مورفین morphine


● مورفین یک مسکن قوی مخدر است که از گیاه خشخاش به دست می آید.

● این دارو سنگ بنای مدیریت درد است، به ویژه برای دردهای شدید مرتبط با جراحی، جراحات یا شرایط مزمن مانند سرطان.

● مورفین به عنوان یک مضعف کننده سیستم عصبی مرکزی به گیرنده های مواد افیونی در مغز و نخاع متصل می شود و درک درد را تغییر می دهد.

● اگرچه در کاهش درد بسیار موثر است، اما استفاده از آن مستلزم توجه دقیق به هشدارها، اقدامات احتیاطی و اثرات بالقوه بر بارداری و شیردهی است.

 

مکانیسم اثر

● مکانیسم اصلی اثر مرفین شامل اتصال به گیرنده های مو-افیونی در سیستم عصبی مرکزی، به ویژه در نخاع و مغز است.

● فعال شدن این گیرنده ها باعث مهار آزاد شدن انتقال دهنده های عصبی درگیر در انتقال درد می شود که منجر به بی دردی می شود.

● علاوه بر این، مورفین بر ادراک و واکنش عاطفی به درد تأثیر می گذارد.

فارماکودینامیک

● مورفین اثرات فارماکودینامیک خود را با اتصال به گیرنده های خاص، در درجه اول گیرنده های مو-افیونی در سیستم عصبی مرکزی اعمال می کند.

● فعال شدن این گیرنده ها منجر به بی دردی (تسکین درد)، آرام بخشی و احساس سرخوشی می شود.

● مورفین بر سایر سیستم ها مانند دستگاه گوارش نیز تأثیر می گذارد و باعث یبوست می شود.

 

فارماکوکینتیک

● مرفین معمولاً به صورت خوراکی، داخل وریدی یا از راه های دیگر مانند تزریق عضلانی یا زیر جلدی تجویز می شود.

● متابولیسم گسترده ای در کبد، عمدتاً از طریق گلوکورونیداسیون، با متابولیت های فعال در تأثیرات آن انجام می شود.

● نیمه عمر حذف بر اساس فرمول مورد استفاده متفاوت است و از چند ساعت برای انتشار فوری تا مدت زمان طولانی تر برای فرم های طولانی رهش متغیر است.

موارد مصرف مورفین

● مدیریت درد متوسط تا شدید، به ویژه در شرایط حاد مانند بهبودی پس از جراحی.

● تسکین درد مزمن، از جمله دردهای مرتبط با سرطان.

● مراقبت های پایان عمر برای کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی در بیماران لاعلاج.

● به عنوان بخشی از بیهوشی متعادل در روش های جراحی استفاده می شود.

● ممکن است در برخی شرایط قلبی عروقی، مانند انفارکتوس حاد میوکارد، برای کاهش درد و اضطراب استفاده شود.

 

مقدار مصرف مورفین

● دوز مرفین بر اساس شدت درد، پاسخ بیمار و فرمول خاص مورد استفاده متفاوت است.

● فرمول‌های رهش فوری معمولاً هر 4 تا 6 ساعت در صورت نیاز برای درد تجویز می‌شوند.

● فرمولاسیون های طولانی مدت ممکن است برای کنترل درد شبانه روزی، معمولاً در فواصل 12 یا 24 ساعته تجویز شوند.

● تنظیم دوز به صورت فردی انجام می شود و باید توسط متخصصان به دقت نظارت شود.

موارد منع مصرف

● مورفین در افرادی که حساسیت مفرط شناخته شده به مورفین یا سایر مواد افیونی دارند منع مصرف دارد.

● در بیماران مبتلا به افسردگی شدید تنفسی، آسم حاد یا شدید برونش و ایلئوس فلجی (انسداد روده) باید از مصرف آن اجتناب شود.

 

عوارض جانبی مورفین

● عوارض جانبی شایع ممکن است شامل یبوست، حالت تهوع، استفراغ و خواب آلودگی باشد.

● افسردگی تنفسی، به ویژه در دوزهای بالا یا افراد حساس.

● سرگیجه، گیجی و آرام بخش.

● خارش یا بثورات.

● اختلالات گوارشی، از جمله درد شکم.

 

تداخلات دارویی

● مصرف همزمان مورفین با سایر داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی، مانند بنزودیازپین ها یا الکل، می تواند آرام بخش و افسردگی تنفسی را تشدید کند.

● مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) و ضد افسردگی های سه حلقه ای ممکن است اثرات آرام بخش مورفین را افزایش دهند.

● داروهایی که بر آنزیم‌های سیتوکروم P450 تأثیر می‌گذارند، مانند برخی ضد قارچ‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها، ممکن است متابولیسم مرفین را تغییر دهند.

 

هشدارها

● مورفین خطر افسردگی تنفسی را به همراه دارد، به ویژه در دوزهای بالا یا زمانی که با سایر داروهای تضعیف کننده تنفسی ترکیب شود.

● احتیاط در افراد مبتلا به بیماری های تنفسی توصیه می شود، زیرا مورفین ممکن است مشکلات تنفسی را تشدید کند.

● استفاده از مورفین ممکن است منجر به وابستگی جسمی و روانی شود که نیاز به نظارت دقیق دارد.

نکات قابل توصیه

● بیمارانی که سابقه سوءمصرف مواد یا اعتیاد دارند به دلیل خطر سوء مصرف باید با احتیاط از مورفین استفاده کنند.

● افراد مسن ممکن است نسبت به اثرات مورفین حساس تر باشند و به دوزهای اولیه کمتر و تیتراسیون دقیق نیاز داشته باشند.

● مصرف همزمان با داروهای آرام بخش یا الکل ممکن است اثرات مضعف مرفین بر سیستم عصبی مرکزی را تشدید کند.

مصرف در بارداری

● استفاده از مورفین در دوران بارداری ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد و تنها در صورتی باید از آن استفاده کرد که مزایای بالقوه آن بیشتر از آسیب احتمالی باشد.

● استفاده طولانی مدت در دوران بارداری ممکن است منجر به سندرم ترک مواد افیونی نوزادی در نوزاد شود.

مصرف در شیردهی

● مورفین می تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است باعث آرامبخشی، افسردگی تنفسی و عوارض جانبی احتمالی در شیرخواران شود.

● شیردهی به طور کلی در طول مصرف مورفین توصیه نمی شود و روش های تغذیه جایگزین باید تحت راهنمایی یک متخصص در نظر گرفته شود.
 

اشکال دارو مورفین

● مورفین در فرمولاسیون های مختلفی از جمله قرص های فوری رهش، محلول های خوراکی، محلول های تزریقی و فرمولاسیون های با رهش طولانی در دسترس است.

● راه های رایج مصرف شامل خوراکی، داخل وریدی، عضلانی و زیر جلدی است.

● فرمولاسیون های با رهش طولانی، مانند مورفین سولفات ER، تسکین درد پایدار را در یک دوره طولانی ارائه می دهند و دفعات دوز را کاهش می دهند.

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    تاکنون نظری برای این مطلب درج نشده است.