نیکوتین Nicotine


● نیکوتین ماده اصلی تولید محصولات توتون و تنباکو است.
● آدامس و پاستیل نیکوتین محصولات پزشکی هستند که برای کمک به ترک سیگار در بزرگسالان استفاده می شوند.
● استفاده از مقدار کنترل شده نیکوتین در هنگام ترک سیگار به کاهش علائم ترک کمک می کند.

 

مکانیسم اثر

● نیکوتین، یک آلکالوئید طبیعی است که به طور استریو به گیرنده‌های نیکوتین - کولینرژیک در گانگلیون خودمختار، در مدولای فوق کلیه، در اتصالات عصبی عضلانی و در مغز متصل می‌شود.

● اعتقاد بر این است که دو نوع اثر سیستم عصبی مرکزی اساس ویژگی‌های تقویت‌کننده مثبت نیکوتین است.
● یک اثر تحریک‌کننده عمدتاً در قشر از طریق لوکوس سرولئوس اعمال می‌شود و یک اثر پاداش در سیستم لیمبیک اعمال می‌شود.

● در دوزهای پایین اثرات محرک غالب است در حالی که در دوزهای بالا اثرات پاداش غالب است.

فارماکودینامیک

● آگونیست گیرنده کولینرژیک گانگلیونی (نیکوتین)

فارماکوکینتیک

جذب
فراهمی زیستی
● به دنبال تجویز داخل دهانی از طریق آدامس یا مکیدن پاستیل و به دنبال استنشاق خوراکی و تجویز داخل بینی، به راحتی از طریق مخاط جذب می‌شود.

● حداقل از دستگاه GI جذب می‌شود.
● به دنبال استفاده موضعی از یک سیستم ترانس درمال، به راحتی از طریق پوست جذب می‌شود.
○ آدامس: به طور متوسط 53-55 درصد، با حداکثر غلظت در طی 25-30 دقیقه به دست می‌آید.
○ آب‌نبات: تقریباً 25–27٪
○ پوستی: تقریباً 68-98٪، با حداکثر غلظت طی 2 تا 10 ساعت.
○ داخل بینی: تقریباً 53٪، با حداکثر غلظت در طی 15-15 دقیقه به دست می‌آید.
○ استنشاق دهانی: تقریباً 60٪، بیشتر در دهان جذب می‌شوند، با حداکثر غلظت در طی 15-30 دقیقه.

غذا
● نوشیدنی‌های اسیدی ممکن است در جذب دهانی تداخل ایجاد کنند.

غلظت‌های پلاسما
○ آدامس: غلظت‌های نسبتاً ثابت نیکوتین خون که پس از تجویز مکرر به دست می‌آید، مشابه موارد تولید شده توسط سیگار کشیدن است.
○ پوستی: غلظت نیکوتین در پلاسما به طور کلی کمتر از نوسانات سیگار است.
○ داخل بینی: غلظت‌های نیکوتین پلاسما مشابه با تولید سیگار.
○ استنشاق از راه دهان: غلظت نیکوتین پلاسما در مقایسه با اسپری بینی کمتر است.

جمعیت‌های خاص
سرماخوردگی یا رینیت ممکن است میزان جذب و اوج غلظت‌های نیکوتین داخل بینی را کاهش دهد.
● چاقی باعث کاهش اوج غلظت پلاسما و AUC سیستم‌های ترانس درمال می‌شود.

توزیع
● به دنبال تجویز وریدی در حیوانات، به سرعت در اکثر بافت‌های بدن و مایعات با بیشترین غلظت در قشر مغز و مدولای فوق کلیه، غلظت 60 و پایین‌تر در طحال، قشر فوق کلیه، کلیه و لوزالمعده توزیع می‌شود.
● نیکوتین از جفت عبور کرده و در شیر توزیع می‌شود.

اتصال پروتئین پلاسما
● <5٪ .191

حذف
متابولیسم
● متابولیزه سریع و گسترده، عمدتاً در کبد، به> 20 متابولیت اصلی غیرفعال.

مسیر حذف
● از طریق ادرار به طور عمده به عنوان متابولیت (70-90٪) و به عنوان داروی بدون تغییر (10-30٪) دفع می‌شود.

نیمه عمر
● دوفازی؛ 12 نیمه عمر نهایی به طور متوسط 2 ساعت (دامنه: 1 تا 4 ساعت).
● به دنبال حذف سیستم ترانس درمال، نیمه عمر ظاهری به طور متوسط 3-6 ساعت است.

جمعیت‌های خاص
● نقص کبدی ممکن است ترخیص کلیرانس را کاهش دهد.
نارسایی شدید کلیه ممکن است کلیرانس را کاهش دهد.

