اطلاعات دارویی ریفامپین

ریفامپین با مهار آنزیم RNA پلیمراز وابسته به DNA در باکتری‌ها عمل می‌کند. این آنزیم برای رونویسی DNA به RNA و در نهایت سنتز پروتئین ضروری است. مهار این فرایند باعث توقف تولید RNA و در نهایت مرگ سلول باکتری می‌شود. ریفامپین اثر باکتری‌کشی دارد و بر طیف وسیعی از باکتری‌ها از جمله *مایکوباکتریوم توبرکلوزیس*، *مایکوباکتریوم لپره*، *نایسریا*، *هموفیلوس آنفلوآنزا*، *استافیلوکوک‌ها* و *کلستریدیوم‌ها* مؤثر است.

ریفامپین دارای اثر باکتری کشی سریع است و در درمان ترکیبی با سایر داروهای ضد سل مانند ایزونیازید، پیرازینامید و اتامبوتول به کار می رود. استفاده از آن به تنهایی به دلیل بروز سریع مقاومت توصیه نمی شود. این دارو علاوه بر تأثیر مستقیم روی باکتری ها، در کاهش احتمال عود بیماری پس از درمان نیز نقش دارد. در مواردی مانند عفونت دریچه قلب یا پروتزهای مفصلی، ریفامپین با نفوذ مؤثر به بافت ها و بیوفیلم ها به عنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز می شود.

ریفامپین پس از مصرف خوراکی به سرعت و به خوبی جذب می شود و حداکثر غلظت پلاسما طی ۲ تا ۴ ساعت پس از مصرف ایجاد می گردد. غذا می تواند جذب دارو را کاهش دهد، بنابراین توصیه می شود دارو با معده خالی مصرف شود. این دارو در بافت ها و مایعات بدن به خوبی توزیع می شود و حتی از سد خونی-مغزی در التهاب عبور می کند. ریفامپین عمدتاً در کبد متابولیزه می شود و دفع آن بیشتر از طریق صفرا و مدفوع است. نیمه عمر آن حدود ۳ تا ۵ ساعت است، اما در مصرف مزمن ممکن است به دلیل القای آنزیمی که خود ریفامپین ایجاد می کند کاهش یابد.

ریفامپین به طور عمده در درمان سل ریوی و خارج ریوی مورد استفاده قرار می گیرد و بخشی از رژیم دارویی استاندارد ۶ ماهه در درمان این بیماری است. این دارو همچنین در درمان جذام، استئومیلیت، اندوکاردیت ناشی از استافیلوکوک، عفونت های بیوفیلم دار مرتبط با پروتز، برونشیت مزمن باکتریایی و برخی عفونت های پیچیده ناشی از MRSA مصرف می شود. همچنین به عنوان داروی پروفیلاکتیک (پیشگیری کننده) در تماس با موارد مننژیت باکتریایی ناشی از نایسریا مننژیتیدیس یا هموفیلوس آنفلوآنزا نوع B کاربرد دارد.

در درمان سل در بزرگسالان، مقدار معمول ریفامپین ۶۰۰ میلی گرم یک بار در روز به صورت خوراکی است که باید همراه با سایر داروهای ضد سل مصرف شود. در کودکان، دوز بر اساس وزن بدن بین ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم (حداکثر ۶۰۰ میلی گرم) روزانه است. در پروفیلاکسی مننژیت، دوز برای بزرگسالان ۶۰۰ میلی گرم دوبار در روز به مدت ۲ روز و در کودکان بر اساس سن و وزن تنظیم می شود. برای جذب بهتر، توصیه می شود ریفامپین با معده خالی مصرف شود.

ریفامپین در بیمارانی که به این دارو یا سایر داروهای خانواده ریفامایسین حساسیت دارند، ممنوع است. همچنین در بیماران با نارسایی شدید کبدی، مصرف این دارو باید با احتیاط فراوان و تحت نظر دقیق پزشک انجام شود. مصرف همزمان با داروهایی که متابولیسم آن ها به شدت تحت تأثیر آنزیم های کبدی است، باید با بررسی دقیق انجام گیرد.

شایع ترین عارضه ریفامپین تغییر رنگ ترشحات بدن به رنگ نارنجی یا قرمز است، که شامل ادرار، اشک، عرق و حتی لنزهای تماسی می شود. این تغییر بی خطر است ولی باید به بیمار توضیح داده شود. سایر عوارض شامل تهوع، استفراغ، درد شکمی، سردرد، خستگی، تب و راش پوستی می­باشد. در موارد نادر، سمیت کبدی با افزایش آنزیم های کبدی یا یرقان، اختلالات خونی مانند ترومبوسیتوپنی، و واکنش های حساسیتی شدید گزارش شده است. مصرف دوزهای متناوب یا ناپیوسته ممکن است واکنش های تب زا یا شبه آنفلوآنزا ایجاد کند.

