اسکتامین Esketamine


● اسکتامین متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان آنتاگونیست های گیرنده NMDA شناخته می شوند.

● این دارو در درجه اول برای درمان افسردگی شدید استفاده می شود، به ویژه در مواردی که به درمان های دیگر به خوبی پاسخ نداده اند.

● اسکتامین به عنوان اسپری بینی تجویز و معمولاً همراه با یک ضد افسردگی خوراکی استفاده می شود.

● در حالی که رویکرد جدیدی برای مدیریت افسردگی مقاوم به درمان ارائه می‌کند، استفاده از آن به دلیل هشدارهای احتمالی، اقدامات احتیاطی و ملاحظات برای جمعیت‌های خاص بیماران نیازمند بررسی دقیق است.

 

مکانیسم اثر

● اسکتامین یک آنتاگونیست غیررقابتی گیرنده N-methyl-D-aspartate (NMDA) است.

● این دارو با مسدود کردن گیرنده های NMDA که در تنظیم خلق و خو، شناخت و درک درد نقش دارند، کار می کند.

● تصور می‌شود با تعدیل این گیرنده‌ها، اسکتامین اثرات ضدافسردگی خود را با تأثیرگذاری بر سیگنال‌رسانی انتقال‌دهنده‌های عصبی، به ویژه گلوتامات و ارتقای شکل پذیری سیناپسی در مناطق کلیدی مغز که در افسردگی نقش دارند، اعمال می‌کند.

فارماکودینامیک

● تعدیل سریع انتقال گلوتامات
● تحریک عوامل نوروتروفیک که به رشد و اتصال عصبی کمک می کنند.
● کاهش بالقوه فرآیندهای التهابی دخیل در افسردگی

 

فارماکوکینتیک

● جذب سریع از طریق مخاط بینی.

● متابولیسم گذر اول بالا در کبد.

● نیمه عمر نسبتاً کوتاه، نیاز به دوز مکرر در مرحله القاء دارد.

● متابولیسم عمدتاً توسط آنزیم های سیتوکروم P450 انجام می شود.

● دفع از طریق ادرار.

موارد مصرف اسکتامین

● اختلال افسردگی اساسی مقاوم به درمان

 

مقدار مصرف اسکتامین

● فاز القایی: دوزهای هفته ای دو بار، با هر دوز از 56 میلی گرم تا 84 میلی گرم در هر جلسه درمانی.

● مرحله نگهداری: بسته به پیشرفت بیمار، دفعات دوز ممکن است به یک بار در هفته یا کمتر کاهش یابد.

موارد منع مصرف

● حساسیت به اسکتامین یا هر یک از اجزای اسپری بینی.

● بیماری عروقی آنوریسمال (از جمله سابقه آنوریسم داخل جمجمه).

● فشار خون شدید کنترل نشده.

● سابقه فعلی یا گذشته نارسایی شدید کبدی.

 

عوارض جانبی اسکتامین

● تفکیک
● حالت تهوع
● افزایش فشار خون
● آرام بخش
● اضطراب
سردرد
● سرگیجه
● تاری دید

 

تداخلات دارویی

● داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی: در صورت مصرف همزمان، خطر آرامبخشی و افسردگی تنفسی افزایش می یابد.

● مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs): خطر ابتلا به سندرم سروتونین در صورت استفاده با یا در طی دو هفته از درمان با MAOI.

● الکل: افزایش اثرات آرام بخش و خطر افسردگی CNS در صورت ترکیب با اسکتامین.

 

هشدارها

● خطر آرام بخشی و تجزیه: تجویز اسکتامین ممکن است منجر به آرام بخش، ادراک تغییر یافته و اثرات تجزیه کننده شود. بیماران در روز درمان نباید رانندگی کنند یا با ماشین آلات کار کنند.

● افزایش فشار خون: نظارت بر فشار خون در طول درمان و پس از آن ضروری است، زیرا اسکتامین می تواند منجر به افزایش گذرا شود.

● پتانسیل سوء مصرف و وابستگی: اسکتامین دارای پتانسیل سوء مصرف و اعتیاد است که مصرف محتاطانه را در افراد دارای سابقه سوء مصرف مواد ضروری می کند.

● اثرات روانپزشکی: دارو ممکن است علائم روانپزشکی مانند اضطراب، بیقراری و افکار خودکشی را تشدید یا تحریک کند که نیاز به نظارت دقیق دارد.

نکات قابل توصیه

● ارزیابی تاریخچه پزشکی: پزشکان باید تاریخچه پزشکی بیماران را به طور کامل ارزیابی کنند، از جمله مشکلات قلبی عروقی، اختلالات مصرف مواد و شرایط روانی.

● تداخل با سایر داروها: تداخل اسکتامین با سایر داروها، به ویژه داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی، برای جلوگیری از عوارض جانبی باید در نظر گرفته شود.

● تنوع پاسخ فردی: پاسخ بیمار به اسکتامین می تواند متفاوت باشد. دوز و نظارت شخصی ضروری است.

● بیماران مسن: ممکن است افراد مسن نسبت به اثرات اسکتامین حساسیت بیشتری داشته باشند، که نیازمند یک رویکرد دقیق برای دوز و نظارت است.

مصرف در بارداری

● تحقیقات محدودی در مورد بی خطر بودن اسکتامین در دوران بارداری وجود دارد.

● قبل از در نظر گرفتن استفاده از آن در افراد باردار، باید خطرات احتمالی برای جنین را با فواید آن سنجید.

مصرف در شیردهی

● ایمنی اسکتامین در دوران شیردهی به خوبی ثابت نشده است. 

● در صورت امکان، درمان‌های جایگزینی برای به حداقل رساندن خطرات احتمالی برای نوزاد شیرخوار در نظر گرفته شوند.

دارو های مشابه

● داروی دیگری که در همان کلاس اسکتامین قرار دارد، کتامین راسمیک است.

● کتامین اسکیتامین و راسمیک هر دو آنتاگونیست گیرنده NMDA هستند و برای اثرات ضد افسردگی بالقوه آنها مورد بررسی قرار گرفته است.

● با این حال، اسکتامین انانتیومر-S کتامین است و اعتقاد بر این است که پروفایل عوارض جانبی مطلوب تری دارد.

 

اشکال دارو اسکتامین

● اسکتامین عمدتاً به شکل محلول اسپری بینی موجود است.

● اسپری بینی امکان تجویز راحت و کنترل شده دارو را فراهم می کند.
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • میثم | 1402/12/26

      سلام وقت بخیر اسپری اسپراواتو یا همون اسپری کتامین موجود دارین ؟ کلا از کجا میشه خرید کرد؟

      پاسخ دکتر طهورا رضائی:

      سلام لطفا با شماره ی 190 تماس بگیرید.


    • امیر | 1402/11/30

      سلام جایگزین این دارو که در ایران موجود باشد چیست؟

      پاسخ دکتر شیعه زاده:

      با درود فراوان
      این دارو یک فراورده منحصر به فرد در درمان افسردگی مقاوم به درمان و همراه با افکار خودکشی است. از این رو نمی توان دارویی را مشابه آن معرفی نمود
      بااحترام


    • Fecto | 1402/05/14

      بیماران مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان چطور می توانند به این دارو دسترسی پیدا کنن؟

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام این دارو جزء لیست داروهای ژنریک ایران نیست


    • حسین | 1400/11/12

      سلام اسکتامین دارین تو ایران اسکتامین اومده

      پاسخ خانم دکتر دنیایی:

      با سلام خیر جزء لیست ژنریک داروهای ایران نیست