 

موارد مصرف نیکوتین

ترک سیگار
● برای درمان جایگزینی نیکوتین به عنوان یک مکمل موقت در قطع سیگار در موارد بدون نظارت (خوددرمانی) یا همراه با یک برنامه اصلاح رفتار تحت نظارت پزشک استفاده می‌شود.
● درمان جایگزینی نیکوتین یکی از چندین روش درمانی خط اول توسط USPHS برای درمان وابستگی به دخانیات در نظر گرفته شده است.
● درمان جایگزینی نیکوتین منابع جایگزینی از نیکوتین را فراهم می‌کند که به کاهش علائم ترک ناشی از وابستگی به نیکوتین کمک می‌کند.

● جویدن آدامس حاوی کمپلکس رزین ممکن است به عنوان یک فعالیت خوراکی جایگزین در اصلاح رفتار عمل کند.
● از سیستم‌های الکترونیکی تحویل نیکوتین (ENDS) مانند سیگارهای الکترونیکی (سیگارهای الکترونیکی) برای کمک به تلاش‌های ترک سیگار استفاده شده است.

● با این حال، این محصولات توسط FDA برای این استفاده تأیید نشده‌اند و شواهد در مورد کارایی و ایمنی آنها محدود است.

● نقش ENDS نسبت به درمان‌های معمول جایگزینی نیکوتین برای ترک سیگار همچنان مشخص نشده است.

کولیت اولسراتیو
● نیکوتین ترانس درمال در مدیریت کولیت اولسراتیو استفاده شده است.

مقدار مصرف نیکوتین

آدامس
دوز توصیه شده:
 اولین سیگار ظرف 30 دقیقه از خواب بیدار شدن: 4 میلی‌گرم
 اولین سیگار بیش از 30 دقیقه پس از بیدار شدن از خواب: 2 میلی‌گرم

رژیم پیشنهادی:
● هفته‌های 1 تا 6: 1 عدد آدامس به صورت خوراکی هر 1 تا 2 ساعت
● هفته‌های 7 تا 9: هر قطعه آدامس به صورت خوراکی هر 2 تا 4 ساعت
● هفته‌های 10 تا 12: هر 4 تا 8 ساعت 1 عدد آدامس به صورت خوراکی
● حداکثر دوز: 24 قطعه در روز

آب‌نبات(پاستیل)
دوز توصیه شده:
 اولین سیگار ظرف 30 دقیقه از خواب بیدار شدن: 4 میلی‌گرم
 اولین سیگار بیش از 30 دقیقه پس از بیدار شدن از خواب: 2 میلی‌گرم

رژیم پیشنهادی:
● هفته‌های 1 تا 6: 1 به صورت خوراکی هر 1 تا 2 ساعت آب‌نبات (پاستیل) بگیرید
● هفته‌های 7 تا 9: 1 به صورت خوراکی هر 2 تا 4 ساعت آب‌نبات (پاستیل) بگیرید
● هفته‌های 10 تا 12: 1 به صورت خوراکی هر 4 تا 8 ساعت آب‌نبات (پاستیل) بگیرید
● حداکثر دوز: 20 آب‌نبات (پاستیل) در روز

استنشاقی
درمان اولیه:
 دوز توصیه شده: حداقل 6 کارتریج یک بار در روز برای 3 تا 6 هفته اول استشمام کنید
● حداکثر دوز: 16 کارتریج در روز
● مدت درمان: حداکثر تا 12 هفته

کاهش تدریجی دوز:
● مدت درمان: حداکثر تا 12 هفته

اسپری بینی
درمان اولیه:
● دوز توصیه شده: هر ساعت 1 تا 2 اسپری در هر سوراخ بینی تا 3 ماه
● حداکثر دوز: 40 میلی‌گرم در روز

پچ پوستی:
● مرحله 1: پچ 21 میلی‌گرم از راه پوست یک بار در روز
● مرحله 2: پچ 14 میلی‌گرم از راه پوست یک بار در روز
● مرحله 3: پچ 7 میلی‌گرم از راه پوست یک بار در روز

بیش از 10 نخ سیگار در روز:
● گام 1 را به مدت 4 هفته، سپس مرحله 2 را برای 2 هفته و در آخر مرحله 3 را برای 2 هفته انجام دهید

10 سیگار در روز یا کمتر:
● قدم 2 را به مدت 6 تا، سپس مرحله 3 را به مدت 2 هفته انجام دهید

موارد منع مصرف

● حساسیت شناخته شده به نیکوتین، منتول (استنشاقی خوراکی) یا هر ماده ای در فرمولاسیون.
● آدامس جویدنی نیکوتین در بیماران مبتلا به بیماری مفصل گیجگاهی فکی منع مصرف دارد.

