وین کریستین Vincristin


● وین کریستین یک داروی شیمی درمانی قوی است که در درمان سرطان های مختلف از جمله لوسمی، لنفوم و تومورهای جامد استفاده می شود.

● این دارو متعلق به کلاس داروهای شناخته شده به عنوان آلکالوئیدهای وینکا است.

● وین کریستین با ایجاد اختلال در رشد و تقسیم سلول های سرطانی با اتصال به توبولین، پروتئینی که در تقسیم سلولی نقش دارد، عمل می کند.

● این تداخل از تشکیل میکروتوبول ها، ساختارهای ضروری برای تقسیم سلولی و حمل و نقل درون سلولی جلوگیری می کند.

● وین کریستین معمولاً به دلیل سمیت آن به صورت داخل وریدی در یک محیط بالینی تجویز می شود.

● این دارو بخشی جدایی ناپذیر از بسیاری از رژیم های شیمی درمانی است و نقش مهمی در مدیریت سرطان ایفا می کند.

 

مکانیسم اثر

● مکانیسم اثر وینکریستین شامل تداخل آن با تشکیل میکروتوبول است که برای تقسیم سلولی و انتقال درون سلولی بسیار مهم است.

● به طور خاص، به توبولین متصل می شود و از پلیمریزاسیون میکروتوبول ها جلوگیری می کند.

● این اختلال تشکیل دوک میتوزی را در طول تقسیم سلولی مختل می کند و باعث توقف چرخه سلولی در متافاز می شود.

● علاوه بر این، فرآیندهای حمل و نقل درون سلولی را تحت تأثیر قرار می دهد و منجر به تغییرات در ساختار و عملکرد سلول می شود.

● اثرات تجمعی این اعمال منجر به آپوپتوز در سلول های سرطانی می شود.

فارماکودینامیک

● وینکریستین اثرات دارویی خود را عمدتاً با اتصال به توبولین، یک پروتئین ساختاری که در تشکیل میکروتوبول ها در طول تقسیم سلولی دخیل است، اعمال می کند.

● وینکریستین با اتصال به توبولین، تجمع میکروتوبول ها را که برای تشکیل دوک میتوزی و حمل و نقل درون سلولی ضروری هستند، مختل می کند.

● این تداخل در نهایت چرخه سلولی را متوقف می کند و منجر به آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلولی) در تقسیم سلول های سرطانی می شود.

● مکانیسم عمل وینکریستین سلول‌هایی که به سرعت تقسیم می‌شوند را هدف قرار می‌دهد و آن را در برابر سلول‌های سرطانی موثر می‌سازد.

 

فارماکوکینتیک

● جذب: وین کریستین به صورت خوراکی تجویز نمی شود بلکه به صورت داخل وریدی تجویز می شود.

● پخش: فاز توزیع نسبتاً کوتاهی دارد و عمدتاً در بافت ها توزیع می شود.

● متابولیسم: وینکریستین حداقل متابولیسم را در کبد انجام می دهد.

● دفع: دارو عمدتاً از طریق دفع صفراوی با نیمه عمر نهایی نسبتاً طولانی دفع می شود.

موارد مصرف وین کریستین

● لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) در کودکان و بزرگسالان.

● لنفوم غیر هوچکین (NHL) در ترکیب با سایر عوامل شیمی درمانی.

● لنفوم هوچکین در ترکیب با سایر عوامل شیمی درمانی.

● نوروبلاستوما، سرطان دوران کودکی.

● رابدومیوسارکوم، سرطان بافت نرم.

● تومور ویلمز، نوعی سرطان کلیه در کودکان.

● مولتیپل میلوما، سرطان سلول های پلاسما، در ترکیب با سایر داروها.

 

مقدار مصرف وین کریستین

● دوز وین کریستین بر اساس نوع سرطان تحت درمان، وزن بیمار و رژیم شیمی درمانی خاص متفاوت است.

● توسط یک متخصص به صورت داخل وریدی تجویز می شود.

● دوز و برنامه درمان توسط انکولوژیست تعیین می شود و بیماران باید توصیه های آنها را به دقت دنبال کنند.

موارد منع مصرف

● وین کریستین موارد منع مطلق کمی دارد، اما در افرادی که حساسیت یا آلرژی های شناخته شده به دارو یا اجزای آن دارند، باید از مصرف آن اجتناب شود.

● علاوه بر این، در بیماران مبتلا به نوروپاتی شدید یا سرکوب شدید مغز استخوان نباید از آن استفاده شود.

 

عوارض جانبی وین کریستین

● نوروپاتی محیطی که منجر به علائمی مانند گزگز، بی حسی و ضعف در دست ها و پاها می شود.

● یبوست، که می تواند شدید باشد و ممکن است به اقدامات پیشگیرانه و درمان نیاز داشته باشد.

● علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ و درد شکم

● سرکوب مغز استخوان، که می تواند منجر به کم خونی، افزایش حساسیت به عفونت و خونریزی شود.

● ریزش مو (آلوپسی)

● درد فک یا گرفتگی عضلات

● خستگی

 

تداخلات دارویی

● مهارکننده های قوی CYP3A4 ممکن است سطح پلاسمایی وین کریستین و سمیت را افزایش دهند.

● داروهایی که باعث سرکوب مغز استخوان می شوند ممکن است خطر عوارض هماتولوژیک را افزایش دهند.

● عوامل مسدود کننده عصبی عضلانی و داروهایی که بر عملکرد عصبی عضلانی تأثیر می گذارند ممکن است اثرات نوروتوکسیک را تشدید کنند.

 

هشدارها

سمیت عصبی:
● وین کریستین می تواند باعث نوروپاتی محیطی شود که منجر به علائمی مانند سوزن سوزن شدن، بی حسی و ضعف در اندام ها می شود. در صورت بروز سمیت عصبی ممکن است نیاز به تنظیم دوز باشد.

اکستراوازیشن:
● تجویز صحیح وین کریستین در ورید ضروری است، زیرا اکستراوازیشن (نشت به بافت های اطراف) می تواند منجر به آسیب بافت شود.

سرکوب مغز استخوان:
● وین کریستین می تواند به طور موقت عملکرد مغز استخوان را سرکوب کند و خطر کم خونی، عفونت و خونریزی را افزایش دهد.

 

نکات قابل توصیه

عملکرد کبد و کلیه:
● در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کبد یا کلیه ممکن است دارو به کندی دفع شود که نیاز به تنظیم دوز دارد.

مشکلات گوارشی:
● وین کریستین می تواند باعث یبوست شود، که برای جلوگیری از عوارض باید به طور پیشگیرانه مدیریت شود.

نوروپاتی از قبل موجود:
● بیماران مبتلا به شرایط عصبی از قبل موجود باید در طول درمان به دقت تحت نظر باشند.

مصرف در بارداری

● وین کریستین نباید در دوران بارداری استفاده شود مگر اینکه فواید بالقوه آن به وضوح بیشتر از خطرات برای جنین در حال رشد باشد.

● افراد باردار باید در مورد خطرات و مزایای درمان با پزشک صحبت کنند.

مصرف در شیردهی

● وین کریستین در شیر مادر ترشح می شود و ممکن است خطراتی را برای نوزاد شیرخوار ایجاد کند.

● در طول درمان با وین کریستین باید از شیردهی اجتناب شود و روش های تغذیه جایگزین باید با پزشک در میان گذاشته شود.
 

اشکال دارو وین کریستین

● وین کریستین معمولاً به شکل مایع برای تزریق داخل وریدی در دسترس است.

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • امیرتیام | 1401/11/30

      سلام خسته نباشید داروی وینکرستین آلمانی رو از کجا باید تهیه کنیم من بچه هام ۳سال ونیمشه سرطان خون دارد

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام لطفا با شماره ۱۹۰ تماس بگیرید
      البته برند ترک آن در  داروخانه مرکزی امام موجود است


    • فریدون فعله گری | 1400/10/04

      باسلام واسه بچم دنبال داروی وین کریستین هستم خواهش میکنم کمک کنید توروجان عزیزتون بچم سه سالشه سرطان داره

      پاسخ خانم دکتر حسن پور:

      با سلام لطفا ساعت اداری با شماره 05131908 داخلی 218 و 219 تماس بگیرید.


    • محمدعلی | 1399/08/05

      سلام من برای یک کودک این دارو رو لازم دارم چکار باید بکنم

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام
      جهت مشاوره دارویی بصورت تلفنی و اطلاع از موجودی داروها ، می توانید در ساعات (7 الی 22)  با شماره ی 31908 -051  داخلی های 228 و 229 تماس حاصل نمایید 


    • محمدخانی | 1399/06/26

      سلام من ۱۰ تا وین کریستین مارک سبحان میخوام کرمان پیدا نمیشه واقعاً نیاز دارم اگه میشه کمک کنید

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام طبق قوانین در صورت موجود بودن با تایید معاونت غذا و داروی مشهد قابل تحویل است


    • فرزانه فرخی | 1399/05/27

      من ده عدد وین کریستین نیاز دارم لطفا بگین از کجا باید تهیه کنم ۰۹۱۱۱۵۲۶۷۰۵

      پاسخ خانم دکتر مشیری:

      با سلام
      جهت مشاوره دارویی بصورت تلفنی و اطلاع از موجودی داروها ، می توانید در ساعات (7 الی 22)  با شماره ی 31908 -051  داخلی های 228 و 229 تماس حاصل نمایید 

       ارسال نسخه در اپلیکیشن داروفرست
      (ارائه خدمات غیر حضوری در ساعات 7 الی 22)