آلبندازول , اتینیل استرادیول+ دروسپیرنون , استرادیول والرات , استروژن کونژوگه , اورولیموس , ایرینوتکان , ایزونیازید , پراسوگرل , پروپافنون , هیدروکسی پروژسترون کاپروات , تینیدازول , دانوروبیسین , داپسون , دفلازاکورت , دگزامتازون , دیدروژسترون , دیزوپیرامید | دیسوپیرامید , وریکونازول , داروناویر , رانولازین , زولپیدم , فلودروکورتیزون , گلیمپراید , لفلونوماید , لوونورژسترول , مدروکسی پروژسترون , مونته لوکاست | مونتلوکاست , هالوپریدول , کاربامازپین , کتوکونازول , دابیگاتران , دونپزیل , ریواروکسابان , پروبنسید , پرازی کوانتل , لینزولید , ساکویی ناویر | ساکیناویر , ایواکافتور , کلرپروپامید , پروکائین آمید , ایندیناویر , ریتوناویر , اوسیمرتینیب , الوکسادولین , آسنوکومارول , افاتینیب , پردنیزولون , پیتاواستاتین , پروپوکسیفن , ایوابرادین , اتینیل استرادیول , نلفیناویر , تیکاگرلور , پازوپانیب , تولواپتان , کنتراسپتیو تری فازیک , زالپلون , داساتینیب , ومورافنیب , بازدوکسیفن + استروژن کنژوگه , سفاماندول , ابیراترون , کوپانلیسیب , بریگاتینیب , تیپراناویر , پیرازینامید , روفلومیلاست , ترپروستینیل , الیگلوستات , جفیتینیب , ادوکسابان , آلوسترون , ریلپیویرین , اس زوپیکلون , سوورکسانت , تمازپام , رالتگراویر , آسناپین , ماراویروک , نیزولدیپین , نیکاردیپین , فوستاماتینیب , دابرافنیب , اتراویرین , دولوتگراویر , استروپیپات , کابازی تاکسل , پیرفنی دون , داریفناسین , کاناگلیفلوزین , کوبیسیستات , دلاویردین , تلاپرویر , سوفوسبوویر و ولپاتاسویر , نراتینیب , الاگولیکس , تاسیملتئون , ابماسیکلیب , آپرمیلاست , آتوواکوئون | آتوواکون , الویتگراویر , ماسیتنتان , استری پنتول , ترابکتدین , آباکاویر , بداکیلین , سیمپرویر , پالبوسیکلیب , لوماکافتور / ایواکافتور , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , لاروترکتینیب , الباسویر/گرازوپرویر , وراپاکسار , آتوواکون/ پروگوانیل , پیتولیسانت , تزاکافتور/ایواکافتور , لوپیناویر + ریتوناویر , امبی تاسویر/پاریتاپرویر/ریتوناویر , الگزاکافتور/ تزاکافتور و ایواکافتور , رمدسیویر , کانابیدیول , رولاپیتانت , بیکتگراویر , وکسلوتور , بریواراستام , آواپریتینیب , آسوناپرویر , نتوپیتانت , سفوپرازون , کپماتینیب , برومازپام , بنزیدوکسیفن استات , نیتازوکسانید , لزینوراد , آنیدولافونژین , دینسترول

مهارکننده های رسپتور - دلاویریدین - تیروزین کیناز

پیش از شروع درمان با ریفامپین، آزمایش های عملکرد کبدی باید انجام شود و در طول درمان به طور منظم پایش گردد، به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری های کبدی یا افرادی که داروهای کبدی  مصرف می کنند. مصرف دارو باید منظم و روزانه باشد تا از ایجاد مقاومت جلوگیری شود. در صورت فراموشی دوز یا قطع دارو، ادامه درمان باید تحت نظر پزشک انجام شود. بیماران باید از مصرف الکل پرهیز کنند، زیرا خطر سمیت کبدی را افزایش می دهد.

ریفامپین باید با معده خالی، ترجیحا یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود. در صورتی که بیمار دچار ناراحتی گوارشی شود، می توان آن را با غذا مصرف کرد، اما ممکن است از جذب دارو کاسته شود. بیمار باید از تغییر رنگ ترشحات آگاه باشد و در صورت استفاده از لنزهای تماسی، احتیاط کند. در صورت بروز علائم زردی، تب پایدار یا خون ریزی غیرعادی، مراجعه به پزشک الزامی است. خانم ها باید بدانند که اثر قرص های ضدبارداری ممکن است کاهش یابد و از روش های جایگزین پیشگیری از بارداری استفاده کنند.

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )

ریفامپین باید با معده خالی، ترجیحا یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود. در صورتی که بیمار دچار ناراحتی گوارشی شود، می توان آن را با غذا مصرف کرد، اما ممکن است از جذب دارو کاسته شود. بیمار باید از تغییر رنگ ترشحات آگاه باشد و در صورت استفاده از لنزهای تماسی، احتیاط کند. در صورت بروز علائم زردی، تب پایدار یا خون ریزی غیرعادی، مراجعه به پزشک الزامی است. خانم ها باید بدانند که اثر قرص های ضدبارداری ممکن است کاهش یابد و از روش های جایگزین پیشگیری از بارداری استفاده کنند.

ایزونیازید , ریفابوتین , ریفاکسیمین , ریفالازیل , ریفاپنتین , کاپرئومایسین , پیرازینامید