 

عوارض جانبی نیکوتین

○ در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر هنگام مصرف نیکوتین، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
کمتر رایج
● تاری دید
● سرگیجه
● سردرد
● عصبی بودن
● در گوش کوبیدن

نادر

● ضربان قلب سریع یا نامنظم
● کهیر، خارش، بثورات پوستی، قرمزی یا تورم پوست

○ در صورت بروز علائم زیر در مصرف بیش از حد در هنگام مصرف نیکوتین، بلافاصله کمک اضطراری دریافت کنید.
علائم مصرف بیش از حد
● سرگیجه
● ضربان قلب سریع
● حالت تهوع یا استفراغ
● ضعف

 

هشدارها

سمیت با نیکوتین
● خطر مسمومیت با نیکوتین (به‌عنوان‌مثال، حالت تهوع، افزایش بیش از حد جوش، درد شکم، استفراغ، اسهال، تعریق، سردرد، سرگیجه، اختلالات شنوایی و بینایی، گیجی ذهنی، ضعف) و خطر اعتیاد وجود دارد.

● استفاده مداوم از داروهای نیکوتین توصیه نمی‌شود.

● خطر جایگزینی نیکوتین را در مقابل خطر ادامه استعمال سیگار هم‌زمان با درمان جایگزینی نیکوتین و احتمال ترک سیگار بدون جایگزینی نیکوتین افزایش دهید.
● در صورت بروز علائم مصرف بیش از حد (حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، اسهال، ضعف و ضربان قلب سریع) قرص‌های نیکوتین را قطع کنید.

جنین / نوزادان
● مطالعات حیوانی آسیب جنین را نشان می‌دهد.

● زنان باردار باید قبل از درنظرگرفتن درمان نیکوتین، با مداخلات آموزشی و رفتاری ترک سیگار را انجام دهند.

 

نکات قابل توصیه

● با استفاده موضعی از یک سیستم ترانس درمال، نیکوتین پوستی را تجویز کنید.
● با استفاده از استنشاق خوراکی مخصوص نیکوتین یا داخل بینی با استفاده از پمپ اسپری با دوز اندازه گیری شده، نیکوتین را از راه ورمی مخاط استفاده کنید.
● نیکوتین داخل دهانی را به صورت داخل دهانی (از راه مخاط) به عنوان آبنبات یا آدامس استفاده کنید.
● ممکن است فقط یک واحد نیکوتین مورد نیاز باشد (به عنوان مثال به صورت تزریق داخل بینی، داخل جلدی، از راه پوست یا با استنشاق خوراکی) تجویز شود.
● با این حال، اگر تک درمانی بیماران را قادر به ترک سیگار نکند، ممکن است استفاده از نیکوتین ترانس درم با شکل دیگری از جایگزینی نیکوتین (به عنوان مثال نیکوتین داخل دهانی یا اسپری بینی نیکوتین) ترکیب شود.

مصرف در شیردهی

● در شیر توزیع می شود.
● خطر قرار گرفتن در معرض نیكوتین در دارو را در مقابل خطر نیكوتین و سایر اجزای دود تنباكوی سیگار بسنجید
"داروهای معرفی شده و مشاوره دارویی به معنای تجویز نمی باشند. لطفا پیش از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید."

بنر مشاوره دارویی
 
برای دسترسی به کانال های شرکت خدمات دارویی رضوی بر روی پیام رسان مدنظر کلیک کنید:

🟣 اینستاگرام 🟡 لینکدین 🔵 تلگرام 🟠 ایتا 🟢 بله

نظر خود را درباره خدمات ما بگویید:

لینک نظرسنجی
 

پرسش از دکتر داروساز


سوالات کاربران
    • علیرضا | 1403/01/05

      سلام سیگار با داروهای آنتی کولینرژیک تداخل دارد اثرات را خنثی میکند یا تشدید ممنون

      پاسخ دکتر طهورا رضائی:

      با سلام. در واقع می‌تواند از طریق مکانیسم‌های مختلفی تداخل داشته باشد. یکی از راه های اصلی القای فعالیت آنزیم های کبدی خاص،است. این آنزیم ها مسئول متابولیسم بسیاری از داروهای مهم بالینی هستند. هنگامی که فعالیت آنها افزایش می یابد، می تواند منجر به کاهش سطح خونی این داروها شود که به طور بالقوه بر کارایی آنها تأثیر می گذارد.
      در مورد سیستم کولینرژیک، نیکوتین، مستقیماً با هدف قرار دادن گیرنده های نیکوتین استیل کولین در مغز بر روی این سیستم تأثیر می گذارد. می تواند منجر به بسیاری از اثرات فوری و طولانی مدت شود و در نتیجه بر خواص اعتیادآور نیکوتین تأثیر بگذارد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که تأثیر خاص سیگار بر روی اثرات کولینرژیک داروهای آنتی کولینرژیک می تواند بسته به فرد و داروهای خاص درگیر متفاوت باشد.