اطلاعات دارویی اسیمرتینیب

مکانیسم اثر

اسیمرتینیب مهارکننده برگشت ناپذیر تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR) است که به فرم های جهش یافته خاصی از EGFR (T790M, L858R،حذف اگزون 19) متصل می شود که در سرطان سلول های غیر کوچک ریه به دنبال درمان با مهارکننده های خط اول تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال غالب است.

به عنوان نسل سوم مهارکننده های تیروزین کیناز، اُسیمرتینیب برای موتاسیون گیرنده T790M اختصاصی است که موجب افزایش فعالیت اتصالی ATP  به EGFR می شودو موجب کاهش پیشرفت بیماری در مراحل نهایی می شود. علاوه بر این بر فرم نرمال EGFR اثر نمی گذارد پس اتصالات غیر اختصاصی و سمیت آن کاهش می یابد.

فارماکودینامیک

طراحی داروهای نسل سوم مهارکننده تیروزین کیناز گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR-TKIs) نظیر اسیمرتینیب به خاطر تغییر الگوی مقاومت توموری به دنبال درمان با داروها و عوارض جانبی کاهش دهنده کیفیت زندگی بیماران بود. درمان با نسل اول (جفیتینیب، ارلوتینیب) با بروز مقاومت به خاطر فعال شدن موتاسیون های ژن EGFR همراه بود. نسل دوم (آفاتینیب، داکومیتینیب) به عنوان مهارکننده های قوی تر طراحی شدند اما به خاطر اثر غیر اختصاصی و هدف قرار دادن EGFR نرمال سمیت بیشتری داشتند.

 در مقابل نسل سوم نظیر اُسیمرتینیب برای موتاسیون گیرنده T790M اختصاصی است که موجب افزایش فعالیت اتصالیATP  به EGFR می شود و موجب کاهش پیشرفت بیماری در مراحل نهایی می شود. علاوه بر این بر فرم نرمال EGFR اثر نمی گذارد پس اتصالات غیر اختصاصی و سمیت آن کاهش می یابد.

فارماکوکینتیک

متوسط زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 6 ساعت

حجم توزیع: 986 لیتر

اتصال به پروتئین: بالا

متابولیسم: اسیمرتینیب به حداقل دو متابولیت فعال AZ7550 و AZ5104 تجزیه می شود که ده درصد غلظت داروی اصلی را در بدن دارند. ارزیابی های بیوشیمیایی قدرت اثر و کارایی برابر AZ7550 نسبت به داروی اصلی و قدرت بیشتر AZ5104 در برابر EGFR موتانت و جهش نیافته را نشان داده است. مسیر متابولیکی عمده اکسیداسیون (عمدتا با CYP3A ) و دآلکیلاسیون است.

دفع: 68 درصد مدفوع، 14درصد ادرار

نیمه عمر:48 ساعت

موارد مصرف اسیمرتینیب

سرطان ریه , سرطان ریه سلول های غیر کوچک متاستاز دهنده

مقدار مصرف اسیمرتینیب

بزرگسالان

سرطان سلول های غیر کوچک ریه

80 میلی گرم یک بار در روز خوراکی تا زمانی که بیماری پیشرفت نکرده است یا سمیت غیر قابل قبول رخ نداده است.

موارد منع مصرف

ازدیاد حساسیت به این دارو یا ترکیبات موجود در آن

عوارض جانبی اسیمرتینیب

اسهال , یبوست , کاهش اشتها , سرفه , تهوع , خارش , خشکی پوست , خستگی , آنمی , ترومبوسایتوپنی , نوتروپنی , کمردرد , لنفوپنی , کمبود سدیم , سمیت در ناخن , هایپرمنیزمی , اختلالات چشمی , استوماتیت

تداخلات دارویی

دانوروبیسین , ملاتونین , افاویرنز , اسپارفلوکساسین , آمی تریپتیلین , آمیودارون , ادنوزین , کاربامازپین , کلوزاپین , آناگریلید , کلوفازیمین , کلروکین , آدالیمومب , آلفوزوسین , وندتانیب , پالونوسترون , دولاسترون , نلفیناویر , دوفتیلید , بپریدیل , پرومازین , داساتینیب , تیپراناویر , جمتوزومب , آسناپین , نیکاردیپین , دابرافنیب , اتراویرین , وازوپرسین , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , میبفرادیل , کوبیسیستات , دلاویردین , لنواتینیب , بداکیلین , لوماکافتور / ایواکافتور , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , پرفلوترن , واکسن مننگوکوک کنژوگه , انترکتینیب , تزاکافتور/ایواکافتور , اولیندومایسین , تالازوپاریب

آدالیمومب : افزایش ریسک عفونت
آدنوزین، آلفوزوسین، آمیودارون، آمی تریپتیلین، آزیترومایسین، آناگریلاید، کلروکین، کلوفازیمین: : افزایش ریسک آریتمی تورسید دپوینت
کلوزاپین : افزایش ریسک یا شدت سمیت خونی، دفریپرون
کاربامازپین : کاهش غلظت پلاسمایی اُسیمرتینیب
آتازاناویر : افزایش غلظت پلاسمایی اُسیمرتینیب

هشدارها

• در صورت بروز پنومونی مصرف داروی اسیمرتینیب برای همیشه قطع شود.
• می تواند موجب افزایش فاصله QT شود (نوار قلب و الکترولیت ها در سابقه افزایش QT یا در مصرف داروهای افزایش دهنده QT بررسی شود) دوز دارو کاهش یابد یا مصرف آن برای همیشه قطع شود.
• می تواند موجب کاردیومیوپاتی شود. LVEFقبل از تجویز و سپس هر سه ماه ارزیابی شود.
• در صورت بروز علایم کراتیت (التهاب چشم، اشک ریزش، حساسیت به نور، تاری دید، درد یا قرمزی چشم) فورا بیمار را به متخصص چشم ارجاع دهید.

به خانم هایی که در سنین باروری هستند توصیه کنید در طول درمان و شش هفته پس از آخرین دوز مصرفی از روش های ضدبارداری مطمئنی استفاده کنند. مردان تا چهارماه بعد از آخرین دوز مصرفی از روش های ضد بارداری استفاده کنند.

نکات قابل توصیه

• مصرف اسیمرتینیب با غذا یا بدون غذا تفاوتی ندارد.
• برای بلع راحت تر قرص آن را در کمی آب حل کنید و سپس باقی مانده قرص و آب دارای دارو را بخورید. برای اطمینان از مصرف کامل دارو 120 تا 240 سی سی آب در همان لیوان بریزید و بنوشید.
• تست های خونی و عملکرد قلبی به صورت دوره ای انجام شود.
• در دمای اتاق و به دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.

مصرف در بارداری

بر اساس مطالعات حیوانی و مکانیسم اثر آن می تواند موجب آسیب های کشنده شود. مطالعات انسانی موجود نیست.

دارو های مشابه

ستوکسی ماب , ارلوتینیب , لاپاتینیب , نسیتومومب , وندتانیب