا به بیماری حاد کبدی منع مصرف دارد.

 

عوارض جانبی ایزونیازید

● سمیت کبدی
● نوروپاتی محیطی
● ناراحتی گوارشی
● کهیر
● کمبود پیریدوکسین
● بیماری های خونی

 

تداخلات دارویی

ریفامپین

● آنتی اسیدها: ممکن است جذب ایزونیازید را کاهش دهند.
● مهارکننده های پروتئاز HIV: تداخلات بالقوه با متابولیسم ایزونیازید.

 

هشدارها

● سمیت کبدی: ایزونیازید ممکن است باعث آسیب کبدی شود که نیاز به نظارت منظم بر عملکرد کبد دارد.

● سمیت عصبی: بالقوه برای نوروپاتی محیطی، به ویژه در بیماران با شرایط از قبل موجود.

● واکنش های حساسیت بیش از حد: واکنش های آلرژیک از بثورات پوستی تا حوادث شدید و تهدید کننده زندگی.

نکات قابل توصیه

● بیماری کبد: احتیاط در افراد مبتلا به بیماری های کبدی از قبل وجود داشته باشد.

● نوروپاتی محیطی: نظارت بر علائم نوروپاتی، به ویژه در افراد مبتلا به دیابت یا اعتیاد به الکل.

● اختلالات روانپزشکی: افزایش خطر واکنش های نامطلوب روانپزشکی.

 

مصرف در بارداری

● ایزونیازید ممکن است در دوران بارداری تجویز شود، اما خطرات بالقوه برای جنین باید به دقت با مزایای درمان سل مادر سنجیده شود.

● در نظر گرفتن مکمل ویتامین B6 برای جلوگیری از نوروپاتی محیطی.

مصرف در شیردهی

● ایزونیازید در شیر مادر ترشح می شود.

● در صورت شیردهی، مصرف مکمل ویتامین B6 ممکن است برای جلوگیری از سمیت عصبی احتمالی نوزاد توصیه شود.
 

اشکال دارو ایزونیازید

● قرص خوراکی
● شربت خوراکی
● فرمولاسیون تزریقی
● محصولات ترکیبی

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • ترنم | 1399/06/10

      دکتر چشم پزشک نظر به کافی بودن مصرف سه ماهه دارو داشتند ، با توجه به اینکه اکثرا درمان ۶ ماهه پیشنهاد میشود آیا مشکلی ندارد ؟

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام
      طبق دستور پزشک عمل نمایید.


    • ترنم | 1399/05/30

      سلام آیا مصرف ۳ ماهه داروی ایزونیازید برای سل چشمی کافی است ؟

      پاسخ اقای دکتر اشرفی:

      سلام دوره درمان بین 6 تا 9 ماه و طبق نظر پزشک میباشد