ایوبنگوان (131I) iobenguane I 131
ایوبنگوان 131 یک رادیو داروی درمانی است که جهت درمان تومور های فئوکروموسایتوما یا پاراگانگلیوما غده آدرنال استفاده می شود.رادیوایزوتوپ‌ها در واقع عناصر ناپایداری هستند که با توجه به ساختار اتمی‌شان از خود پرتو (Radiation) منتشر می‌کنند. این پرتوها که شامل پرتوهای آلفا (α)، بتا (β) و گاما (γ) هستند دارای طول موج و سطح انرژی متفاوتی هستند و بر همین اساس می‌توانند در فرایندهای مختلف تشخیصی و درمانی به کار گرفته شوند.
کاربردهای درمانی رادیو داروها در مقایسه با کاربردهای تشخیص محدودتر هستند. در این موارد که در بیماران مبتلا به سرطان بسیار از آن بهره برده می‌شود از پرتوهای منتشر شده از رادیوداروها برای جلوگیری از تقسیم و انتشار سلول‌های سرطانی و همچنین ضعیف کردن و نابودسازی آن‌ها استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر
ایوبنگوان 131 از نظر ساختار مشابه با واسطه های عصبی نوراپی نفرین است. در پایانه های عصبی نورون های آدرنرژیک این دارو توسط نوراپی نفرین باز جذب می شود و در بافت های آدرنرژیک مثل قلب، مدولا فوق کلیه، غدد بزاقی، کبد و طحال تجمع می یابد. فئوکروموسایتوما توموری با بیان بالا نوراپی نفرین می باشد و موجب تجمع داروی مربوطه در سلول ها می شود.تابش ناشی از رادیو دارو در نهایت موجب مرگ و نکروز سلول های سرطانی می گردد.
فارماکوکینتیک
توزیع: 2,893 ± 592 mL/kg
اتصال به پروتئین:61% to 63% (nonradioactive form); to human plasma proteins
متابولیسم:تحت تاثیر متابولیسم کبدی قرار نمی گیرد
نیمه عمر:35 ± 14 hours
زمان رسیدن به حداکثر اثر:انتها زمان تزریق
دفع:ادرار
مقدار مصرف ایوبنگوان (131I)
دز درمانی ( تزریق داخل رگ)
کمتر یا مساوی از 62.5 کیلوگرم :296 MBq/kg
بیشتر از 62.5 کیلو گرم: 18,500 MBq
دز دزیمتریک ( تزریق اینفیوژن)
کمتر یا مساوی 50 کیلوگرم : 185-222 MBq/kg
بیشتر از 50 کیلوگرم :3.7 MBq
تداخلات دارویی
هشدارها
سرکوب مغز استخوان : کاهش شدید سطح سلول های خونی ( گلوبول های سفید ، قرمز وپلاکت ها ) ممکن است با این دارو مشاهده شود و بسیار خطرناک است سطح سلول های خونی باید هر هفته تا 12 هفته انجام گیرد .
افزایش فشار خون: افزایش سطح فشار خون در 24 ساعت اول ممکن است با دز درمانی بروز کند و باید تحت بررسی قرار گیرد.
هایپوتیروئیدیسم: کاهش سطح TSH ممکن است با دز درمانی بروز کند.
سمیت گوارشی
پنومونی
سمیت کلیوی
نکات قابل توصیه
1- در صورت کاهش سطح گلوبول های سفید و قرمز و پلاکت ها در آزمایش های اخیر پزشک خود را مطلع کنید
2- قطع شیردهی تا 80 روز بعد از آخرین دز دارو
3- امکان ابتلا به عفونت، خون ریزی ، افزایش فشار خون و برخی حساسیت های پوستی مانند راش و قرمزی با این دارو وجود دارد
4- این دارو مستقیما داخل رگ تزریق می شود بهتر است بیمار مصرف 8 لیتر آب یک روز قبل تا 1 هفته بعد از تزریق دارو در رژیم غذایی قرار دهد
مصرف در بارداری
با توجه به مکانیسم این دارو احتمالا مشکلات جنین در پی دارد و مصرف آن از 6ماه قبل از بارداری و در طی دوران بارداری باید قطع گردد.
پرسش از دکتر داروساز